انگشت گذاری پیانو به شکل اصولی از جمله چالش‌های هنرجویان مبتدی است. به نوعی انگشت گذاری صحیح، الفبای پیانونوازی به شمار می‌رود و به همین دلیل بدون انجام درست آن نمی‌توانید به خوبی پیانو بنوازید. البته نگران نباشید! فقط شما نیستید که در انگشت گذاری صحیح مشکل دارید. این مسئله یک چالش مهم و تکراری برای هنرجویان تازه کار است. به همین دلیل ما در این مقاله به شکل ساده و قابل فهم به آموزش انگشت گذاری پیانو پرداخته‌ایم.
منظور از انگشت گذاری پیانو چیست؟
به توالی و ترتیب انگشت‌ها برای نواختن نت‌ها و اجرای آکوردها، انگشت گذاری می‌گویند. برای این‌کار انگشت‌ها شماره‌گذاری می‌شوند تا با سرعت بالا و به بهترین شکل بتوانند نت را اجرا کنند. بحث انگشت گذاری در پیانو، جزء مهم‌ترین و اولین مباحثی است که هنرجویان در فرآیند آموزش پیانو یاد می گیرند.
اصول انگشت گذاری روی پیانو
انگشت گذاری صحیح پیانو دارای اصول خاصی است و با رعایت این اصول و قواعد است که می‌توانید از درستی یا نادرستی انگشت گذاری خود مطمئن شوید. در ادامه می‌توانید این اصول را بخوانید و بعد از این هنگام نواختن پیانو آن‌ها را رعایت کنید.
قرارگیری درست انگشت‌ها روی کلاویه‌ها
انگشتان نوازنده، روی سطح کیبورد نباید مسطح باشند، بلکه باید مقداری بند انگشتان خم شود تا قدرت لازم را به سرانگشتان بدهد. ضمن اینکه انگشت‌ها باید طوری قرار بگیرند که هر انگشت به سادگی روی کلید مربوط قرار بگیرد.
برخورداری از انگشتانی قوی
برای نواختن پیانو باید پنجه‌های قوی داشته باشید. انگشتان به خصوص پنجه‌ها در نواختن پیانو نقش مهمی دارند و بازو و مچ دست‌ها نسبت به پنجه ها کارایی کمتری دارند. برای قدرت بخشیدن به پنجه‌ها می‌توانید از تقویت‌کننده‌های دست پیانیست‌ها استفاده کنید.
نحوهی نشستن و قرارگیری صحیح پشت ساز
از دیگر اصول مهم که روی انگشت گذاری در پیانو تاثیرگذار است، نحوهی نشستن پشت پیانو است. درواقع شانه، بازو و آرنج نوازنده باید در وضعیت راحتی قرار بگیرد تا انگشتان بتوانند به راحتی آماده نواختن شوند. همچنین زانوها نیز باید زیر کلاویه‌ها قرار بگیرند.
همچنین توجه کنید که در پیانو دست راست، نت‌های بالا‌تر و زیرتر را می‌نوازد و نواختن نت‌های پایین و بم‌تر بر عهده‌ی دست چپ است.
موقعیت صحیح مچ دست
برای نواختن پیانو باید مچ دست‌های‌تان در پوزیشن صحیح قرار بگیرند. پوزیشن صحیح یعنی مچ دستان باید کمی انحنا داشته باشد. قرارگیری صحیح مچ در بهبود نواختن پیانو تاثیر به‌سزایی دارد.
رعایت ترتیب و توالی انگشت‌ها
در نواختن پیانو از همه‌ی انگشت‌ها به طور متناوب استقاده می‌شود تا از خستگی انگشت‌ها جلوگیری شود.
آموزش انگشت گذاری پیانو
همان‌طور که اشاره کردیم، انگشت گذاری جزء مباحث مهم در فرآیند یادگیری پیانو است. به همین دلیل، هنرجویان باید به خوبی این تکنیک را یاد بگیرند. در ادامه به آموزش انگشت گذاری پیانو می‌پردازیم.
