نگهداری هنگ درام روش خاص و دقیقی دارد ، اما بسیاری از افراد به اشتباه فکر میکنند که این ساز به خاطر ظاهر یکپارچه فلزی و استحکامی که دارد به مراقبت خاصی احتیاج ندارد، اما حقیقت این است که اگر میخواهید ساز سالم و خوش صدایی داشته باشید و حداقل بتوانید چند سالی از آن استفاده کنید باید نکات و اصول مراقبتی هنگ درام را بدانید و با دقت آن ها را رعایت کنید.
چرا رعایت اصول نگهداری هنگ درام مهم است؟
هنگ درام یکی از سازهای بسیار خوش صدا و نسبتا جدید در دنیای موسیقی است، میدانم که احتمالا شما هم مثل من زمانی که اولین بار به صدای این ساز گوش دادید تا ساعت ها مجذوب زیبایی و آرامشی که در آن نهفته است بودید. این وسیله علاوه بر این که نقش یک ساز موسیقی را بازی میکند، یک آرامش دهنده ی روح و افکار نیز هست. فرکانس های خاص این ساز باعث ایجاد احساس رهایی و آرامش در مغز و روان شنوندگان میشود به همین دلیل بسیاری از متخصصین روان درمانی و یا یوگا شنیدن این صدا را به افرادی که به دنبال آرامش درونی و رهایی از دغدغه های روزمره هستند توصیه میکنند.
ساختار هنگ درام از دو صفحه ی فلزی به هم متصل تشکیل شده است، صفحه بالایی «دینگ» و صفحه زیرین «گو» نامیده میشود. ضخامت صفحات فلزی این ساز به طور استاندارد چیزی حدود یک میلیمتر است و به همین دلیل هر خراش کوچک و سطحی هم میتواند در صدای ساز تاثیر گذار باشد. دلیل اینکه رعایت اصول نگهداری هنگ درام انقدر اهمیت دارد هم دقیقا همین مسئله است. یعنی برخلاف تصور بسیاری از افراد این ساز نه تنها یک ساز محکم نیست بلکه یکی از حساس ترین سازهای کوبه ای موجود هم هست. بنابراین هنرجویان باید یاد بگیرند که در نگهداری هنگ درام نهایت دقت و توجه را به عمل آورند.
نگهداری هنگ درام برای حفظ کوک
کوک کردن یک ساز موسیقی به معنای تنظیم آن به شکلی است که زیر و بمی و فواصل بین نت ها مطابق با یک نظام مشخص تنظیم شود. اما همه ی سازها نیاز به کوک کردن ندارند و حتی اگر نیاز داشته باشند هم قابلیت تغییر راحت تنظیمات در آن ها وجود ندارد.
یکی از این سازها هنگ درام است، ساخت هنگ درام به صورت دستی و با دقت بسیار بالا انجام میشود و کوک ساز هم در همان پروسه ی ساخت به وسیله چکش کاری ها و تنظیمات بسیار دقیقی تنظیم میشود. از آن جایی که این ساز کوک ثابت و غیر قابل تغییری دارد، خریداران باید در هنگام خرید کوک آن را بررسی کنند و زمانی که از استاندارد بودن آن مطمئن شدند آن را خریداری کنند.
حتما تا الان متوجه اهمیت بالای کوک در ساز هنگ درام شده اید. این ساز با وجود ظاهر محکم و بدنه فلزی که دارد، در مواجهه با ضربات شدید ممکن است از کوک خارج شود. پس در این جا به اهمیت نگهداری هنگ درام پی میبریم. اما اصول نگهداری این ساز چیست و چگونه میتوان از آن مراقبت کرد؟
اصول نگهداری هنگ درام
حمل و نقل
اگر شما هم هنگ درام خود را خریده اید حتما میدانید که این ساز جزو سازهای ارزان قیمت نیست و حداقل باید چندین ملیون برای خرید آن هزینه کرد. پس با توجه به ارزش مادی این ساز یکی از مهم ترین نکاتی که برای نگهداری هنگ درام باید مورد توجه قرار دهید استفاده از یک کیس حمل و نقل مناسب است.
برای نگهداری سازهای موسیقی دو گونه کیس نگهدارنده وجود دارد، یکی از آن ها سافت کیس و دیگری هارد کیس است، صادقانه بگویم که به هیچ وجه خرید سافت کیس را برای هیچ سازی توصیه نمیکنم اما در مورد هنگ درام تاکید بسیار بیشتری بر این مسئله دارم زیرا با توجه به حساسیت نگهداری این ساز اگر برای مراقبت از آن فقط یک سافت کیس خریداری کنید عملا ساز خود را رها کرده اید. پس حتما یک هارد کیس خوب و با کیفیت که اتفاقا برندهای ایرانی هم نمونه های خوبی از آن ها را تولید میکنند تهیه کرده و با خیال راحت ساز خود را به مسافرت یا هرمکان دیگری که دوست دارید ببرید.
تمیز کردن
تمیز و خشک کردن ساز باعث میشود تا هنگ درام زنگ نزند و سالهای بیشتری بتوان از آن استفاده کرد. اما کی و چگونه باید آن را تمییز کنیم؟ توصیه من به شما این است که هربار که ساز را به دست میگیرید و با آن تمرین میکنید، قبل از اینکه آن را دوباره داخل کیس قرار دهید با دقت تمیز کنید.
برای تمیز کردن هنگ درام از یک دستمال نرم و لطیف مثل پارچه های میکرو که مخصوص تمیز کردن عینک و مانیتور هستند استفاده کنید، دستمال کاغذی و پارچه های زبر به هیچ عنوان گزینه ی مناسبی برای پاک کردن ساز نیستند. پارچه را به آرامی و با دقت روی تمام سطح هنگ درام بکشید و جای انگشتان و رطوبت باقی مانده از دست را پاک کنید. فقط با صرف پنج دقیقه زمان دیگر خیالتان از بابت زنگ زدن ساز راحت میشود پس به هیچ وجه این مرحله را پشت گوش نندازید.
چرب کردن ساز
یکی از اصول مهم در نگهداری هنگ درام چرب کردن آن با روغن مخصوص است. روغن زدن به ساز هم از زنگ زدگی جلوگیری میکند و هم جلوی پوسته پوسته شدن سازهای قدیمی تر را میگیرد. بهترین روغن ها برای استفاده در هنگ درام روغن های نارگیل، زیتون ، آفتابگردان و سایر روغن های گیاهی اند.
برای روغن زدن ساز، ابتدا تمام سطح آن را به وسیله ی الکل و یک دستمال یا پد نرم و بدون پرز تمیز کنید، سپس چند قطره روغن روی سطح بیرونی ساز بریزید و به آرامی آن را بدون اینکه به داخل ساز وارد شود همه جا پخش کنید.
زمان روغن زدن میتواند با توجه به شرایط آب و هوایی و میزان استفاده از ساز متغییر باشد اما به طور متوسط ساز هنگ درام در آب و هوای ایران ماهی یک بار احتیاج به روغن زدن دارد اما اگر شما در یک منطقه ی مرطوب زندگی میکنید میتوانید ساز خود را هر هفته هم روغن بزنید.