دست گرفتن سازدهنی یکی از نکات ظریف و پراهمیتی است که اگر قصد حرفه ای شدن در نوازندگی را دارید باید به عنوان یک زیربنای حیاتی و مهم برای شروع آموزش های خود به آن نگاه کنید و شروع به تشکیل عادت های صحیح در خود بکنید. دست گرفتن سازدهنی شاید در نگاه اول به عنوان یکی از دروس بی اهمیت و ابتدایی برای نوازندگی به نظر برسد اما همین نحوه دست گرفتن می‌تواند وجه تمایز یک نوازنده حرفه ای و معمولی باشد. پس اگر شما هم تا کنون در رعایت اصال دست گرفتن سازدهنی سهل انگاری می‌کردید، از این به بعد با رعایت نکاتی که در ادامه گفته می‌شود این مسئله را جدی بگیرید و عادت های اشتباه خود را اصلاح کنید.
چرا نحوه دست گرفتن ساز انقدر مهم است؟
زمانی که یک هنرجو در مرحله آموزش سازدهی باشد، با کج گذاشتن یک آجر در زیربنای آموزش های خود، بدون اینکه متوجه شود کل مسیر را اشتباه می‌رود. به همین دلیل قدم های اول در یادگیری هر سازی مهم ترین آن ها نیز هستند. همه ی این اصول بعد از مدتی در ذهن نوازندگان حک می‌شوند و همه بدون هیچ تلاش و زحمتی آن ها را یه کار میبرند.
یکی از بزرگترین دلایلی باید به نحوه دست گرفتن سازدهنی دقت کنیم این است که نحوه ی دست گیری ساز، روی حرکت روان لب ها تاثیر می‌گذارد و به این ترتیب پروسه نواختن ساز به بهترین شکل خود جلو می‌رود.
دلیل بعدی این است که اگر پس از مدتی سازدهنی بزنید متوجه افکت های زیبایی می‌شوید که می‌توانید به وسیله ی فضای خالی دستتان در پشت ساز دهنی آن ها را به وجود آورید، اما اگر از ابتدا ساز را به درستی در دست نگرفته باشید اصلاح این عادت غلط ممکن است هفته ها از شما زمان بگیرد و پروسه ی آموزشی شما را طولانی و خسته کننده کند.
نحوه صحیح دست گرفتن سازدهنی چگونه است؟
انواع مختلف سازدهنی در بازار وجود دارد که محبوب ترین آن ها سازدهنی کروماتیک، دیاتونیک و ترومولو هستند، مدل های مختلف سازدهنی با توجه به رنج صدایی که تولید می‌کنند تقسیم بندی می‌شوند. نوازندگان با توجه به سبکی که اجرا می‌کنند می‌توانند ساز خود را انتخاب کنند و بنوازند.
روش دست گرفتن ساز دهنی کروماتیک
برای دست گرفتن ساز دهنی باید به این روش عمل کنیم: ساز را بین انگشت شست و اشاره دست چپ قرار می‌دهیم. درانتهای ساز شیاری وجود دارد که به نوازنده کمک می‌کند تا ساز را روی دست خود ثابت نگه دارد.
پس از آن شست دست راست و چپ را روی هم قرار داده و کف دو دست را روی هم می‌گذاریم، به این صورت فضای مناسبی پشت ساز برای ایجاد افکت های حرفه ای به وجود می‌اید.
از انگشت اشاره دست راست برای فشردن کلید استفاده کنید ودر حین فشار دادن کلید دقت کنید که فضای خالی پشت ساز همچنان حفظ شود.
روش دست گرفتن ساز دهنی دیاتونیک
سازدهنی دیاتونیک یکی از خوش صدا ترین آلات موسیقی سبک جاز و بلوز است. اصول دست گرفتن این ساز هم بسیار مانند ساز کروماتیک است اما ساز دهنی دیاتونیک کلید ندارد و اندازه این دو ساز نیز با یکدیگر فرق می‌کنند.
برای دست گرفتن سازدهنی دیاتونیک درست مانند روش قبل با انگشت اشاره و شست دست چپ ساز را نگه دارید. سپس با سه انگشت دیگر و کف دست راست فضای خالی مناسبی پشت ساز ایجاد کنید.
روش دست گرفتن ساز دهنی ترومولو
یکی دیگر از انواع سازدهنی، سازدهنی ترومولو است که رایج ترین مدل آن 24 سوراخ دارد و دارای حدودا سه اکتاو است. برای دست گرفتن این ساز، آن را در کف دست چپ قرار داده و انگشت شست و اشاره را دور ساز قرار دهید و با سه انگشت باقی مانده فضای بزرگری پشت ساز ایجاد می‌کنید . کناره سازدهنی را بر روی کف دست راست قرار دهید.
نوک انگشتان هر دو دست باید همدیگر را لمس کنند. در حالی که کف دست راست بر روی دست چپ میباشد.
نکته مهم در دست گرفتن صحیح سازدهنی این است که همیشه سمت بم تر ساز باید در دست چپ شما قرار گیرد.
حالت صحیح نشستن در هنگام نوازندگی سازدهنی
همان طور که می‌دانید اگر مدت زیادی در حالت نادرست بنشینید و تمرین کنید هم خستگی زیادی به همراه خواهد داشت و هم باعث می‌شود تا تنفس شما دچار مشکل شود و نوازندگی را مختل کند.
به طور کلی در هنگام نشستن و نوازندگی بهتر است که بدون رو به جلو خم نشده باشد زیرا در این صورت تنفس دیافراگمی . نفس گیری باری نواختن نت ها دجار مشکل می‌شود.
نکته ی دیگری که باید آن را در نظر بگیرید این است که برای خواندن نت ها از یک پایه نت استفاده کنید تا مجبور نباشید گردن خود را به سمت پایین خم کنید.
