رعایت ریتم در موسیقی یکی از بزرگترین مشکلات همه ی هنرجویان موسیقی است که در ابتدای یادگیری ساز خود با آن سر و کله می‌زنند. رعایت ریتم و همچنین وزن خوانی در موسیقی مهارت هایی هستند که به تکرار و تمرین زیادی احتیاج دارند پس اگر شما هنوز در ابتدای کار هستید و در این مباحث مشکل دارید اصلا نگران نباشید چون به مرور زمان و تمرینات بیشتر می‌توانید به درک درستی از آن ها برسید. در این مقاله به شما راهکارهایی را آموزش می‌دهیم که به کمک آن ها بتوانید در سریع ترین زمان به این مهارت ها مسلط شوید، پس با ما همراه باشید:
قبل از هر چیزی خواندن ریتم را یاد بگیرید
اولین و مهم ترین قدم برای رعایت ریتم در قطعه این است که بدون اینکه شروع به نواختن کنید قطعه را به طور کلی بررسی کرده و اقدام به وزن خوانی آن کنید. منظور از وزن خوانی این است که نت های ساز را جلوی خودتان بگذارید و سعی کنید آن ها را با صدای خودتان بخوانید. دقت کنید که هر نت باید به اندازه ارزش زمانی که دارد امتداد پیدا کند. تصور کنید که قرار است تمام نت ها را به جای ساز با صدای خودتان اجرا کنید پس سعی کنید همه ی زمان بندی ها درست و به جا باشد.
برای وزن خوانی حتما از مترونوم استفاده کنید
شاید تصور کنید که بدون مترونوم هم می‌توانید از پس خواندن درست نت ها بر بیایید اما به شما قول می‌دهم که مترونوم مثل یک معجزه عمل می‌کند و به شما کمک می‌کند تا هرچه سریع تر وزن خوانی و نحوه‌ی رعایت ریتم را یاد بگیرید.
در ابتدا باید قطعه مورد نظر را چندین بار بدون مترونوم وزن خوانی کنید، بعد از آن مترونوم را روشن کرده و سعی کنید وزن خوانی شما دقیقا مطابق با زمانبندی مترونوم باشد. وقتی در این کارمهارت پیدا کردید نوبت این می‌رسد که ساز خود را بردارید و سعی کنید نت ها را با همان سرعتی که تمرین کرده اید روی ساز اجرا کنید.
همچنین می‌توانید اهنگ اصلی را در پس زمینه و با صدای خیلی پایین پخش کنید تا مطمئن شوید که ریتم و زمان بندی شما درست است. البته برای اینکار باید هماهنگی دقیق و درستی بین قطعه و مترونوم ایجاد کنید. اما اگر این کار برای شما چالش بر انگیز است پیشنهاد می‌کنم که با مترونوم به تنهایی تمرین کنید و در ابتدا سرعت مترونوم را تا حد امکان کاهش دهید. با تمرین و پیشرفت می‌توانید سرعت مترونوم را به تدریج بالا ببرید تا زمانی که به سرعت مورد نظر برسید.
رعایت ریتم در قطعه با پا زدن
اقدام دیگری که در جهت رعایت ریتم قطعه به شما کمک می‌کند پا زدن در حین اجرای آن است. بسیاری از نوازندگان بزرگ حتی در اجراهای زنده هم از این روش برای رعایت ریتم در قطعه ای که می‌نوازند استفاده می‌کنند. اول از همه سعی کنید همراه با مترونوم ضربات پای خود را هماهنگ کنید. البته این کار در ابتدا ممکن است خیلی گیج کننده و دشوار باشد اما پس از مدتی به آن عادت می‌کنید و یاد می‌گیرید که حتی بدون استفاده از مترونوم هم ریتم را نگه دارید. پا زدن به همراه نوازندگی قطعه به شما کمک می‌کند حس زمان بندی دقیق و حساب شده ای داشته باشید که این مسئله بعدا در اجرای زنده خیلی به کارتان خواهد آمد.
برای آشنایی بیشتر با نحوه ی صحیح پا زدن در موسیقی می‌توانید مقاله ی «آموزش ضرب پا در موسیقی برای شمارش ریتم» را هم مطالعه کنید.
به صدای ساز خود گوش دهید
وقتی تمام این مراحل را طی کردید و کمی روی نواختن قطعه و رعایت ریتم تسلط پیدا کردید نوبت این می‌رسد که عملکردتان را ارزیابی کنید. برای این کار مترونوم را کنار بگذارید و شروع به نواختن کنید در همین حین هم صدای نوازندگی خود را ضبط کنید. بعد از این که کارتان تمام شد مترونوم را دوباره فعال کنید و صدای ضبط شده را همزمان با آن پخش کنید. اگر ساز زدنتان با صدای مترونوم هماهنگ باشد می‌توانیم بگوییم که عملکرد خوبی داشته اید و از عهده ی آن بر آمدید اما اگر هنوز هم نمی‌توانید ریتم را به درستی رعایت کنید وقت تمرین بیشتر است. پس زودتر دست به کار شوید و تمام مراحل را از اول تکرار کنید.
در نهایت باید بگویم که ریتم در موسیقی مبحث گسترده ای است که تسلط بر آن نیازمند رعایت جزئیات بسیار زیادی است و برای اینکه بتوانید در مقاطع بالاتر و هنگام نواختن انواع ریتم عملکرد خوبی داشته باشید باید آموزش های خود را زیر نظر یک استاد موسیقی حاذق و با تجربه ادامه دهید.
