چایکوفسکی با نام کامل پیوتر ایلیچ چایکوفسکی (Pyotr Ilyich Tchaikovsky) متولد 7 مه 1840 در وتکینسک، موسیقی دان و آهنگساز سرشناس روسی بود. وتکینسک از مراکز استخراج آهن روسیه بود و ایلیا پدر چایکوفسکی مهندس معدن بود و مادرش الکساندرا پیانو میزد و صدای خوبی داشت. خانواده چایکوفسکی وضعیت مالی مناسبی داشتند، پیوتر خردسال عادت داشت که هر از گاهی پشت پیانو بنشیند و ضمن بازی، صدای آن را دربیاورد. آن زمان معلم و پرستار جوانی به نام فانی دورباش در خانه آنها زندگی می کرد که تأثیر زیادی بر پیوتر گذاشت. به واسطه حضور او، پیوتر توانست زبان های فرانسوی و آلمانی را بیاموزد و با ادبیات جهان آشنا شود.
زندگی نامه چایکوفسکی
در فوریه ۱۸۴۸ پدر چایکوفسکی از شغل خود در وتکینسک استعفاء داد و آن ها برای ادامه زندگی به مسکو رفتند. اما به دلیل شیوع وبا و از دست رفتن شغلی که به ایلیا قولش را داده بودند، به سنپترزبورگ رفتند. پیوتر که روحیه حساس و شکننده ای داشت و چندین مریضی را پشت سر گذاشته بود، تنها در زمانی که مشغول نواختن پیانو بود کمی تسکین پیدا میکرد.
علیرغم استعداد سرشار پیوتر در زمینه موسیقی، پدر و مادر چایکوفسکی تصمیم گرفتند که او را به مدرسه حقوق بفرستند. به همین خاطر او را در یک مدرسه شبانه روزی حقوق در سن پترزبورگ ثبت نام کردند و او تا نوزده سالگی درس حقوق خواند و پس از آن کارمند دولت شد. در آن زمان فرصت های بسیار کمی برای تحصیل موسیقی در روسیه وجود داشت، و وقتی این فرصت برای او دست یافت که او بیست و یک ساله بود و دیگر کم و بیش برای یادگیری موسیقی دیر شده بود. او توانست وارد اولین دانشگاه موسیقی روسیه شود و در مکتب موسیقی آنتون روبنشتاین (Rubinestein) در کنسرواتوار سنپترزبورگ به تحصیل بپردازد. پیشرفتش در موسیقی چنان برقآسا بود که پس از پایان دوره هنرستان، در هنرستان جدید مسکو استاد هارمونی شد و دوازده سال همین سمت را حفظ کرد. تعلیمات پیشرو موسیقی غربی که او در دوران هنرستان دید، سبک او را از آهنگسازان هم عصر خود در روسیه که موسوم به گروه پنج نفره بودند جدا نمود. چایکوفسکی اصول و قواعد موسیقی کلاسیک غربی و جریان موسیقی توصیفی را در روسیه ادامه داد و به ترویج و اعتلای این مکتب در مقابل شیوه موسیقی کوینتت پرداخت. او اگر چه قواعد سنتی موسیقی اروپا را اساس کارهای خود قرار داد ولی به موسیقی محلی و افسانه های روسی بی توجه نبود. او اولین آهنگساز روس بود که تأثیری تاریخی و بینالمللی در جهان داشت و با حضور خود به عنوان رهبر ارکستر مهمان در اروپا و آمریکا آن را تقویت کرد. یکی از این حضورها به مناسبت افتتاح تالار کارنگی در نیویورک در سال ۱۸۹۱ بود. او در سال ۱۸۸۴ مورد احترام و تشویق امپراتور الکساندر سوم قرار گرفت و در پایان دهه ۸۰ به دریافت جایزه حقوق مادام العمر نایل شد.
چایکوفسکی در ۶ نوامبر ۱۸۹۳ تنها ۹ روز پس از اولین اجرای سمفونی ششم (پاتتیک) در ۵۳ سالگی در شهر سن پترزبورگ درگذشت. دلیل رسمی مرگ وی ابتلا به بیماری وبا اعلام شد.
آثار چایکوفسکی
آثار متعددی از او از جمله چندین سمفونی، کنسرواتوار، اپرا، باله و موسیقی مجلسی به جای مانده است.
آثار باله :
از آثار باله او می توان به دریاچه قو ، زیبای خفته و فندق شکن اشاره کرد.
آثار اپرا :
ویوودا در سال 1867، اوندین در سال 1896 که البته ناتمام ماند ، اپریچنیک 1870 ، یوگنی آنگین 1877 و بی بی پیک 1890.
اووروتور ها :
فرانچسکا داریمینی ، اوورتور 1812 و رومئو و ژولیت که یکی از آثار برجسته ی او می باشد و ادامه ای از پوئم سمفونیها و اورتورهای توصیفی فرانتس لیست و مندلسون به شمار میرود با این تفاوت که همانند اوورتور رویای نیمه شب تابستان به متن دقیق داستان وابسته نیست. بلکه به صورت یک فانتزی روی درام رومئو و ژولیت تصنیف شده است.
کنسرتوها :
- کنسرتو ویولن در رِ ماژور، اپوس 35
- سه کنسرتو برای پیانو
سمفونی های چایکوفسکی :
چایکوفسکی شش سمفونی دارد که از بین آنها سمفونی شماره شش او شهرت فراوانی دارد. سمفونی شماره شش چایکوفسکی با نام پاتتیک Pathetique به معنی حزن آور و سوزناک است.
سمفونی شماره 1 : اپوس شماره 10 ، به نام Winter Daydream در سال 1866
سمفونی شماره 2 : اپوس شماره 17 ، به نام Little Russian در سال 1872
سمفونی شماره 3 : اپوس شماره 29 ، به نام Polish در سال 1875
سمفونی شماره 4 : اپوس شماره 36 ، سال 1877-1878
سمفونی شماره 5 : اپوس شماره 64 ، سال 1888
سمفونی شماره 6 : اپوس شماره 74 ، به نام Pathétique ، سال 1893
گرچه چایکوفسکی بارها از ویژگی های موسیقی محلی در آثارش استفاده کرده است ولی به طور کلی سبک مخصوص ملودی نویسی او شباهت چندانی به موسیقی محلی روسیه ندارد.
منبع: ویکی پدیا