کوک باغلاما و دیوان کاملا مشابه یکدیگر هستند. باغلاما و دیوان هر دو در دسته‌ی سازهای زهی زخمه ای قرار می‌گیرند و توسط مضراب مخصوص یا انگشت نواخته می‌شوند. این سازها هر دو دارای هفت سیم هستند که این سیم ها از پایین به بالا به صورت سه دسته «دو تایی» ، «دو تایی» و «سه تایی» قرار گرفته اند.
انواع کوک های ساز باغلاما کدام اند؟
ساز باغلاما و سازهای هم خانواده آن شامل رپراتور گسترده ای هستند که مقام های رایج موسیقی ترکی، کردی، عربی، ارمنی و ترکیه ای را شامل می‌شوند. از این ساز هم برای تک نوازی و هم برای همراهی با آواز و سازهای دیگر در اجراهای گروهی استفاده می‌شود. کوک هایی که در ادامه برای ساز باغلاما آورده ایم از سیم پایین به بالا هستند:
- کوک بوزوک یا کارا (Sol, Re, La)
- کوک باغلاما (La, Sol, Re)
- کوک مستزاد (Fa, Re, La)
- کوک میسکت (Fa#, Re, La)
مضراب ساز باغلاما
مضراب باغلاما «تزنه» نیز نامیده می‌شود. تزنه از موادی مثل چوب درخت گیلاس، صدف، پر پرندگان، شاخ حیوانات و حتی پلاستیک ساخته می‌شود. مضراب باغلاما بعد از اینکه ساخته می‌شود برای افزایش دوام و خوش صدا تر شدن داخل روغن زیتون خوابیده می‌شود.
نحوه کوک باغلاما با تیونر چگونه است؟
برای کوک کردن دیوان یا باغلاما با مضراب به اولین سیم از پایین ضربه بزنید فرکانس آن را در برنامه تیونر چک کنید، اگر فرکانس ثبت شده روی تیونر بیشتر از 220 هرتز بود باید سیم را شل کنید و اگر کمتر از 220 هرتز بود آن را کمی سفت کنید با به فرکانس 220 هرتز برسد.
سیم دوم از پایین که نت la را نشان می‌دهد همانند سیم قبل از خود با فرکانس 220 هرتز کوک می‌شود.
سومین سیم از پایین که از جنس فلز است باید با فرکانس 110 هرتز کوک شود.
برای کوک کردن دسته سیمی که در وسط واقع شده است به این صورت عمل می‌کنیم: هر دو سیم (سیم چهارم و پنجم) که نت آن ها Re است را با مضراب به صدا در آورده و سپس آن ها را با فرکانس 146 هرتز کوک می‌شود.
در بالاترین دسته سیم ها، سیم ششم با نوت Sol و فرکانس 196 و سیم هفتم نیز با همین نت اما با فرکانس 98 کوک می‌شود.
زمانی که ساز را کوک می‌کنید، برای جلوگیری از شل شدن مجدد سیم ها بهتر است گوشی ها را اندکی به سمت داخل فشار دهید.
