گام در خوانندگی چه جایگاهی دارد؟ چرا هنرجویان باید برای آواز خواندن با انواع گامهای موسیقی آشنا شوند؟ تفاوت گامهای موسیقی در خوانندگی چیست؟ این‌ها سوالاتی است که ذهن هنرجویان آواز را زمانی که با مفهوم گام در موسیقی مواجه می‌شوند، درگیر می‌کند. اگر شما هم به تازگی آموزش آواز را آغاز کردهاید و دوست دارید که با این مفهوم به خوبی آشنا شوید و بدانید که گام صدای‌تان چیست؟ جای درستی آمده‌اید!
منظور از گام در خوانندگی چیست؟
ابتدا بیایید نگاهی به مفهوم گام در موسیقی بیندازیم. هر گام از توالی چندین نت تشکیل شده است که گستره صوتی آن‌ها برابر با یک اکتاو یا دوازده و نیم پرده است. نت‌های مختلف در گام به ترتیب ارتفاع مشخص می‌شوند. بر اساس این چینش، ما انواع گامهای بالارونده و پایین‌رونده داریم که به ترتیب ارتفاع، نت‌های آن‌ها به صورت صعودی و نزولی چیده شده‌اند.
آشنایی با گام در خوانندگی و آواز چه اهمیتی دارد؟
گام در واقع اساس تونال در موسیقی است. تونال یا مایه در موسیقی، ردیف‌های منظم و یا نامنظم یک گام‌اند. در واقع گام و تونال بدون یکدیگر، معنای درستی ندارند. این مسئله در تمام سبک‌های موسیقی ثابت است و همه موسیقی‌دانان برای یادگیری هر شاخه‌ای از موسیقی بهتر است ابتدا درک درستی نسبت به گام‌ها پیدا کنند و مهارت‌های خود را در این زمینه گسترش دهند. آشنایی با گام در خوانندگی و آواز به هنرمند کمک می‌کند تا قطعات مختلف را با تونالیته صحیحی اجرا کند.
گام و تونالیته چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
در توضیح بالا به واژه‌ی گام و تونال اشاره کردیم، اگر شما هم درباره‌ی مفهوم و تفاوت‌های این دو اصطلاح دچار سردرگمی شده‌اید باید بدانید که در واقع گام به ردیف‌های منظم صدا در فاصله یک اکتاو گفته می‌شود. مثلا گام دو باید از نت دو شروع شود و پس از پیمودن درجات مختلف گام به اکتاو برسد.
اما برخلاف گام، مایه یا تونالیته دارای نظم خاصی نیست. نت‌ها می‌تواند در یک مایه به صورت منظم و نامنظم قرار بگیرند. شکل زیر گام دو و مایه‌ی دو را نشان می‌دهد، با بررسی آن می‌توانید به راحتی تفاوت میان گام و تونالیته یا مایه را درک کنید.
مزایای آشنایی با گام در خوانندگی چیست؟
به طور خلاصه مزایای آشنایی با گام در خوانندگی شامل این موارد هستند:
بهبود کیفیت اجرا
وقتی یک خواننده بداند که در چه گامی راحت‌تر اجرا می‌کند، می‌تواند از فشار اضافی بر روی تارهای صوتی خود جلوگیری کرده و اجرای باکیفیت‌تری داشته باشد.
کاهش خستگی و آسیب صوتی
خواندن در گامی که با دامنه صوتی فرد هماهنگ نباشد، می‌تواند باعث خستگی و حتی آسیب به تارهای صوتی شود. شناخت گام مناسب به حفظ سلامت صدا کمک می‌کند.
هماهنگی بهتر با سازها و گروه‌های موسیقی
یک خواننده‌ای که گام صدای خود را بشناسد، راحت‌تر می‌تواند با نوازندگان و گروه‌های موسیقی همکاری کند و به اجرای هماهنگ‌تری برسد.
انعطاف‌پذیری بیشتر در اجرای سبک‌های مختلف
آگاهی از گام‌ها به خواننده این امکان را می‌دهد که سبک‌های مختلف آواز را تجربه کرده و راحت‌تر در آن‌ها اجرا کند. درواقع انتخاب گام مناسب برای سبک‌های مختلف خوانندگی تنها با شناخت گامهای مختلف موسیقی اتفاق می‌افتد.
علاوه‌بر موارد بالا، آشنایی با گام صدای خود دارای مزایای زیر نیز است:
- دامنه صوتی شما را گسترش می‌دهد.
- با رده‌ی صدایی خود آشنا می‌شوید.
- به کوک بودن صدای شما در هنگام خواندن کمک می‌کند.
- صدای شما را جلا می‌دهد و گوش موسیقی شما را به طرز باورنکردنی تیزتر می‌کند.
- آشنایی با گام در خوانندگی، دانش شما را در زمینه تئوری موسیقی و آهنگسازی افزایش می‌دهد.
- با دانستن گام صدای خود، نقاط ضعف و قوت خودتان را بهتر متوجه می‌شوید و می‌توانید روند پیشرفت‌تان را پیش‌بینی کنید.
