داربوکا یا تمپو یک ساز کوبه ای و ریتمیک در واقع از ادوات پرکاشن و نوعی درام است. در مبحث داربوکا نوازی به نام های دیگری نیز شناخته می شود. نام‌های دیگر داربوکا:
- گابلت درام ( Goblet Drum )
- چَلیس درام ( Chalise Drum )
- تارابوکا ( Tarabuca )
- دِبوکا ( Debuca )
- دومبِک ( Dumbec )
- تبلا ( Tabla )
- و غیره…
جنس بدنه این ساز کوبه ای معمولا از فولاد است. البته گاهی برای ساخت و آموزش ساز داربوکا از سفال نیز استفاده می شود. جنس پوست معمولا در ساز تمپو عرب با بدنه فولاد پوست مصنوعی می باشد.از پوست طبیعی برای داربوکا های سفالی استفاده می شود.
البته ساز کوبه ای داربوکا با بدنه پلاستیکی و پوست مصنوعی برای افراد مبتدی نیز در بازار فروش ادوات موسیقی پیدا می شود. این قبیل ساز ها برای شروع و کسب مهارت در نوازندگی می تواند گزینه مناسبی باشد. چرا که از نظر قیمت از نمونه های فلزی و سفالی پایین تر است.
تاریخچه پیدایش داربوکا
تاریخچه پیدایش داربوکا یا ساز تمپو عربی به 1100 سال قبل از میلاد مسیح باز می گردد.طبق اسناد تاریخی پیدا شده در نواحی بابل و سومر، ابتدا این ساز در این مناطق دیده شده است. این ساز در معابد و در مقیاس بزرگتری به صورت نشسته بر روی زمین نواخته می شد.در معرفی ساز داربوکا باید به این نکته اشاره داشت که می تواند از بقایا و بازمانده های درام های باستانی باشد.چرا که همواره در مراسم و معابد مذهبی در تمامی فرهنگ های باستانی ، ریتم و ضرب نقشی مهم و اساسی ایفا می کرده ! همانگونه که همچنان در کشور های آسیایی این نکته به قوت خود باقی مانده است.
البته این ساز که اصالت به خاورمیانه بر می گردد اکنون بخش جدایی ناپذیر موسیقی بزمی و رقص در بین فرهنگ های عربی و ترکی می باشد. تفاوت میان تکنیک های نوازندگی و ضربات انگشت در نواختن این ساز است که سبک های عربی و ترکی را از یکدیگر متمایز کرده است.
در اقلیم و فرهنگ ایرانی از این ساز به عنوان تمپو یا ساز تمپوی عربی یاد می شود.کاربرد این ساز معمولا در موسیقی پاپ و ریتمیک بیشتر به گوش می رسد. البته در موسیقی های تلفیقی و سنتی نیز کاربرد دارد. اما نقش اساسی آن در موسیقی نواحی جنوب ایران یا به اصطلاح ” بندری ” بیشتر محسوس است.
امروزه این ساز به یک ساز چند فرهنگی تبدیل شده که در نواحی هند ، آفریقا ، اروپا و حتی در کشور های غربی نیز کاربرد دارد. اکثر تنظیم کننده های موسیقی سبک الکترونیک نیز از این ساز زیبا و ریتمیک در آثار خود استفاده می کنند.
منبع : بیستون
