تفاوت ویولن ایرانی و کلاسیک

تفاوت ویولن ایرانی و کلاسیک چیست؟ ویولن سبک ایرانی بهتر است یا سبک غربی؟ آیا با تغییر سبک، تفاوتی در ساختار ساز ایجاد می‌شود؟ یادگیری ویولن سبک ایرانی راحت‌تر است یا سبک کلاسیک؟ برای شروع کدام سبک ویولن بهتر است؟ این سوال‌ها برای هنرجویانی که اطلاعات زیادی درباره‌ی سبک‌های ویولن نوازی ندارند و می‌خواهند آموزش ویولن را شروع کنند، پیش می‌آید. اگر شما هم دقیقا نمی‌دانید که بین ویولن ایرانی و کلاسیک چه تفاوت‌هایی وجود دارد، این مقاله را تا انتها مطالعه کنید.

ویولن ایرانی یا کلاسیک؟ کدام سبک را انتخاب کنم؟

اولین سوالی که ما از هنرجویانی که می‌خواهند آموزش ویولن را شروع کنند، می‌پرسیم؛ این است که می‌خواهید ویولن ایرانی را یاد بگیرید یا کلاسیک؟ هنرجویانی که اطلاعات کاملی دارند و از ابتدا تصمیم خودشان را گرفته‌اند به سرعت پاسخ می‌دهند. ولی هنرجویانی که تفاوت ویولن ایرانی و کلاسیک را نمی‌دانند، دچار شک و تردید می‌شوند. در چنین مواقعی ما به آن‌ها می‌گوییم بروند و چند قطعه‌ای را که دوست دارند بنوازند، انتخاب کنند و برای ما ارسال کنند. به این شکل از سلیقه و علاقه آن‌ها مطلع می‌شویم و راحت‌تر می‌توانیم آن‌ها را راهنمایی کنیم. زیرا اگرچه در هر دو سبک، از یک ساز مشترک استفاده می‌شود، اما تفاوت‌های عمده‌ای در شیوه اجرا، تکنیک‌ها، تفسیر موسیقی و حتی نحوه آموزش وجود دارد.

بررسی سبک‌های ویولن‌نوازی

همان‌طور که می‌دانید ویولن، سازی آرشه‌ای و غربی است و به دلیل قابلیت‌های فراوان این ساز، می‌توان هر نوع موسیقی را با آن اجرا کرد. به همین دلیل در اکثر آموزشگاه‌های موسیقی ایرانی، اصولا دو سبک ویولن‌نوازی ایرانی و ویولن‌نوازی کلاسیک آموزش داده می‌شود. در ادامه به هر کدام از این سبک‌ها و تفاوت ویولن ایرانی و کلاسیک می‌پردازیم.

ویولن کلاسیک

ویولن یکی از مهم‌ترین سازهای موسیقی کلاسیک است که نقش محوری در ارکسترها، گروه‌های مجلسی و اجراهای تکنوازی دارد. این سبک از ویولن‌نوازی در دوران رنسانس و باروک شکل گرفت و آهنگسازانی مانند آنتونیو ویوالدی، یوهان سباستین باخ و ولفگانگ آمادئوس موتزارت تأثیر زیادی بر گسترش آن داشتند. اما ساختار مدرن ساز ویولن و تکنیک‌های اجرایی آن به ویژه توسط نیکولو پاگانینی و بعدتر یاسچا هایفتز به اوج رسید.

ویولن کلاسیک بر اساس سیستم نت‌نویسی دقیق و تکنیک‌های پیشرفته آرشه‌کشی، تغییر پوزیسیون و ویبراسیون اجرا می‌شود. برای یادگیری این سبک، کتاب‌های آموزشی استانداردی وجود دارد، از جمله اتودهای کایزر (Kayser)، متد سوزوکی (Suzuki Method) و تمرین‌های ولفارت (Wohlfahrt). ویولن کلاسیک دارای فرم‌های مشخص، تکنیک‌های کنترل‌شده و ساختاری نظام‌مند است که آن را از سبک‌های دیگر، از جمله ویولن ایرانی، متمایز می‌کند.

 

ویولن ایرانی

اگرچه ویولن سازی غربی است، اما در دوران قاجار توسط حسین‌خان اسماعیل‌زاده و بعدها ابوالحسن صبا به موسیقی ایرانی وارد شد و به تدریج در برخی اجراها، جایگزین کمانچه شد. ابوالحسن صبا از اولین نوازندگانی بود که شیوه‌ای منسجم برای ویولن ایرانی تدوین کرد و کتاب‌هایی در این زمینه نوشت. یکی از مهم‌ترین کتاب‌های آموزشی در این سبک، «ردیف صبا» است که مجموعه‌ای از گوشه‌ها و دستگاه‌های موسیقی ایرانی را ارائه می‌دهد. از دیگر کتاب‌های مهم در این سبک، می‌توان به «آموزش ویولن ایرانی» اثر روح‌الله خالقی، اشاره کرد.

اجرای موسیقی ایرانی مانند موسیقی‌های سنتی، آواز و تصنیف ایرانی با این ساز بسیار زیبا و گوش‌نواز است. افرادی که علاقه‌مند به ویولن سبک ایرانی هستند باید به موسیقی ایرانی زیاد گوش دهند. همچنین بعد از تسلط به اصول نوازندگی ویولن، حداقل یک دور کامل ردیف‌های ویولن ایرانی را در موقعیت مناسب یاد بگیرند. ویولن ایرانی جزو رپرتوارترین سازهای ایرانی است و هنرمندان بزرگی همچون ابوالحسن صبا اعتقاد داشتند که ویولن ایرانی کاملا قابلیت بیان حالات موسیقی ایرانی را دارد.

 

تفاوت ویولن ایرانی و ویولن کلاسیک

همان‌طور که تا به این‌جا متوجه شده‌اید، به دلیل قابلیت‌های ساز ویولن، امکان نواختن آن در سبک‌های مختلف وجود دارد. هرچند که اصول کلی نواختن این ساز مانند انگشت‌گذاری، آرشه‌کشی، استایل نوازندگی، یکسان است ولی دارای تفاوت‌های خاصی نیز هستند. در این بخش به طور کامل به تفاوت ویولن ایرانی و کلاسیک می‌پردازیم.

خبرنامۀ وب‌نوازان را از دست ندهید!

هر هفته یک محتوای اختصاصی همراه با جدیدترین مقالات و نکات آموزشی موسیقی را برای شما می‌فرستیم.