ساز ساکسیفون یا ساکسوفون (saxophone) در دسته بندی سازهای بادی در موسیقی کلاسیک قراردارد. سازهای بادی ازنظر قمیش یا زبانه به تک زبانه، دوزبانه و بدون زبانه تقسیم می شوند که این ساز در گروه سازهای تک زبانه ی بادی قرار می گیرد. ساز ساکسیفون تقریبا مشابه ساز کلارینت است اما تفاوت های زیادی با هم دارند.
تاریخچه ی ساز ساکسیفون
ساز ساکسیفون نخستین بار توسط دولف جوزف ساکس اهل بلژیک حدود سال 1840 ساخته شده است ، او خودش نوازنده فلوت وکلارینت بود و کاملا به ساخت سازهای بادی آشنایی داشت واین سازرا با نام خودش ثبت کرد.
ساختار ساز ساکسیفون
این ساز از نظرشکل و ساختار شکلی ما بین ابوا، کلارینت و فلوت دارد . بدنه ی این ساز مخروطی شکل و دهانه ی آن شیپوری می باشد و جنس آن معمولا از برنج است. این ساز دارای سوراخ هایی می باشد که نوازنده می تواند از طریق مکانیزم کلیدی آنها را ببندد یا با باز و بسته کردن آنها موجب ایجاد صدا شود. وقتی نوازنده کلیدی را فشارمی دهد یا رها می کند به ترتیب صفحه ای روی سوراخ ها قرار می گیرد یا صفحه ازسوراخ برداشته می شود. درواقع این ساز با دم و بازدم انسان به صدا در می آید.
ساز ساکسوفون جز سازهای بادی چوبی تک زبانه است واز انواع مختلف آن می توان به ساکسیفون سوپرانو، التو، تنور وباریتون اشاره کرد که تفاوت آنها دردامنه ی صدایی آنها می باشد.
سوپرانو
این ساز کوچک ترین عضو خانواده ساکسیفون است و بر خلاف دیگر اعضای این ساز که دهانه ی انحنایی دارد دهانه ی این ساز صاف است، این سازاز لحاظ نواختن به عنوان سخت ترین آنها شناخته شده است و بالاترین صدا و قدرت را در میان سازها دارد و برای نواختن آن باید ازمهارت بالایی برخوردار باشید. معروف ترین نوازندگان سوپرانو عبارت انداز: جان کولترین ، وین شورتر ، سیدنی بشی ، کنی جیی.
آلتو
این ساکسیفون یکی از شایع ترین وپرکاربردترین سازهای خانواده ساکسیفون است واندازه ی آن متوسط است وبرای مبتدیان مناسب می باشد.
تنور
این ساز نسبت به آلتو بزرگ تراست و صدای آن درمحدوده ی صدای انسان می باشد، این ساز دارای گردن طویل می باشد و بیشتر درموسیقی های جاز، پاپ، راک و بلوزاستفاده می شود.
باریتون
این نوع از ساز یکی از سنگین ترین و بزرگترین سازها دربین سازهای بادی است وآهنگ ملایمی را ایجاد می کند. ازمشهورترین نوازنده ی این ساز می توان به پیر آدامز، جری مولیگان و سامولین اشاره کرد.
ساکسیفون درموسیقی غرب از جایگاه ویژه ای برخورداراست و اگرچه در اصل بیشتربرای ارکستر و دسته ی موزیک نظامی تهیه می شود اما امروزه در موسیقی جاز و پاپ هم نیز ازمحبوبیت زیادی برخورداراست که مورد پسند و علاقه مردم می باشد.
