ریچارد اشتراوس (Richard Strauss) آهنگساز و رهبر ارکستر آلمانی متولد 11 ژوئن 1864 در مونیخ آلمان است. ویژگی آثار این آهنگساز این است که او تاکید زیادی بر محدوده‌ی صوتی «زیر» در بسیاری از سازهای موسیقی داشت او همچنین این ویژگی را برای صدای انسان هم بیشتر می‌پسندید. این مسئله در «اپرای سالومه» که اشتراوس در آن از سه صدای سوپرانو استفاده کرده است کاملا مشهود است.
مشخصه‌ی دیگری که در آثار اشتراوس به چشم می‌خورد قطعات پیچیده و دشوار برای سازهای بادی و به ویژه ساز هورن بود. شاید دلیل این مسئله آشنایی دیرینه‌ی او با این ساز و شناختن تمام ویژگی های نوازندگی ساز هورن بود. برای آشنایی با این آهنگساز آلمانی و درک بهتر آثارش با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.
زندگینامه
ریچارد اشتراوس از کودکی به وسیله‌ی پدرش که نوازنده‌ی حرفه ای ساز هورن بود به خوبی با دنیای موسیقی آشنایی پیدا کرده بود. استعداد ریچارد خیلی زود شکوفا شد و او اولین قطعه‌ی خود را که یک اورتو برای نمایش تئاتر بود در سن شش سالگی نوشت. والدین او که این استعداد و علاقه را مشاهده کرده بودند از هیچ تلاشی برای آموزش موسیقی به ریچارد کوتاهی نکردند.
ریچارد اشتراوس از طریق پدرش با هنرمندان و آهنگسازان برجسته‌ی آن زمان آشنا شد. از جمله‌ی این افراد رهبر ارکستر «هانس فون بولو» بود. فون بولو پست دستیاری رهبری ارکستر را به اشتراوس پیشنهاد داد و پس از قبول این تصمیم درخشش و استعداد او در مقام رهبری ارکستر درست به اندازه‌ی آهنگسازی او بی نظیر و خارق العاده بود.
او تا کنون رهبر ارکستر سوم اپرای مونیخ (89-1886)، مدیر ارکستر دادگاه وایمار (94-1889)، رهبر ارکستر دوم و سپس رهبر ارکستر مونیخ (98-1894)، رهبر ارکستر. (و بعدها کارگردان) اپرای سلطنتی دربار در برلین (1898-1919)، و کارگردان مشترک موسیقی اپرای دولتی وین (1919-1919) را بر عهده داشته است.
آثار موسیقی ریچارد اشتراوس
از مهم ترین آثار ریچارد اشتراوس پوئم سمفونی های او هستند که به دو دسته تقسیم می‌شوند:
دسته ی اول شامل پوئم سمفونی هایی با درون مایه‌ی فلسفی هستند، این قطعات فاقد داستان اند و بیش تر برای توصیف یک شخص یا مفهوم خاص ساخته می‌شوند. «چنین گفت زرتشت» و «مرگ و دگرگونی» دو نمونه از بهترین پوئم سمفونی های اشتراوس هستند.
گروه دوم از پوئم سمفونی ها جنبه‌ی توصیفی دارند. برای مثال «اپرای سالومه» و «سوارکار گل سرخ» هردو بیان کننده‌ی داستان خاصی هستند و به همین دلیل در گروه پوئم سمفونی های توصیفی جای می‌گیرند.
شاید بتوانیم بگوییم که اپرای سالومه مشهورترین اثر ریچارد اشتراوس است. این اثر علاوه بر آلمان در تمام کشورهای اروپایی به نمایش درآمد و به یکی از بهترین اپراهای تاریخ تبدیل شد.
اشتراوس در این اپرا از موسیقی واگنر الهام گرفته است و برخی مشخصه های اصلی آثار او مثل تداوم و پیوستگی پلی فونی را در ارکستر و تکنیک لایت موتیف به کار بسته است.
