نحوه نگهداری از تنبک بسیار مهم می باشد و نوازندگان باید به آن توجه کنند. بسیاری از هنرجویان این سوال را دارند که چگونه باید از تنبک به خوبی مراقبت کنیم تا آسیبی به آن وارد نشود و همیشه تنبکی سالم داشته باشیم؟ بیشترین مورد برای نگهداری از تنبک به پوست آن مربوط می شود چرا که پوست تنبک نسبت به بدنه اش که از جنس چوب می باشد حساس تر است.
مکان مناسب برای تنبک
نحوه نگهداری از تنبک به مکان مناسب مرتبط می باشد. مکان مناسب برای تنبک جایی است که از نظر آب وهوا معمولی باشد یعنی نه خیلی سرد و نه خیلی گرم ، چرا که تغییرات آب و هوایی برای پوست تنبک بسیار مضر است. مکان هایی مانند آشپزخانه که مدام در معرض بخار، گرما و رطوبت است مکان مناسبی برای نگهداری از تنبک نمی باشد و یا قرار دادن تنبک در اتاقی که در آن رفت و آمد کم است و دمای آن خیلی سرد و یا خیلی گرم می باشد برای نگهداری تنبک مناسب نمی باشد.
شستن دست ها قبل از شروع تمرین
قبل از شروع تمرین با ساز تنبک حتما دستان خود را بشورید و هرگز با دستان کثیف و چرب سراغ ساز نروید چرا که به مرور زمان این مواد به پوست می چسبند و باعث خرابی آن می شود. پوست تنبک نباید در معرض آلودگی قرار بگیرد. اگر پوست آلوده شود ما باید آن را از آلودگی تمیز کنیم و ممکن است در ساختار پوست تغییراتی ایجاد شود و باعث شود تا صدای ساز تغییر کند.
استفاده نکردن از ساعت و انگشتر در حین نواختن
هنرجویان باید بدانند در حین نواختن تنبک از انگشتر، ساعت و دستبند استفاده نکنند چرا که باعث می شود به بدنه ی تنبک آسیب وارد شود. باید قبل از شروع تمرین تمام وسایل اضافی خود را از دستانتان در بیاورید.
پوست تنبک
برای ساخت تنبک از پوست گوساله ، بز یا پوست شتر استفاده می شود و بسته به این که هنرجو چه صدایی دوست دارد پوست مورد نظر به نازک و کلفت تقسیم می شود. پوست تنبک باید مرغوب باشد و آهکی نباشد. پوست آهکی یعنی برای این که زودتر موهای پوست کنده شود آن را داخل آهک می گذارند و این گونه پوست ها خود به خود سفید می شوند و عمر پوست کم می شود. موهای پوست باید به روش طبیعی با دست کنده شوند. پوست خوب پوستی می باشد 3 تا 4 سال از عمرش گذشته باشد و بعد بر روی ساز نصب شود.
نحوه نگهداری از پوست تنبک
- از کاور مخصوص برای نگهداری تنبک استفاده کنید چرا که پوست گرد و غبار جذب می کند و نشستن گرد و غبار بر روی پوست به مرور باعث خراب شدن آن و تغییر صدای تنبک می شود.
- پوست تنبک نسبت به تغییر آب وهوا بسیار حساس است و رطوبت ، سرما و گرما روی پوست تنبک تاثیر می گذارد. سرما و رطوبت هر دو باعث شل شدن پوست می شوند و با وارد آمدن هر ضربه بر روی پوست بافت آن بیشتر و بیشتر گسیخته می شود و باعث از بین رفتن پوست خواهد شد. گرمای زیاد باعث جمع شدن و سفت شدن پوست می شود که اگر این گرما بیش از اندازه باشد سبب پاره شدن و سوختن پوست تنبک می شود. بهترین دما برای نگهداری تنبک دمای اتاق می باشد.
- برای نگهداری از پوست تنبک نباید آن را چرب کنید چرا که این کار به مرور زمان باعث از بین رفتن پوست و تولید صدای بد می شود.
- در مناطقی مانند کنار دریا یا مناطقی که به دلیل جنگل زیاد، بسیار مرطوب می باشند برای پوشاندن تنبک می توانید از یک پارچه ی مخملی استفاده کنید که رطوبت روی پوست اثر نگذارد.
- بعضی از افراد اعتقاد دارند که قبل از استفاده کردن از تنبک آن را در مقابل حرارت مستقیم مانند اجاق گاز یا بخاری قرار دهند. این کار بسیار اشتباه می باشد چرا که حرارت مغز پوست را خشک می کند و چربی پوست را از بین می برد و روی صدای ساز تاثیر می گذارد.
- برای محافظت بیشتر از تنبک می توانید از رطوبت گیر استفاده کنید. رطوبت گیر را می توانید داخل کاور تنبک انداخته و یا داخل آن نصب کنید.این باعث می شود تنبک شما در برابر رطوبت آسیب پذیر نباشد و صدای آن تغییر نکند.
- هنگام جابه جایی تنبک و یا هنگام تمرین باید مراقب باشید که ضربه ای به تنبک وارد نشود چرا که برای بسیاری از هنرجویان پیش آمده است که هنگام تمرین یا جابه جایی ناگهان تنبک از دست آنها رها شده است و تنبک آسیب دیده است.
سلام.در مناطق شرجی مرتب هر پنج دقیقه باید تنبک را با وسیله حرارتی مثل پتو برقی گرم کنیم .تیا راه دیگری وجود دارد که نیاز به این کار نباشد .متشکر
سلام، بستگی به درجه رطوبت هر منطقه متفاوت است. بهتر است زمانی که از ساز استفاده نمی کنید حتما ساز را در کاور با کیفیت نگه داری کنید و از رطوبت گیر داخل کیس استفاده کنید. روشی که شما فرمودید احتمالا به پوست تنبک آسیب خواهد زد. اگر دمای بالا باشد و مرتبا از آن استفاده کنید.