ویولن جزء سازهای محبوب و پرطرفداری است که بسیاری از افراد، علاقهمند به یادگیری آن هستند. با این حال یادگیری ویولن کار چندان آسانی نیست و نیاز به صبر و تحمل و تمرین بسیار دارد. یکی از چالشهای مهم هنرجویان تازهکار، نحوهی انگشت گذاری ویولن است. زیرا پایه و اساس یادگیری ویولن ، انگشت گذاری صحیح ویولن است. اگر شما هم با این چالش دست و پنجه نرم می کنید، با ما در این مقاله همراه باشید تا قدمبهقدم به آموزش انگشت گذاری ویولن بپردازیم.
منظور از انگشت گذاری ویولن چیست؟
انگشت گذاری صحیح ویولن ، به عنوان یک ساز زهی آرشه ای بسیار اهمیت دارد. زیرا این ساز برخلاف سازهای گیتار و سه تار دارای فرت و پرده نیست که هنرجو موقعیت درست انگشتان خود را روی دستهی ساز بداند. به همین دلیل باید کاملا به گوشهای خود متکی باشد. این درحالی است که اگر هنرجو، انگشت گذاری را به درستی انجام ندهد، نت به خوبی اجرا نمیشود و صدای ناهنجار تولید میشود.
با این توضیحات باید گفت منظور از انگشت گذاری در ویولن ، ترتیب و نحوهی قرارگیری انگشتها روی سیمهای دستهی ویولن است که با دست چپ نوازنده انجام میشود. هدف از این کار تولید صداهای گوناگون با اجرای دقیق نتها و آشکارسازی صدای شفاف ویولن است. به عبارت دیگر با ارتعاشاتی که آرشه و انگشتان هنرجو روی سیمها ایجاد میکنند، صدای دلخواه از ویولن تولید میشود. در نتیجه آموزش انگشتگذاری ویولن ، به شکل اصولی از موارد بسیار مهم در فرآیند یادگیری این ساز محبوب است.
نکاتی که پیش از آموزش انگشت گذاری ویولن باید بدانید
بدون شک یک هنرجو زمانی میتواند به خوبی نتها را اجرا کند که اصول انگشت گذاری صحیح را یاد بگیرد. البته این امر مستلزم این است که هنرجو نکات خاصی را رعایت کند. در ادامه به مهمترین نکاتی که هر هنرجو مبتدی ویولن باید آنها را بداند میپردازیم.
موقعیت دست نوازنده
نکتهی بسیار مهمیکه باید پیش از یادگیری انگشت گذاری ویولن با آن آشنا شوید، موقعیت دست شما و نحوهی گرفتن ساز است. درواقع برای این که فرآیند انگشت گذاری و آرشه کشی به درستی انجام شود، باید ابتدا نحوهی صحیح دست گرفتن ویولن رایاد بگیرید. دست نوازندهی ویولن باید به گونهای قرار گیرد که بتواند به سادگی و به سرعت از انگشتان خود استفاده کند. ضمن این که درست گرفتن ساز در دست مانع از آسیبدیدگی عضلات و مفاصل میشود. به طور کلی نوازندهی ویولن در حالت ایستاده باید ساز را به گونهای در دست بگیرد که کف دستهایش در موازات بدنش باشد. در چنین حالتی انگشتها به داخل دست متمایل میشوند.
عدم نیاز به فشار سیمهای ویولن
طبیعی است که در شروع یادگیری ساز ویولن ، به شکل ناخودآگاه به سیمها فشار زیادی وارد کنید. با این حال، رفته رفته باید به این عمل آگاه شوید و سیمها را فشار ندهید. درواقع شما زمانی میتوانید نتها را به خوبی بنوازید که هیچ فشاری اضافی به سیمها وارد نکنید. ضمن این که فشار زیاد به سیمهای ویولن باعث استهلاک سریع آنها و انقباض دستها میشود که کار نواختن را دشوار میکند.
تمرین انگشت گذاری ویولن
همان طور که پیشتر اشاره کردیم، به دلیل این که ویولن فاقد پرده است، پیدا کردن محل قرارگیری انگشتها روی این ساز برای هنرجوهای مبتدی بسیار مشکل است. با این حال روشهایی وجود دارد که به کمک آنها این مهارت تقویت میشود. در ادامه به این روشها میپردازیم.
استفاده از برچسبهای انگشت گذاری ویولن
یکی از رایجترین و بهترین روشها برای پیدا کردن محل قرارگیری انگشت روی ویولن، استفاده از برچسبها و نوارهای انگشتی است. این نوارها به خوبی محل قرارگیری انگشتها روی ساز را نشان میدهند. به مرور زمان و با پیشرفتی که حاصل میشود، هنرجو میتواند برچسبها را از روی ساز بکند و جای آن را با الکل تمیز کند.
