فلوت سرخپوستی یکی از سازهای مخصوص بومیان آمریکاست که انواع مختلفی دارد و هر نوع آن نشان دهنده هویت و تاریخ آن قبیله است. موسیقی در زندگی بومیان آمریکایی نقش مهم و تاثیرگذاری را ایفا میکند. اساسا تاریخ این مردمان از طریق روایاتی همراه با موسیقی در غالب شعرهای خاص نسل به نسل گشته و به آیندگان منتقل شده است. آواز خواندن به همراه سازهای کوبه ای و فلوت های مخصوص از ویژگی بارز موسیقی سرخپوستی است. این موسیقی معمولا با ضرب آرام و نرم شروع شده و آرام آرام تاکید بیشتری مییابد این تاکید با شدت ضربات در سازهای کوبه ای و تغییر لحن فلوت افزایش مییابد و خوانندگان به همراه آن آوازهایی به زبان محلی یا نجواهای بی معنا و بداهه را ادا میکنند. یکی از سازهای مهم در موسیقی بومی آمریکا، ساز فلوت سرخپوستی است که در ادامه بیشتر با آن آشنا میشویم:
انواغ فلوت سرخپوستی کدام اند؟
فلوت سرخپوستی بر اساس نام قبایلی که در آن ها مورد استفاده قرار میگرفته اند، دسته بندی میشوند که از جمله معروف ترین آن ها فلوت لاکوتا و فلوت کایوا هستند. نواختن تمام انواع فلوت سرخپوستی نسبتا ساده است و مانند سایر سازهای بادی نیازی به فرم خاصی در ناحیه فک و لب ها ندارند. و فقط با دمیدن ساده درون آن میتوان صدا تولید کرد. البته برای نواختن حرفه ای این ساز نیازمند آموزش تکنیک های تنفسی خاصی است که هنرجویان با آموزش و تمرین میتوانند به آن دست پیدا کنند.
تاریخچه
همان طور که میدانید فلوت یکی از قدیمی ترین سازهای ساخت بشر است و علت آن هم ساختمان ساده و الهاماتی است که از طبیعت برای ساخت آن گرفته شده. منابع تاریخی قدمت ساخت فلوت سرخپوستی را به دو هزار سال پیش نسبت میدهند.
در باور بومیان آمریکایی، ساز فلوت هدیه ای از طبیعت است که میتواند بین دنیای زمینی و ماورایی ارتباط برقرار کند و موجب آرامش روحی و ذهنی در شنوندگان و نوازندگان خود میشود. البته این ادعاها امروزه هم چنان بی اساس و غیرقابل باور نیست زیرا براساس مطالعاتی که روی اصوات این ساز انجام شده است، دانشمندان متوجه تغییرات مثبتی روی ضربان قلب و کاهش استرس هنگام گوش دادن به صدای این ساز شده اند. به طوری که امروزه از آن برای موسیقی درمانی و آرامش روحی هم استفاده میکنند.
کوک استاندارد فلوت سرخپوستی مینور پنتاتونیک است و دامنه صدایی آن یک اکتاو میباشد. البته نوازندگانی که مهارت بیشتری دارند میتوانند به وسیله ی تسلط و آشنایی خود چند نت به آن اضافه کنند.
رایج ترین انواع فلوت های سرخپوستی مدل هایی با پنج و شش سوراخ هستند. اگر شما هم به یادگیری این ساز علاقه دارید اهمیتی ندارد که کدام یک از مدل های آن را تهیه میکنید زیرا نواختن آن ها در انگشت گذاری و گام ها تفاوت زیادی با یکدیگر ندارند. تنها تفاوتی که میتوان درباره انواع مختلف فلوت سرخپوستی پیدا کرد تفاوت در طنین و تنالیته ی آن هاست.
ویژگی فلوت سرخپوستی و نحوه نواختن آن
این ساز دارای سوراخ های باز جهت انگشتگذاری و دو محفظه هوا است. یکی برای ورود نفس نوازنده و محفظه دوم که صدا را ایجاد می کند.
در هنگام نوازندگی این ساز نوازنده بدون نیاز به قمیش در یک سر فلوت میدمد و هوا از یک محفظه به محفظه دیگر می رود. هوا از طریق دریچهای که به دهان نوازنده نزدیک است به دیواره محفظه دوم برخورد و صدا به این صورت تولید می شود. محفظه صدا معمولا دارای ۵ یا ۶ سوراخ است که با انکشتگذاری نوازنده و کوتاه و بلند شدن مسیر جریان هوا در لوله فرکانس صدا تغییر و نت های مورد نظر به صدا در خواهد آمد.