مکاتب سنتورنوازی در ایران از قاجاریه تا کنون عنوان کتابی است که توسط کیومرث پیرگلو نوشته شده است و شامل اطلاعاتی درباره تاریخ موسیقی ایران، ساختار و فرم موسیقی سنتی، تاریخچه سنتورنوازی در ایران و تکنیک های نوازندگی این ساز می‌باشد.
نویسنده کتاب مکاتب سنتورنوازی در ایران ، با تحقیق بر روی مفهوم بداعه نوازی در موسیقی ایرانی و بررسی منابع و کتب قدیمی به ساختار بداهه نوازی در نوازندگی سنتور می‌پردازد و بر همین اساس مکاتب موسیقی ایرانی را با دقت و از نگاهی نو مورد بررسی قرار می‌دهد.
درباره نویسنده
کیومرث پیرگلو ، نویسنده کتاب مکاتب سنتورنوازی در ایران از قاجاریه تا کنون ، از شاگردان استاد فرامرز پایور و نوازنده سازهای پیانو و سنتور است که تحصیلات خود را در زمینه ی دکترای اتنوموزیکولوژی در دانشگاه ملبورن به پایان رساند.
پیرگلو در سال های اخیر علاقمندان زیادی را در ایران و کشورهای اروپایی در زمینه موسیقی ایرانی و کلاسیک آموزش داده است. او به همراه نوازندگان و موسیقیدانان ایرانی مقیم خارج از کشور کنسرت های متعددی در کشورهای مختلف اجرا کرده است. وی همچنین مقالات ارزشمندی در نشریات مختلف با نام مستعار سیامک نوری منتشر کرده که همگی از اسناد و منابع مهم تحقیقاتی موسیقی ایرانی به شمار می‌روند.
این موسیقیدان و نویسنده معاصر تا کنون دو کتاب ارزشمند در زمینه پیانو و سنتور منتشر کرده است. اولی کتاب «گام به گام تا سپیده» است که شامل تمرینات متعدد گام ، آرپژ و ده تمرین پیشرفته برای پیانو است. دومین کتاب او که در این مقاله قصد معرفی و بررسی آن را داریم کتاب « مکاتب سنتورنوازی در ایران از قاجاریه تا کنون» می‌باشد. این کتاب منبع مهم و ارزشمندی برای نوازندگان سنتور و علاقمندان به موسیقی ایرانی برای آشنایی بیشتر با این هنر اصیل و قدیمی است.
مکاتب سنتورنوازی در ایران از قاجاریه تا کنون
در این کتاب سنتورنوازی در ایران به دو مکتب «قدیم» و «جدید» تقسیم بندی می‌شود. وجه تمایز این دو مکتب استفاده از نت های موسیقی در نوازندگی ، آهنگسازی و آموزش ساز سنتور است. این دو گروه با دو نام دیگر «سنت گرایان» و «مدرنیست ها» نیز به ما معرفی می‌شوند که این کتاب شرح حال کاملی از هر دو گروه و آثار شاخص هر کدام را ارائه کرده است.
عناوین و موضوعات کتاب
از آنجایی که این اثر در واقع به عنوان رساله ی دکتری و یک مدرک دانشگاهی به رشته نگارش در آمده است، در فصل اول و دوم بنا بر شیوه ی نگارش مکاتبات آکادمیک، کلیاتی درباره تاریخ موسیقی و ساختار موسیقی ایرانی نگاشته شده است تا علاوه بر این که امکان آشنایی بیشتر موسیقیدانان خارجی را با فرهنگ موسیقیایی ایران فراهم کند، مطالب و آموزش های بدیعی در اختیار خواننده ی آشنا به موسیقی ایرانی قرار دهد.
فصل اول
تاریخچه کوتاه و مختصری از موسیقی ایرانی و اطلاعاتی درباره سیر تغییرات موسیقی از پیش از اسلام تا پس از آن آورده شده.
فصل دوم
این فصل که با عنوان «نظریه ، ساختار ، کوک و فرم های موسیقی ایرانی» پیش روی مخاطبین قرار می‌‌گیرد به شرح حال تئوری موسیقی ایرانی و نظریات موسیقیدانانی چون فارابی، علینقی وزیری و هرمز فرهت می‌پردازد. علاوه بر تمام این ها دستگاه ها ، گوشه ها، ردیف ها و انواع مختلف فرم در موسیقی نیز در آن تعریف شده است.
فصل سوم
در این فصل ما با تاریخچه اختصاصی ساز سنتور ، ساختمان و تکنیک های نوازندگی آن آشنا می‌شویم. نویسنده به معرفی سنتور و اجزای سازنده آن پرداخته است و علاوه بر این که انواع سنتور (کروماتیک، دیاتونیک و…) را معرفی می‌کند، درباره نحوه نوازندگی آن ها هم توضیحاتی ارائه می‌دهد.
فصل چهارم
پیرگلو در این فصل با استفاده از تجربیات خود و کتب اساتیدی چون ابوالحسن صبا ، فرامرز پایور ، پرویز مشکاتیان و پشنگ کامکار نت نویسی و ساختارهای موسیقیایی در سنتور نوازی را شرح داده است.
فصل پنجم
عنوان بعدی این کتاب «ملودی اصلی، گسترش و بسط ملودیک در سنتورنوازی» است که با ارائه مثال‌هایی در درآمد بیات ترک ردیف ابتدایی فرامرز پایور و نیز بررسی تطبیقی ملودی اصلی و گسترش سکانس وار گوشه زابل در سه روایت مندرج در ردیف میرزاعبدالله، ردیف سنتور ابوالحسن صبا و ردیف ابتدایی فرامرز پایور همراه است.