بررسی فرکانس صدا (pitch)
مسئلهی مهم دیگری که وجود دارد، پیدا کردن نتها و انگشت گذاری درست روی آنها است. درواقع پیش از این که انگشت گذاری کنید، باید سازتان را به درستی کوک کنید. برای کوک ویولن میتوانید از دستگاه تیونر یا برنامههای تیونر که روی گوشیهای هوشمند، قابل نصب هستند؛ استفاده کنید.
دقت به نحوهی انگشت گذاری ویونولیستهای بزرگ
روش دیگری که به شما در فرآیند آموزش انگشت گذاری ویولن کمک میکند، دقت و توجه به انگشتهای اساتید و ویولونیستهای معروف است. به طور کلی هر چه دقت خود را هنگام تمرین انگشت گذاری ویولن بیشتر کنید، زودتر به نتیجه میرسید و این فرآیند را کامل یاد میگیرد.
آموزش انگشت گذاری ویولن به کمک پوزیسیون اول
اگریادتان باشد، گفتیم که ویولن مانند سایر سازهای زهی، پرده ندارد. به همین دلیل شما برای این که متوجه بالا و پایین بودن نتها شوید، باید با پوزیسیون انگشت گذاری آشنا شوید. به طور کلی در ساز ویولن 15 موقعیت یا پوزیسیون وجود دارد. اولین پوزیسیونی که هر هنرجویی در فرآیند آموزش انگشت گذاری ویولن ، باید آن را یاد بگیرد، موقعیت یا پوزیسیون اول است. این پوزیسیون همان پنج نتی است که در پایینترین گام ویولن نواخته میشود. به طور کلی پایینترین صدای ویولن یا بمترین صدای روی هر سیم را پوزیسیون اول میگویند. در ادامه نحوهی اجرای این پوزیسیون را توسط تمامیانگشتها شرح میدهیم.
انگشت اشاره
برای این که بتوانید موقعیت اول را انگشت گذاری کنید، باید به صورت منظم و ترتیب خاص، انگشت اشارهی خود را در فاصلهی دو اینچ پایینتر روی سیم سل یا سیم G قرار دهید. سپس با آرشه روی سیم سل یا G بکشید و به تیونر نگاه کنید. اگر انگشت شما در جای درست قرار گرفته باشد، تیونر باید لا یا A را نشان دهد. در غیر این صورت باید چند بار جای انگشت خود را تغییر دهید تا بلاخره تیونر، نت لا را نشان دهد. سپس با مداد آن نقطهای را که انگشت تان روی آن قرار دارد، علامت بزنید و روی آن نوار بچسبانید. حالا دیگر نت لا موقعیت اول از سیم سل است.
انگشت میانه
حالا نوبت به انگشت میانه یا انگشت دوم میرسد. توجه کنید که انگشت دوم باید یکونیم سانت از انگشت اول پایینتر باشد. در این حالت، تیونر باید نت سی را نشان دهد. حالا میتوانید روی این نقطه هم نوار بگذارید. توجه کنید که وقتی انگشت دوم روی نوار انگشت دوم در هر رشته قرار بگیرد، تیونر باید B را روی رشتهی F، G را روی رشتهی C، D را روی شتهی A و G را روی رشته E بخواند.
انگشت حلقه
انگشت سوم با فاصلهی نیم اینچ از انگشت دوم قرار میگیرد. انگشت سوم خود را روی رشتهی G، تنظیم کنید تا تیونر D را بخواند و نتی که نشان میدهد، نت دو باشد.
انگشت کوچک
انگشت چهارم یا کوچک هم در فاصلهییک و نیم سانت از انگشت سوم قرار میگیرد. توجه کنید که انگشت چهارم کمی ضعیفتر از انگشتهای دیگر است. برای انگشتگذاری صحیح، انگشت چهارم خود را روی سیم G تنظیم کنید تا تیونر، D را نشان دهد. سپس نوار را به سمت پایین قرار دهید.
همان طور که مطالعه کردید، انگشت گذاری صحیح ویولن نیاز به دقت و تمرین دارد. به طور کلی انگشت گذاری یکی از چالش برانگیزترین بخش ها در آموزش ویولن است. البته که این چالش هم با تمرین بسیار قابل رفع است. چیزی که مهم است این است که در ابتدا آموزش و فرآیند یادگیری، دلسرد نشوید و با تمرکز بالا به آموزش خود ادامه دهید.
تمام سعی ما در این مقاله این بود که شما را تا حدودی با انگشت گذاری صحیح ویولن آشنا کنیم. اگر به یادگیری ویولن علاقهمند هستید و با شنیدن نوای این ساز، مسحور میشوید، پیشنهاد ما شرکت در دورههای آنلاین آموزش ویولن وب نوازان است. ما در این مجموعه با اساتید برجسته و پشتیانی تمام وقت تلاش می کنیم تا مسیر یادگیری موسیقی را برای شما آسانتر.
خبرنامۀ وبنوازان را از دست ندهید!
هر هفته یک محتوای اختصاصی همراه با جدیدترین مقالات و نکات آموزشی موسیقی را برای شما میفرستیم.