میرزا عبدالله فراهانی پدر موسیقی ایران، نوازنده سرشناس تار و سه تار می باشد. او از چهره های تاثیرگزار در موسیقی ایرانی است و ردیف موسیقی ایرانی را به نظم درآورد. وی متولد 1222 خورشیدی در شیراز می باشد. میرزا عبدالله فراهانی معروف به آقا میرزا عبدالله یکی از برجسته ترین موسیقی دانان تاریخ ایران می باشد. او نخستین آموزش های خود را نزد برادر بزرگترش میرزا حسن گذراند و پس از آن نزد پسرعمو و ناپدری خود آقا غلامحسین آموزش های خود را تکمیل کرد و این آموزش ها را به برادر کوچکتر خود آقا حسینقلی هم آموخت. تا این که او نیز بزرگتر شد و مستقیم از آموزش پسرعموی خویش آقا غلامحسین استفاده کرد.
او با تجدید نظر در دستگاه های دوازده گانه موسیقی ملی ایران و ادغام بعضی از آنها هفت دستگاه کامل و مجزا پدید آورد. این هفت دستگاه توسط سه تن از شاگردانش به نام های میرزا نصیر، فرصت شیرازی و مهدی قلی هدایت طی هفت سال نت نویسی شد.
میرزا عبدالله در تهران در محله ی امامزاده یحیی کلاس درسی برگزار کرد اما بر اثر تحریکات، مخالفان به خانه اش ریختند و با شکستن وسایل تعلیم بساط درسش را تعطیل کردند. اما او بیخیال تعلیم نشد و حتی در بستر بیماری با سه تار قطعاتی به عنوان یادگار به شاگردان برجسته خود تعلیم داد. میرزا عبدالله در نواختن تار حرفه ای بود اما شهرت او بیشتر در نواختن سه تار بود.
شاگردان میرزا عبدالله فراهانی
میرزا عبدالله در تعلیم شاگرد حوصله ی بسیار زیادی داشت و حتی اشخاص کم استعداد هم به کلاس او می آمدند و او با حوصله ی تمام با آنها کار می کرد. بزرگانی مانند سید حسین خلیفه، مهدی قلی هدایت، مهدی خان صلحی، فرصت شیرازی، اسماعیل قهرمانی، ابوالحسن صبا و فرزندش احمد عبادی همگی از محضر این استاد بهره بردند.
ردیف میرزا عبدالله
ردیف میرزا عبدالله قدیمی ترین ردیفی است که هنوز هم بسیاری از دانش آموزان تمایل به یادگیری آن دارند. ردیف میرزا عبدالله بسیار مشهور است زیرا شامل ملودی های زیادی می باشد که از قبل و گذشته جمع آوری شده است.
آثار
کتاب ردیف میرزا عبدالله و صفحاتی که با همکاری کمپانی گرامافون ضبط شده است تنها آثار باقی مانده از او هستند. وی در سال ۱۲۹۷ خورشیدی در سن ۷۵ سالگی در تهران درگذشت.
