مازندران زادگاه گونه های متعدد آوازی و موسیقایی است. موسیقی آوازی مازندران را می توان به سه دسته اصلی تغزلی، حماسی و آیینی تقسیم کرد. آواز امیری یا امیرخوانی همانند طالبا، نجما و لگن سری و کتولی در دسته آواز تغزلی قرار می گیرد.
آواز امیری در قدیم ” طوری ” یا ” تبری ” نامیده می شد که مرتبط با نام مازندران است. این آواز همچنان نیز در برخی از مناطق کوهستانی مازندران به همین نام خوانده می شود. مثلا در مناطق ییلاقی منطقه نکاء و بهشهر نوعی آوازخوانی با نام ” رج تبری ” وجود دارد که به معنای آواز خوانی جمعی است به این صورت که در مراسم عروسی جوانان محفل ملزم می شوند تا یک بند یا دوبینی آواز بخوانند و به همین خاطر هم به آن رج تبری یا تبری خوانی به ترتیب می گویند.
استاد جمشید قلی نژاد نویسنده کتاب ” موسیقی بومی مازندران ” معتقد است که آواز تبری به خاطر این که بعدها در آن اشعار شاعر بلندآوازه مازندران شیخ العجم امیر پازواری خوانده می شده به نام امیری معروف و ماندگار شد.
قلی نژاد می نویسد: امیر پازواری معروف به شیخ العجم یکی از شعرای دلسوخته و صوفی و صاف ضمیر مازندران است که بنا به روایتی در دوران حکومت امیرتیمور گورکانی می زیست و چون مورد غضب آن سلطان قرار گرفت به هندوستان تبعید شد و مدتی را در آن سامان گذرانید و پس از این که مجددا مورد لطف امیر قرار گرفت، به مازندران عزیمت می کند و قصبه کنونی ” امیرکلا ” که نزدیک بابل است به او هدیه شد. این شاعر بقیه عمر خود را در آن محل گذراند و در همان جا هم وفات یافت و به خاک سپرده شد ، ولی متاسفانه گور او مشخص نیست که در کجای آن روستا قرار دارد.
دیوان اشعار او در دو جلد به …
متن کامل این خبر در ایرنا می باشد.
