سازهای ترکی استانبولی بسیار متنوع و زیبا هستند. کشور ترکیه مانند کشور ما چند قومیتی است و آن ها هفت نوع موسیقی دارند که با نام های موسیقی کلاسیک عثمانی ، موسیقی خلق ترک ، صانات موسیقی ، موسیقی آرابسک و .. مشهورند. در هر کدام از این سبک های موسیقی سازهای خاصی استفاده می شوند که ما به برخی از این سازها در این مقاله اشاره می کنیم.
باغلاما، جومبوش، عود، لاوتا، قانون ، تنبور ، نی، تار، کارا دنیز کمانچه، زورنا، کاوال، چیگیرتما، می، تولوم، سیپسی، چیفته، دووال، تف، کاسیک، یایلی تنبور، ایکی تلی از جمله سازهای ترکیه محسوب می شوند. تقریباً به غیر از باغلاما، عود، قانون، نی و دایره، سایر سازهای ترکیه، بومی تلقی می شوند.
باغلاما از سازهای ترکی استانبولی
یکی از سازهای ترکی استانبولی ساز باغلاما عضو خانواده ای بزرگ متشکل از انواع تنبور است. این ساز نقش اصلی در اکثر گروه های موسیقی محلی و ارکسترها و موسیقی پاپ ترکیه را دارد. ساز باغلاما در چهار اندازه ی مختلف ساخته می شود و 4 تا 5 سیم برای نواختن دارد.
جنبش یا جومبوش
ساز جنبش یکی از سازهای زهی ترکیه محسوب می شود که در اواخر قرن بیستم توسط علی زین العابدین جومبوش اختراع شد. این ساز دارای بدنه آلمینیومی و پوست می باشد. ساز جنبش از نظر ساختاری به عود خاورمیانه و بانچو آمریکایی شباهت دارد.
لاوتا
لاوتا یا لوتا یکی از سازهای زهی ترکیه می باشد. لاوتا در واقع عود مختص استانبول است . این ساز برای همراهی با کمانچه کارادنیز برای ایجاد صداهای درون و اجرای دو صدایی های ریتمیک در سرگرمی های عمومی برای ایجاد رقص مردم خلق شده است. ساز لاوتا گلابی شکل می باشد و دارای هفت سیم است. این ساز با یک مضراب بلند و نازک نواخته می شود.
کارادنیز کمانچه
این ساز یک ساز کمانه ای می باشد. کمانچه کارادنیز سه سیم دارد و کاسه ی آن از چوب سخت مانند توت یا سرو کوهی است. این کمانچه در منطقه شرقی دریای سیاه استفاده می شود و امروزه در گرجستان و دریای سیاه بسیار رایج است. ساز کارادنیز کمانچه را می توان به صورت شاد یا غمگین نواخت.
زورنا
ساز زورنا از آلات بادی و انواع سرنا می باشد. طول این ساز به 30 سانتی متر می رسد. این ساز در ترکیه ، مصر و چند کشور دیگر هم استفاده می شود.
کاوال
نی بلغاری یا کاوال از سازهای بادی محسوب می شود و نوعی از فلوت است. این ساز توسط شبانان در مناطق روستایی مورد استفاده قرار می گیرد. کاوال هفت سوراخ برای سایر انگشت ها و یک سوراخ برای انگشت شست دارد. ساز کاوال می تواند صدای نازک یا بم را ایجاد کند .
تولوم
تولوم یکی دیگر از سازهای بومی ترکیه محسوب می شود. ساز تولوم همان ساز نی انبان است.
چیگیرتما
چیگیرتما سازی بادی می باشد و از استخوان بال عقاب ساخته شده است.
یایلی تنبور
تنبور کمانه ای یا یایلی تنبور یکی از سازهای آرشه ای ترکی استانبولی می باشد. این ساز دارای دسته ی بلند چوبی فرت دار و کاسه ی گرد آلومینیویی یا چوبی است. صفحه ی این ساز با پوست یا اکریلیک شبیه به بانجو پوشانده می شود.
ایکی تلی
ساز ایکی تلی همان دوتار است. با قاطعیت نمی توان گفت که این ساز مختص ترک های جهان است اما تمام ترک های جهان با این ساز و سازهای شبیه به آن آشنا هستند. ساز ایکی تلی به فراوانی در فلات آناتولی یافت می شود.
