انواع پرده سه تار براساس جنس و متعاقبا قیمت دسته بندی میشوند. پرده قسمتی از ساز سه تار و تار است که هنوز هم به فرم گذشته ی خود در این سازها مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آنجایی که در سازهای تار و سه تار جای پرده‌ها ثابت نیستند، نوازندگان خودشان برای رسیدن به صدای کوک مورد نظر، پرده بندی سازشان را انجام بدهند و یا اینکه با جابجا کردن آن ها را صدا را تنظیم کنند. دلیل این مسئله این است که فواصل ربع پرده ای که در موسیقی ایرانی وجود دارند باعث میشوند تا نوازندگان از پرده های ثابت استفاده نکنند. اما اینکه کدام یک از انواع پرده سه تار را به لحاط جنس استفاده کنید تا هم کیفیت مناسبی داشته باشد و هم دوام آن بالا باشد به سلیقه ی خود نوازنده و تجربه ی او بستگی دارد اما بهتر است در ابتدا درباره انواع پرده سه تار اطلاعات کافی داشته باشید تا مطابق با نیاز خود پرده مناسبی پیدا کنید.
انواع پرده سه تار کدام اند؟
پرده معمولی از جنس روده گوسفند
یکی از انواع پرده سه تار که اتفاقا پراستفاده ترین مدل در بین نوازندگان این ساز است، پرده های معمولی و از جنس روده گوسفند هستند. این جنس پرده روی بسیاری از سازهای سنتی ایرانی مثل تار، تنبور و دوتار نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. پرده های گوسفندی جنس زبرتر و خشن تری نسبت به جنس های دیگر دارند و در عین حال از سایر مدل ها کم دوام تر هستند. اما برای نوازندگان جابجایی بین نت ها با این پرده ها بسیار نرم و آسان است. طول عمر این پرده ها به طور متوسط یک الی یک و نیم سال است و پس از این مدت پرده ها خود به خود از روی ساز جدا میشوند و به اصطلاح فرسوده می شوند و نیاز به تعویض خواهند داشت. البته عوامل متعددی مثل رطوبت محل نگهداری و استیل دست چپ نوازنده هم در طول عمر پرده ها موثر اند، مثلا همین پرده ها در شرایط مطلوب آب و هوایی و مراقبت نوازنده می‌توانند بیش از سه سال هم عمر کنند.
پرده کات کوت
یکی دیگر از انواع پرده سه تار که بعد از روده گوسفندی بیشترین کاربرد را نزد نوازندگان دارند پرده “کات کوت” هستند. این پرده ها که از جنس روده خرگوش و گربه اند، در اصل برای مصارف پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. پرده های کات کوت مقاومت بسیار زیادی دارند و به دلیل سطح سیقلی خود به نوازنده کمک می‌کنند تا برخی تکنیک های نوازندگی سه تار مثل ویبراسیون را به راحتی انجام دهند. به همین دلیل نوازندگان حرفه ای اکثرا از این جنس پرده برای پرده بندی ساز خود استفاده می‌کنند. همچنین از دیگر محاسن کت کوت سهولت در تغییر جای آن روی دسته هنگام استفاده از نتهای متغییر است، پرده های دیگر به خاطر جنس زبر و یا محکم بسته شدن جابجایی را برای نوازندگان سخت می‌کنند اما کات کوت به راحتی در طول دسته جا به جا می‌شود.
پرده فلزی ، که استفاده نمی شود
ایده پرده فلزی پیش از این روی سازهای زهی هندی هم بکار رفته بود. اما از آنجایی که سیم تار و سه تار فلزی و بسیار نازک است و برخورد آن با پرده های فلزی خود تولید صدا می کند، همچنین تیزی صدای پرده های فلزی باعث شده نوازندگان استقبال شایانی از این پرده ها نداشته باشند. گذشته از این وجود پرده روی ریل موجب شده پشت دسته کاملا خالی باشد و نوازنده سه تار که با لمس دسته نتها را تشخیص می دهد برای پیدا کردن نتها به زحمت افتد.
