چرا آشنایی با انواع گیتار آکوستیک مهم است؟ تصور کن وارد فروشگاه ساز شدهای و در بین ردیفهای طولانی گیتارهای چوبی، چشمت به چند مدل مختلف از گیتار آکوستیک میافتد. با اینکه همگی شبیه هم هستند، اما قیمتها، رنگ چوب و حتی اندازهشان با هم متفاوت است. وقتی دلیل این تفاوت را میپرسی، فروشنده شروع میکند به گفتن اصطلاحاتی مثل «دِرِدنات»، «پارلر» یا «کاتاوی» و … . دقیقا اینجاست که به عنوان یک هنرجوی تازهکار گیج و سردرگم میشوی.
اگر این صحنه برایت آشناست و دوست نداری که هیچوقت در چنین شرایطی قرار بگیری، این مقاله، حسابی به درت می خورد. چون در این مطلب تو با مدلهای گیتار آکوستیک، تفاوتهای آنها و اینکه هر کدام برای چه سبک و شخصی مناسبتر هستند، آشنا میشوی. در نهایت میتوانی تصمیم بگیری که بهترین گیتار آکوستیک برای شروع کدام است.
بررسی انواع گیتار آکوستیک
احتمالا وقتی برای آموزش گیتار، سراغ گیتار آکوستیک رفتهای، کاملا به این نوع گیتار و ویژگیهای آن آشنا هستی. ولی به عنوان یک یادآوری خوب است بدانیکه سیمهای گیتار آکوستیک، برخلاف گیتار کلاسیک، فلزی هستند و به همین دلیل صدایی شفاف، درخشان و بلندی دارد. همچنین از نظر ساختار بدنه و شکل ظاهری هم با گیتار کلاسیک متفاوت است. از این نوع گیتار در سبکهای راک، بلوز، فولک، کانتری و پاپ استفاده میشود. این سازها گاهی به صورت «تمام آکوستیک» و گاهی با سیستم «پیکاپ» (Electro-Acoustic) عرضه میشوند تا بتوان آنها را به آمپلیفایر وصل کرد.
ما تا اینجا با تفاوت گیتار آکوستیک با کلاسیک آشنا شدیم ولی هنوز اصل ماجرا، یعنی آشنایی با انواع گیتار آکوستیک باقی مانده است. گیتارهای آکوستیک از نظر اندازه، شکل بدنه، حجم صدا و حتی حس نوازندگی، با هم تفاوت زیادی دارند. در ادامه، مهمترین مدلهای گیتار آکوستیک را معرفی میکنیم تا در خرید یک ساز خوب کمکت کنیم.
گیتار آکوستیک شش سیم (Nylon string acoustic guitar)
ما در ایران این نوع از ساز آکوستیک را به اسم گیتار کلاسیک هم میشناسیم. ویژگی بارز این مدل گیتار آکوستیک سیمهای آن است، این ساز از سه سیم نایلونی و سه سیم ابریشمی با روکش فلزی تشکیل شده است. این سیمها به صدای گیتار لطافت و گرمای خاصی میبخشند که همین ویژگی از مهمترین دلایل محبوبیت آن است.
اگرچه دسته این نوع ساز گیتار، از انواع دیگر آن پهنتر است، اما انگشتگذاری روی فرتهای آن راحتتر و نرمتر انجام میشود. گیتار کلاسیک یکی از محبوبترین و مشهورترین انواع گیتارهای آکوستیک در جهان است.
گیتار دِرِدنات (Dreadnought Guitar)
اگر تصویری از یک گیتار آکوستیک در ذهنت داری، احتمال زیاد همان دِرِدنات است. این مدل اولینبار توسط شرکت مارتین در اوایل قرن بیستم ساخته شد و به مرور به دلیل صدای بلند و جسورانهای که دارد، روزبهروز محبوبتر شد. دلیل صدای بلند آن، بدنهی نسبتاً بزرگش است. این نوع گیتار اگرچه بسیار محبوب است ولی اگر تازهکار هستی و یا جثه و دستان کوچکی داری، بهتر است از دیگر مدلهای گیتار آکوستیک استفاده کنی تا بتوانی راحتتر بنوازی.
گیتار کات اوی (Cutaway guitar)
کات اوی در واقع نوعی طراحی بدنه است که در بخش بالایی (سمت دست چپ نوازنده) یک بریدگی دارد. این بریدگی باعث میشود دست نوازنده راحتتر به فرتهای پایین برسد. صدای گیتار کات اوی با توجه به جنس بدنه و سیمها میتواند برای انواع سبکهای گیتار از جمله سبکهای فلامنکو، پاپ و جز مناسب باشد. اگر علاقهمند به نوازندگی پاپ یا فلامنکو هستید، میتوانید از این گیتار به عنوان اولین ساز خود استفاده کنید. البته سبک فلامنکو معمولا صدای خشن و تیزتری نسبت به سبک پاپ دارد.
