منظور از تأثیر موسیقی بر کیفیت خواب چیست؟ تا حالا برای فرزند خودتان یا کودک دیگری لالایی خواندهاید؟ احتمالا توجه کردهاید که کودک بعد از مدتی آرام گرفته و به صدای شما گوش میدهد. بعد آرامآرام چشمهایش سنگین میشود و به خواب عمیقی فرو میرود. این همان تأثیر موسیقی بر چرخه خواب و مغز است. البته که این موضوع فقط مختص کودکان نیست و حتی افراد بزرگسال هم میتوانند از مزایای موسیقی برای بهبود خوابشان استفاده کنند. در این مطلب به این موضوع میپردازیم و آن را شرح میدهیم. پس اگر شما هم از اختلال خواب رنج میبرید با ما همراه باشید.
چگونگی تأثیر موسیقی بر کیفیت خواب
تا حالا برایتان پیش آمده که با وجود خستگی زیاد، خوابتان نبرد و هرچه از این پهلو به آن پهلو هم بشوید، فایدهای نداشته باشد؟ احتمالا روز بعد را هم در خستگی و کسالت بیش از حدی گذراندهاید و عملکرد عادیتان دچار مشکل شده است. اگر چنین حالتی را تجربه کرده باشید، احتمالا داشتن یک خواب آرام و عمیق آرزویتان است.
همانطورکه میدانید، اختلال خواب یکی از مشکلات رایج در جوامع امروزی است که میتواند تأثیرات منفی زیادی بر سلامت جسمی و روحی افراد داشته باشد. روشهای متعددی برای بهبود کیفیت خواب پیشنهاد شده است که یکی از مؤثرترین و کمهزینهترین آنها، گوش دادن به موسیقی است. زیرا زمانیکه شما به موسیقی گوش میدهید، امواج صوتی وارد گوشتان میشود و این امواج در مغز به سیگنالهای الکتریکی تبدیل میشوند و به طور مستقیم روی خواب تأثیر میگذارند.
آیا گوش دادن به موسیقی قبل از خواب مفید است؟
در بخشهای قبلی درباره تأثیر موسیقی بر کیفیت خواب صحبت کردیم و به این اشاره کردیم که موسیقیدرمانی یکی از روشهای کمهزینه برای بهبود خواب است. در این بخش به طور کامل توضیح میدهیم که چرا چنین ادعایی میکنیم.
مدیریت میزان ترشح هورمونهای مفید
وقتهایی را که استرس زیادی دارید، به خاطر بیاورید! شبهایی که به خاطر استرس بالا نمیتوانید چشمرویچشم بگذارید و تا خروسخوان سحر بیدار هستید. دلیل این امر، ترشح هورمون کورتیزول است که با بالا رفتن سطح استرس، ترشح میشود که فرد را هوشیارتر میکند. البته که هوشیاری شبانه به معنی کسالت و خوابآلودگی روز بعد است. به همین دلیل هیچکس چنین هوشیاری را دوست ندارد. این درحالی است که گوش کردن به موسیقی آرامی مثل نوای پیانو، سطح استرس، میزان ترشح هورمون کورتیزول و به تبع آن سطح هوشیاری را کاهش میدهد.
از دیگر هورمونهایی که با موسیقی رابطه مستقیم دارد، هورمون دوپامین است که هنگام تجربههای لذتبخش در مغز ترشح میشود. زمانیکه شما موسیقی گوش میدهید نیز این هورمون ترشح میشود و باعث ایجاد احساس لذت در خواب شما میشود. پس اگر کسی به شما گفت که در خواب خوشحال بودید و لبخند میزدید، بدانید که آن لحظه هورمون دوپامین در مغزتان ترشح میشده است. مثل وقتی که در حال آموزش موسیقی و نواختن ساز موردعلاقهتان به سر میبرید.
رفع صداها و افکار آزاردهنده
برخی از افراد، خواب بسیار سبکی دارند و با صدای کوچکی از خواب میپرند و شاید حالاحالاها هم خوابشان نبرد. اگر شما هم جزء این افراد باشید احتمالا سروصداهای محیط و افکار آزاردهندهتان را عامل اصلی این اتفاق خواهید دانست. ادامهدار شدن این شرایط قطعا به سلامت جسم و روانتان آسیب جدی خواهد زد. درحالیکه میتوانید به خوبی این شرایط را با موسیقی کنترل کنید. فقط کافی است که موزیک آرامی توی گوشهای شما پخش شود تا حواستان از صداها و افکار مزاحم پرت شود و به خواب بروید. پس تأثیر موسیقی بر کیفیت خواب را نادیده نگیرید.
کاهش ضربان قلب و کمک به تنفس عمیق
موسیقی آرامبخش میتواند به کاهش ضربان قلب کمک کند. همانطور که در بخش بالا نیز توضیح دادیم، با گوش کردن به موسیقی آرام، سطح استرس کاهش پیدا میکند و در نتیجه ضربان قلب منظم میشود.. با این روند، بدن وارد حالت آرامش بیشتری میشود که برای خوابیدن بسیار مفید است. لازم به ذکر است که یادگیری موسیقی نیز خودش راهی برای بهبود سلامت قلب است. زیرا نواختن ساز نیز آرامشی درون خودش دارد که افراد را از تنشهای بیش از حد دور نگه میدارد.
