تفاوت ویولن با کمانچه یکی دیگر از مقایسه هایی می باشد که ثابت می کند این دو ساز کاملا با همدیگر متفاوت هستند. ساز ویولن سازی غربی می باشد اما کمانچه سازی سنتی و ایرانی است . این دو ساز هم از نظر نواختن و هم از نظر ظاهری تفاوت دارد و تنها شباهتی که می توان برای این دو ساز در نظر گرفت آرشه ای بودن آنها می باشد. در ادامه تفاوت های جزئی تری را بررسی میکنیم.
ظاهر
تفاوت ویولن با کمانچه مشخص می کند که این دو ساز از نظر ظاهری با هم متفاوت می باشند. ساز کمانچه از پوست ،دسته، سر و شکم تشکیل شده است و در انتهای پایینی ساز پایه ای وجود دارد که روی زمین یا زانوی نوازنده قرار می گیرد. ساز ویولن از چوب تشکیل شده است و اندازه ی کوچکی دارد. این ساز دارای بدنه، دسته و سر می باشد.
صدادهی
صدای کمانچه کمی تو دماغی و خفه می باشد و حال و هوای کهنه ای دارد چرا که خرک کمانچه روی پوست قرار گرفته است . صدای ویولن خیلی صاف و رسا می باشد به دلیل این که خرک آن روی چوب قرار ندارد.
نواختن کمانچه و ویولن
سبک نواختن این دو ساز یکی دیگر از تفاوت ویولن با کمانچه محسوب می شود. ساز ویولن و ساز کمانچه هم از نظرگرفتن ساز و هم ازنظر گرفتن آرشه با هم متفاوت هستند. نوازنده باید برای نواختن کمانچه بنشیند و ساز را به طور عمودی در دست چپ نگه دارد و همزمان آرشه را با دست راست به صورت افقی در حرکات رفت و برگشت بر روی سیم ها بکشد. اما در نواختن ویولن نوازنده باید ویولن را در شانه ی چپ خود بگذارد و با آرشه ی کوچکی که دارد آن را بنوازد.
انگشت گذاری در ویولن و کمانچه
نوازنده کمانچه حین نواختن یک قطعه، هیچ وقت نمی تواند انگشتان خود را ببیند چرا که دسته ی عمودی کمانچه مانع دیدن انگشت ها می شود. در نواختن کمانچه اگر انگشت های نوازنده روی سیم (می) باشد و بخواهد به سیم (سل) برود باید ساز را به انگشت شست یا اشاره بچرخاند که کار بسیار سختی می باشد و نیاز به تمرین فراوانی دارد. در ساز ویولن این پیچیدگی ها مشاهده نمی شود چرا که نوازنده در حین اجرا می تواند انگشتان خود را ببیند و احتیاجی به چرخاندن ساز ندارد.
آرشه
آرشه ساز ویولن متفاوت با آرشه ساز کمانچه می باشد. آرشه ویولن از دم اسب ساخته شده است و به وسیله ی پیچی که در پایین و ته آرشه قرار گرفته سفت و شل می شود. آرشه ی کمانچه هم از دم اسب می باشد با این تفاوت که دارای پیچ نمی باشد و نوازنده به وسیله ی انگشتان دست راستش موها را سفت و شل می کند.همین امر باعث می شود که صدا دهی این دو ساز کاملا متفاوت باشند.
کوک
کوک استاندارد و کلاسیک ویولن به ترتیب می ، لا ، ر، سل می باشد. کوک کمانچه در قدیم دو سل دو سل بوده است اما پس از ورود ویولن به ایران در کوک کمانچه تغیراتی به وجود آمد که امروزه این ساز هم مانند ویولن کوک می شود.
ویولن از دوره باروک یکی از مهم ترین سازهای موسیقی کلاسیک به شمار می رود. ویولن بیشتر در کنسرت های ارکسترال استفاده می شوند و با موسیقی کلاسیک و جاز پخش می شود. کمانچه هم یک ساز کاملا سنتی و ایرانی می باشد و در تکنوازی یا ارکستر استفاده می شود.
