موومان در موسیقی ، بخش های کوچک تری از یک اثر موسیقی کلاسیک هستند که برای ایجاد کنتراست و همچنین لذت بخش تر شدن قطعه به وجود آمده اند. دقیقا مثل اینکه به جای خوردن یک بشقاب بزرگ غذا ، آن را به چهار وعده تقسیم کنید و از خوردن آن لذت بیشتری ببرید.
فرم های مختلف موسیقی کلاسیک مثل سمفونی، کنسرتو و سونات هر کدام از چند موومان تشکیل میشدند که این موومان ها هرکدام ویژگی های خاص و منحصر به فرد خود را دارند. مثلا کنسرتوها یی که قبل از زمان ویوالدی وجود داشته به طور کلی به سه موومان تقسیم میشوند. دو موومان اول و آخر آن سریع تر اند که تکنوازها بتوانند عملکرد بهتری از خود نشان دهند. اما موومان وسط اثر معمولا با سرعت آهسته تری اجرا میشود و فرصت را بیان رمانتیک و آرام تر قطعه فراهم میکند.
ویژگی های موومان چیست؟
موومان در موسیقی خود بخش کوچک و کاملی از یک اثر بزرگتر است که برای خودش آغاز و پایانی دارد. به همین علت ممکن است در یک کنسرت فقط یکی از موومان های یک اثر اجرا شود اما باید توجه کرد که اجرای هر فرم موسیقی زمانی صحیح و کامل است که تمام موومان های آن به درستی و با ترتیب صحیح اجرا شوند.
در موسیقی کلاسیک ، شنوندگان اجازه ندارند که در طول اجرای یک موومان و یا حتی پس از پایان آن نوازندگان را تشویق کنند و باید اجازه دهند تا اجرای اثر به طور کامل روی صحنه به اتمام برسد.
اگر به یک کنسرت موسیقی کلاسیک بروید متوجه میشوید که در اجرای هر اثر پس از پایان یک موومان و قبل از شروع موومان بعدی اندکی سکوت برقرار میشود. البته میزان سکوت با توجه به سلیقه و هدف آهنگساز تعیین میشود. مثلا در سمفونی شماره 3 بتهوون، بین موومان های سوم و چهارم این اثر سکوت بسیار کمی بر قرار میشود. و این دو موومان تقریبا بلافاصله و پشت هم اجرا میشوند.
موومان در موسیقی کلاسیک و تحولات آن
یکی از بزرگترین تحولاتی که در دوره کلاسیک در موسیقی صورت گرفت تغییر در توسعه و مفهوم ملودیک یک قطعه بود. پیش از این دوره و در دوره باروک، آهنگسازان تم اصلی را در ابتدای موومان معرفی میکردند و بلافاصله با تکرارهای مکرر و بدون فرودهای مشخص تمام یک موومان بدون مکث در برگرفته میشد. به همین دلیل موومان بدون تضادهای مشخص ملودیک و تونالیتهای به وجود میآمد و ساختمان جملات موسیقی اغلب بی قاعده و فاقد تقسیم بندیهای منظم به صورت مبتدا و خبر بودند.
اما در قرن هجدهم، آهنگسازان تکنیک های رایج در موسیقی دوران باروک را کنار گذاشتند و این حالت پیوسته و مداوم موومان از بین رفت و به جای آن موومان هایی با تضاد و ملودی های منقطع به وجود آمدند. در واقع وجود تونالیته های متضاد و متفاوت در یک موومان یکی از تفاوت های سبک موسیقی کلاسیک و باروک با یکدیگر است.