بهترین سبک موسیقی برای خواب راحت چیست؟
حالا که از تأثیر موسیقی بر کیفیت خواب آگاه شدید، شاید برایتان سوال پیش بیاید که هنگام خواب باید به چه نوع موسیقی گوش کرد؟ طبیعتا سلیقهی افراد در این میان حرف اول را میزند، ولی طبق تجربه، موسیقیهای آرام برای خواب مناسب هستند. دلیل این امر تمپو (سرعت) پایین آنها است که با تعداد ضرباهنگها در دقیقه (BPM)، محاسبه میشوند. از آنجایی که نرخ ضربان قلب انسان هنگام استراحت بین 60 تا 100 تپش در دقیقه است، موسیقیهای مناسب هنگام خواب باید تمپویی بین 60 تا 80 داشته باشند. چون در این حالت بدن خودش را با سرعت موسیقی سازگار میکند و آرامآرام کندتر میشود و به خواب میرود. برخی از انواع موسیقی که به بهبود خواب کمک میکنند، عبارتند از:
تأثیر موسیقی کلاسیک بر خواب عمیق
اگر به موسیقی کلاسیک علاقه دارید، میتوانید با آثار آرامشبخش آهنگسازانی مانند بتهوون، شوپن و دبوسی به خواب بروید. زیرا این نوع موسیقی به کاهش استرس و ایجاد حس آرامش کمک میکند.
موسیقی طبیعت
طبیعت همیشه پناهگاه آرام و امنی برای انسان بوده و برای همین با صدای امواج دریا، باران، پرندگان و باد میتواند محیطی آرام و دلنشین را برای خواب فراهم کند.
موسیقی امبینت (Ambient)
این سبک از موسیقی نیز برای خواب مناسب هستند. زیرا موسیقیهایی با الگوهای تکرارشونده و آرام هستند که ذهن را آرام کرده و افکار مزاحم را دور میکنند.
آهنگهای لالایی و ملودیهای ملایم
شاید فکر کنید که لالایی گوش کردن دیگر از شما گذشته و این نوع موسیقی صرفا مختص نوزادان و کودکان است. ولی واقعیت این است که این نوع آواهای آرام و نوستالژیک برای مغز بسیار خوشایند است و به همین دلیل به آرام گرفتن بدن کمک میکند.
چگونه گوش کردن به موسیقی را قبل از خواب، تبدیل به روتین کنیم؟
افرادی که از اختلال خواب رنج میبرند، برای تجربه تأثیر موسیقی بر کیفیت خواب باید گوش کردن به موسیقی را تبدیل به عادت کنند. تا زمانی که این کار وارد روتین خواب شما نشود، نمیتوانید خواب خود را مدیریت کنید. به همین دلیل با انجام کارهای زیر میتوانید سریعتر به نتیجه برسید.
گوش کردن به مناسب
از موسیقیهای پرتنش و دارای ریتم تند که مغز را به هوشیاری ترغیب میکنند، پرهیز کنید و به قطعاتی که ریتمی آرام و یکنواخت دارند، گوش کنید.
زمانبندی مناسب
حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه قبل از خواب به موسیقی گوش دهید تا بدن فرصت کافی برای تطبیق با فضای آرام داشته باشد.
تنظیم صدا
موسیقی باید در سطحی باشد که به آرامی شنیده شود و مزاحم خواب نشود.
درنهایت باید گفت که تأثیر موسیقی بر کیفیت خواب، کاملا تأیید شده است. زیرا موسیقی از طریق کاهش استرس، آرامسازی سیستم عصبی و افزایش تولید هورمونهای آرامشبخش به کیفیت خواب کمک میکند. به همین دلیل موسیقی به افرادی که با اختلالات خواب مواجه هستند، کمک میکند تا خواب بهتری را تجربه کنند. بنابراین، استفاده از موسیقی به عنوان یک ابزار طبیعی و بدون عوارض جانبی میتواند راهحلی کارآمد برای بهبود سلامت خواب باشد.
در نهایت باید گفت که اگر شما به یادگیری موسیقی و نواختن ساز و دم گرفتن آواز علاقه دارید، لحظهای تعلل نکنید. چون یادگیری موسیقی سطح کیفی زندگیتان را بهبود میدهد. به این دلیل که نواختن و یا آواز خواندن راهی برای برونریزی ذهنی و درونیات آدمی است.
در این راستا اگر دوست دارید که موسیقی را یاد بگیرید و با این کار لطفی در حق خودتان بکنید ما در وب نوازان کنار شما هستیم. از آن جایی که ما به ارائه آموزش موسیقی آنلاین میپردازیم، یاد گرفتن موسیقی برای شما راحتتر شده است. اگر تمایل دارید تا اطلاعات بیشتری کسب کنید تنها باید درخواست مشاوره رایگان بدهید.
خبرنامۀ وبنوازان را از دست ندهید!
هر هفته یک محتوای اختصاصی همراه با جدیدترین مقالات و نکات آموزشی موسیقی را برای شما میفرستیم.