پیانو 88 کلاویه دارد. اما آیا تا به حال به این فکر کرده اید که چه کسی انتخاب کرده که پیانو 88 کلاویه داشته باشد؟ و اصلا دلیل این مسئله چه بوده است؟
همه‌ی ما می‌دانیم که امروزه یک پیانو استاندارد 88 کلاویه دارد که 52 کلید آن سفید و 36 عدد مشکی هستند. در مقاله ی «پیانو چگونه اختراع شد؟» متوجه شدیم که این ساز از ساز دیگری به نام هارپسیکورد ساخته شده است. هارپسیکورد یکی از سازهای کلاویه ای بسیار محبوب در دوره باروک بود که آهنگسازان بزرگی مثل باخ و رامو از نوازندگان مشهور آن بودند و قطعات موسیقی خود را برای آن می‌نوشتند. هارپسیکورد ها تنها 60 کلاویه داشتند بنابراین می‌دانیم که تمام آثار نوشته شده برای این ساز در محدوده‌ی صدایی مشخص و محدودی نوشته شده است.
از هارپسیکورد تا پیانو
بدون شک یکی از مهم ترین دلایل اختراع پیانو همین محدودیتی بود که آهنگسازان هنگام ساخت قطعات با هارپسیکورد با آن مواجه می‌شدند. در سال 1700 تحول عظیمی در موسیقی کلاسیک غربی پدید آمد و این تحول محصول اختراع و ساخت ساز جدیدی با مکانیزم چکش و دمپر بود.
در آن سال «بارتولومو کریستوفری» یکی از مختصصین ساخت و تعمیر سازهای موسیقی در اروپا، تصمیم گرفت تا تغیراتی روی ساز هارپسیکورد به وجود آورد و سازی به جود آورد که با فشار کلاویه ها، ضربه به طور غیر مستقیم و از طریق چکش های ساز به سیم منتقل می‌شدند. این ساز با مکانیزم کاملا جدید به همراه چکش ودمپر از دو صفحه کلید و برد چهار اکتاو که دارای 49 کلاویه بودند ساخته شده بود.
در سال 1711 روزنامه نگاری ایتالیایی این ساز را هارپسیکوردی با صدای آرام و بلند توصیف کرد. از آن جایی که پیانو در زبان ایتالیایی به معنای آرام است نام آن را «پیانو» گذاشتند.
چرا پیانو 88 کلاویه دارد؟
پس از ساخته شدن پیانوی ساخت بارتولومو کریستوفری ، آهنگسازان شروع به ساختن قطعات بیشتری برای پیانو کردند اما آنان همچنان با یک دغدغه‌ی بزرگ مواجه بودند و آن این بود که محدوده‌ی صوتی چهار اوکتاوی برای ساخت قطعات خلاقانه تری که آنان در ذهن داشتند بسیار اندک بود.
بنابراین سازندگان پیانو تصمیم گرفتند تا پیانوهایی با تعداد کلاویه های بیشتر بسازند و به این صورت تا اواسط دهه 1800 پیانوها تا محدوده صوتی 7 اکتاو گسترش پیدا کردند و آهنگسازان بزرگی مثل موتزارت ، هایدن و شوپن قطعات بهتر و کاملتری خلق کردند.
اولین پیانو 88 کلاویه ای در سال 1880 و توسط یک کمپانی مشهور به نام اشتاین وی ساخته شد. این پیانو که دارای 52 کلید سفید و 36 کلاویه سیاه است، یعنی مشاب همین پیانو استانداردی است که ما امروزه آن را به عنوان ساز اصلی پیانو استفاده می‌کنیم.
چرا پیانو ها بیشتر از 88 کلاویه ندارند؟
ساختار پیانو 88 کلاویه ای تا امروز مورد قبول تمامی آهنگسازان بوده و آن ها تمام قطعات خود را در این محدوده نوشته اند. از نظر مختصصین و موسیقیدانان این محدوده‌ی صوتی بهترین و مناسب ترین حالت برای ساز پیانو است زیرا نت هایی که زیرتر یا بم تر از این محدوده هستند برای گوش انسان خوشایند نخواهند بود.
البته در این مورد استثناهایی هم وجود دارد ، مثلا کمپانی استوارت اند سانز در سال 2018 پیانویی با 108 کلاویه ساخت و رکورد بیشترین تعداد کلاویه های پیانو را از آن خود کرد.