در برخی از انواع گیتار کات اوی بدنه دارای انحنایی است که به نوازندگان اجازه میدهد تا برای اجرای فرتهای پایین دسترسی خوبی داشته باشند. این نوع از گیتار بیشتر برای سبک جز و پاپ استفاده میشود. پس اگر از همان ابتدا قصد دارید علاوه بر ریتمنوازی، نواختن ملودی یا تکنوازی را هم یاد بگیرید، گیتار کات اوی به شما کمک زیادی میکند.
گیتار 12 سیم (String Acoustic Guitar)
این نوع گیتار، بدنهای شبیه گیتارهای معمولی دارد، تنها تفاوت آن با دیگر انواع گیتار آکوستیک این است که 12 سیم دارد. سیمها به صورت جفتی با هم کوک و نواخته میشوند. طبیعی است که حجم صدای تولید شده در گیتار 12 سیم بالاتر از گیتار 6 سیم است. به همین دلیل برای اجرای انواع ریتم در موسیقی به کار میرود. برای نواختن این ساز باید خیلی تمرین کنی و مهارتت را حسابی بالا ببری.
گیتار اویشن (Ovation Guitar)
گیتار اویشن از دیگر مدلهای گیتار آکوستیک است که در دهه 50 برای اولین بار رونمایی شد. این گیتار صدایی بین گیتار آکوستیک و الکتریک تولید میکند. برخی از انواع اویشنها به دلیل تغییراتی که در سوراخ صدای آنها ایجاد شده است، دارای ظاهر بسیار زیبا و منحصر به فردی هستند. این ساز بیشتر مناسب نوازندگان آکوستیکی است که در کنسرتهایشان با مشکل فیدبک در صداهای بالای آمپلی فایر دست و پنجه نرم میکنند.
گیتار دوبرو یا رزوناتور (Dobro Resonator Guitar)
رزوناتو در دهه 20 میلادی به عنوان یکی از سازهای اصلی موسیقی جاز مورد استفاده قرار میگرفت. تولید این گیتار زمانی صورت گرفت که تعداد زیادی از نوازندگان گیتار به دنبال گیتاری با صدای بلندتر و پرتر بودند که برای ضبطهای استودیویی مناسب باشد. به همین دلیل در دهه 20، گیتار رزوناتو با بدنه آلمینیومی و طراحی خاص خود پدید آمد. این گیتار به صدای خاص و تو دماغیاش معروف است و در همان بدو ورود مورد توجه نوازندگان و موسیقیدانان بلوز قرار گرفت.
گیتار کان سرت و گرند کانسرت (Concert / Grand Concert)
این دو مدل، نسبتا بدنهی کوچکتر و سبکتری دارند. پس اگر دنبال گیتاری هستی که بتوانی به راحتی آن را نگه داری و کنترل بیشتری روی آن داشته باشی، کانسرت گزینهی مناسبی است. صدای این نوع از گیتار آکوستیک نرم و لطیف و گرم است. درواقع هم از نظر ظاهری و هم از نظر حجم صدا، شباهت زیادی به گیتار کلاسیک دارد.
گیتار گرند آودیتوریوم (Grand Auditorium)
گرند آودیتوریوم در واقع ترکیبی از دو دنیای مختلف است؛ نه به بزرگی دِرِدنات و نه به کوچکی کانسرت. به همین دلیل به عنوان ساز همهفنحریف و چندمنظوره، معروف است. این مدل برای نوازندگانی طراحی شده که میخواهند هم صدای پرقدرت ریتمنوازی و هم ظرافت فینگرپیکینگ را با هم داشته باشند. درواقع این ساز برای هنرجویانی که میخواهند از همان ابتدا سازشان در همه سبکها قابل استفاده باشد؛ از پاپ و راک گرفته تا اجرای آرام با انگشتان، مناسب است.
گیتار پارلر (Parlor Guitar)
کوچکترین و سبکترین گیتار آکوستیک، گیتار پارلر است که در اواخر قرن 19 با هدف نواختن آنها در خانهها، کافهها و فضاهای کوچک، وارد بازار شدند. این ساز به دلیل بدنهی کوچکی که دارد، صدای روشن، شفاف و متمرکزی دارد. از مهمترین ویژگیهای گیتارهای پارلر، کوچک و قابلحمل بودن آنها و امکان نواختن این سازها در فضاهای کوچک و آپارتمانها است.
تفاوت گیتار فول آکوستیک و الکتروآکوستیک
یکی از چیزهایی هم که بهتر است قبل از خرید گیتار آکوستیک بدانی، تفاوت گیتار فولآکوستیک و گیتار الکتروآکوستیک است. در این صورت دیگر وقتی فروشنده اصطلاح فول آکوستیک یا الکتروآکوستیک را به کار میبرد، سردرگم نمیشوی. درواقع تفاوت این دو ساز با یکدیگر در لوازم جانبیای است که در مدل الکتروآکوستیک به کار میرود. مدلهای ساده هیچ نوع لوازم جانبی ندارند ولی در داخل مدلهای الکتروآکوستیک پیکاپ و پری امپ تعبیه میشود. یعنی میتوانی آن را به آمپلیفایر یا سیستم صوتی وصل کنی.