گامهای مناسب برای خوانندگی
هر گام برای سبک خاصی از موسیقی به وجود آمده است. برخی از این گام‌ها ممکن است آسان باشند اما برخی هم کمی چالش برانگیزند. در تمرین گام‌ها فواصل زیادی برای خواننده وجود دارد. ما توصیه می‌کنیم که برای پیشرفت و توسعه‌ی بهتر صدای خود، پنج گام اصلی موسیقی را که شامل موارد زیر است به طور کامل یاد بگیرید:
- گامهای ماژور (Major)
- گامهای مینور (Minor)
- گامهای کروماتیک (Chromatic)
- گامهای تمام پرده‌ای (Whole-tone)
- گامهای پنتاتونیک (Pentatonic)
چطور گام صدای خود را بشناسیم؟
تشخیص گام صدا یکی از مهم‌ترین مراحل در یادگیری خوانندگی است. روش‌های مختلفی برای شناسایی گام وجود دارد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:
استفاده از پیانو یا کیبورد
یکی از ساده‌ترین روش‌های تشخیص گام این است که صدای خود را روی یک ساز مانند پیانو یا کیبورد تطبیق دهید. برای این کار:
- یک نت راحت را روی پیانو بنوازید و سعی کنید با آن هماهنگ بخوانید.
- به تدریج نت‌های پایین‌تر و بالاتر را امتحان کنید تا گستره صوتی خود را مشخص کنید.
- پایین‌ترین و بالاترین نتی که می‌توانید بدون فشار اجرا کنید، دامنه صدای شما را تعیین می‌کند.
استفاده از نرم‌افزارهای تعیین گام
شما می‌توانید از برنامه‌ها و نرم‌افزار تعیین گام صدا برای خوانندگان مانند « Vocal Range Finder» و « Sing Sharp»استفاده کنید. این نرم‌افزارها با آنالیز صدای شما، گام و دامنه صوتی‌تان را مشخص می‌کنند. این روش برای هنرجویانی که به ساز دسترسی ندارند بسیار مفید است.
تمرین با خواندن آهنگ‌های مختلف
با خواندن آهنگ‌های مختلف و توجه به این که در کدام آهنگ‌ها راحت‌تر می‌خوانید، می‌توانید حدس بزنید که گام مناسب شما چیست. برای مثال، اگر در اجرای آهنگ‌هایی با گام بالا مشکل دارید، احتمالا دامنه صدای شما بیشتر به گامهای متوسط و پایین متمایل است.
کمک گرفتن از مربی آواز
یک مربی آواز با تجربه می‌تواند به شما کمک کند تا گام صدای خود را به درستی تشخیص دهید. مربیان حرفه‌ای معمولاً از تکنیک‌های خاصی برای سنجش دامنه صوتی هنرجو استفاده می‌کنند و راهنمایی‌های مفیدی ارائه می‌دهند.
در نهایت باید گفت که شناخت گام در خوانندگی یکی از اصول اساسی برای پیشرفت در خوانندگی است. آگاهی از گام مناسب به هنرجویان کمک می‌کند تا کنترل بهتری روی صدای خود داشته باشند، از آسیب‌های صوتی جلوگیری کنند و اجراهای باکیفیت‌تری ارائه دهند. با استفاده از روش‌های مختلف مانند تمرین با پیانو، استفاده از نرم‌افزارهای تخصصی و کمک گرفتن از مربی، هنرجویان می‌توانند گام صدای خود را تشخیص داده و بهبود ببخشند. اگر شما نیز به تازگی خوانندگی را شروع کردهاید، شناخت گام صدای خود را در اولویت قرار دهید تا مسیر یادگیری شما هموارتر شود.
اگر می‌خواهید، از این به بعد نجواها و زمزمه‌های زیرلبی‌تان اوج بگیرد و حرفه‌ای‌تر بخوانید، باید به شکل حرفه‌ای نیز آموزش ببینید. در این راستا آکادمی موسیقی آنلاین وب نوازان کنار شماست تا دستی روی صدای‌تان بکشد. ما در وب نوازان به دنبال این هستیم که کمک کنیم تا صداهای نهفته‌ی بیش‌تری در گوشه‌وکنار جهان، کشف شوند. به همین دلیل آموزش‌های ما به شکل آنلاین است تا دست‌مان به صدای ایرانیان سراسر جهان برسد. شیوه‌ی آموزشی ما، به شکل آنلاین و تصویری و همراه با استاد است. شما می‌توانید همزمان به تدریس استاد گوش کنید و سپس اجرا کنید تا استاد نواقص شما را رفع کند. پس اگر به دنبال یادگیری آواز ایرانی یا پاپ هستید، می‌توانید روی ما حساب باز کنید.
شما می‌توانید با درخواست مشاوره رایگان، اطلاعات بیش‌تری کسب کنید و بعد از این‌که برای سوالات و ابهامات ذهنی‌‌تان پاسخ پیدا کردید، ثبت‌نام خود را نهایی کنید.
خبرنامۀ وب‌نوازان را از دست ندهید!
هر هفته یک محتوای اختصاصی همراه با جدیدترین مقالات و نکات آموزشی موسیقی را برای شما می‌فرستیم.