پس اگر قصد اجرای زنده یا ضبط صدا داری، الکتروآکوستیک انتخاب بهتری است. اما اگر فعلاً در مرحلهی یادگیری هستی، یک مدل فول آکوستیک ساده هم کارت را راه می اندازد.
چگونه گیتار آکوستیک مناسبی را انتخاب کنم؟
احتمالا با خواندن مطالبی که تا اینجا گفته شد، بتوانی مناسبترین ساز را تهیه کنی؛ با اینحال باید به چند نکتهی دیگری هم توجه کنی تا بتوانی راحتتر تصمیمگیری کنی.
اندازه و راحتی
اولین نکتهای که باید در نظر بگیری، راحتی خودت است. پس سازی را انتخاب کن که از نظر اندازه با جثه و اندازهی دستهایت هماهنگ باشد. اگر جثهی کوچکی داری و یا دستهایت کوچک هستند، به جای رفتن سراغ دردنات، مدلهای پارلر و یا کانسرت، انتخاب بهتری هستند.
سبک موسیقی
قبل از خرید ساز به سبک موردعلاقهات هم فکر کن و سازی را بخر که برای نوازندگی در آن سبک مناسب باشد. مثلا اگر میخواهی ریتمنوازی پرقدرتی داشته باشی، دِرِدنات گزینهی خوبی است ولی برای فینگر استایل، گرند آودیتوریوم و کانسرت مناسبترند.
بودجه
طبیعی است که با تغییر مدل، قیمت ساز هم تغییر کند. پس بودجهات را در نظر بگیر و سازی را انتخاب کن که از پس هزینههایش بربیایی. البته به کیفیت ساز هم توجه کن. پیشنهاد میکنیم که سازت را از بین برندهای معتبر گیتار، انتخاب کن و سراغ برندهای متفرقه نرو. برندهایی مانند، یاماها، فندر، مارتین و … .
نتیجهگیری
در این مطلب سعی کردیم که محبوبترین مدلهای گیتار آکوستیک را معرفی کنیم. با وجود تفاوتهایی که بین انواع گیتار آکوستیک وجود دارد، همگی آنها یک ویژگی مشترک دارند و آن هم صدایی خاص و گوشنواز است. درواقع فرقی نمیکند از کدام مدل شروع کنی؛ مهم این است که با سازت ارتباط بگیری و صدای خودت را پیدا کنی. چون همانطورکه متوجه شدی، دِرِدناتها پرقدرتاند، پارلرها صمیمیاند، رزوناتورها پرانرژیاند و گرند آودیتوریومها متعادل. اما یک چیز را هیچوقت فراموش نکن؛ «این تو هستی که به ساز جان میدهی!» پس هنگام انتخاب گیتار آکوستیک، فقط به ظاهر یا قیمت آن نگاه نکن؛ ساز را در آغوش بگیر، به صدایش گوش کن و احساساتت را دنبال کن. شاید صدای موردنظر تو، در همان گیتاری پنهان شده باشد که دیگران خیلی ساده از کنارش رد میشوند.
خرید گیتار، اول راه است و تازه بعد از آن ماجرای اصلی یعنی آموزش گیتار آکوستیک شروع میشود. احتمالا در این مرحله هم مثل خرید گیتار، سردرگم شوی و ندانی که از کجا و کدام آکادمی و با چه استادی باید آموزش را شروع کنی. اصلا نگران نباش ما در آکادمی موسیقی آنلاین وب نوازان، فکر این چالشها را کردهایم و برای همین به ارائهی راهنمایی تخصصی و رایگان موسیقی میپردازیم. ما کمکت میکنیم که استاد مناسب خودت را پیدا کنی؛ استادی که از نظر اخلاق و شیوهی تدریس با شخصیت تو هماهنگ باشد. نگران سطح دانش و تجربهی اساتید هم نباش، چون ما تمامی این موارد را بررسی میکنیم و بعد از آن با اساتید همکاری میکنیم.
و اما خبر خوب این است که برای رفتن به کلاس، لازم نیست از جایت بلند شوی و بروی تا آن سر شهر و همهاش اضطراب داشته باشی که آیا به موقع به کلاس میرسی یانه؟ حتی نگران ایام امتحانات و کنسل شدن کلاسهای موسیقیات هم نباش. مهمتر از همهی اینها، نگران امکان تغییر زمان کلاسهایت در ترمهای مختلف هم نباش، چون در آکادمی وب نوازان، امکان هماهنگ کردن همهی این موارد وجود دارد. دلیلش هم آموزش آنلاین موسیقی است. زیرا در این شیوه، محدودیت مکانی و زمانی وجود ندارد و تو از هر کجای دنیا میتوانی در کلاس آنلاین موسیقی شرکت کنی. واقعا، شرایطی بهتر از این کجای دنیا میتوانی پیدا کنی؟
خبرنامۀ وبنوازان را از دست ندهید!
هر هفته یک محتوای اختصاصی همراه با جدیدترین مقالات و نکات آموزشی موسیقی را برای شما میفرستیم.