انگشت گذاری در پیانو با شماره گذاری انگشتان
برای انگشت گذاری پیانو، می‌توانید انگشتان خود را شماره‌گذاری کنید. درواقع شماره گذاری انگشتان در پیانو یکی از روش‌های رایج انگشت گذاری است. در این روش انگشت‌های هر دست از 1 تا 5 شماره گذاری می‌شوند.
- انگشت شست: شماره 1؛
- انگشت اشاره: شماره 2
- انگشت میانی: شماره 3؛
- انگشت حلقه: شماره 4؛
- انگشت کوچک: شماره 5.
آموزش انگشت گذاری پیانو با دست راست
در این روش برای نواختن پیانو از نت میانی C شروع می‌کنیم. به این صورت که انگشت اول را بر روی کلید نت C قرار می‌دهیم و سپس انگشت دوم بر روی کلید نت Dقرار می‌گیرد. به همین شکل انگشت سوم بر روی کلید نت E، انگشت چهارم بر روی کلید نت F و در آخر انگشت پنجم روی کلید نت G قرار می‌گیرد. این یک الگوی کلی برای حرکت رو به جلو به شمار می‌رود.
با این توضیح شروع کنید و نت‌های C-D-E-F-G را با همین پوزیشن فعلی انگشت‌های‌تان بنوازید. انگشت اول را به راست ببرید و زمانی‌که انگشت پنجم نت G را فشار می دهد شما می‌توانید بقیه‌ی انگشتان را رها کنید. انگشت اول را زیر انگشت پنجم برای فشردن کلید بعدی نت A فشار دهید. این پنج ترتیب را تکرار کنید و در آخر خواهید دید که انگشت دو B، انگشت سوم C5، انگشت چهارم D5 و انگشت پنجم E6 را می‌فشارد. شما می‌توانید الگوی قبلی را پیش از اینکه به انتهای کیبورد برسد ادامه دهید.
انگشت گذاری روی پیانو با دست چپ
برای انگشت گذاری پیانو با دست چپ هم از C میانی شروع می‌کنیم. به این صورت که انگشت اول روی کلید نت C میانی قرار می‌گیرد. انگشت دوم روی B3، انگشت سوم روی A3، انگشت چهارم روی G3 و در آخر انگشت پنجم روی F3 قرار می‌گیرد. این هم یک الگو به عنوان الگوی رو به عقب به شمار می‌رود. می‌توانید نت‌های C4-B3-A3-G3-F3 را با همین انگشت گذاری بنوازید. می‌توانید انگشت اول را به چپ حرکت دهید و زمانی که انگشت پنجم کلید F را فشار می‌دهد انگشت دیگرتان را رها کنید.
انگشت اول را به زیر انگشت پنجم برای فشردن کلید E3 حرکت دهید. این الگوی پنج انگشت را تکرار کنید و در آخر می‌بینید که انگشت دوم D3، انگشت سوم C3، انگشت چهارم B2 و انگشت پنجم کلید A2 را فشار می‌دهد. این الگو را تکرار کنید تا به انتهای کلیدهای پیانو برسید.
روش‌های تقویت انگشتان برای پیانو نوازی
علاوه بر انگشت‌گذاری صحیح ، تقویت انگشتان هم در سرعت و کیفیت نواختن شما تاثیرگذار است. چرا که انعطاف و قدرت دست‌ها در نواختن پیانو اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل باید مدام آن‌ها را تقویت کنید و اجازه ندهید که دچار ضعف شوند. در این بخش به مهم‌ترین راه‌هایی که به تقویت انگشتان شما کمک می‌کنند اشاره می‌کنیم.
تمرین مداوم و پیوسته
برای اینکه دستان و انگشت‌های پرقدرتی داشته باشید باید به طور مداوم و منظم تمرین کنید تا انگشت‌های‌تان کاملا به این وضعیت عادت کند. توجه کنید که تمرین گاه‌به‌گاه و طولانی باعث خستگی انگشت‌های‌تان می‌شود و چه بسا این خستگی باعث شود که به صورت اشتباه انگشت گذاری کنید. پس تمرین مداوم و روزانه حتی به مدت زمان کم، بهتر و نتیجه‌بخش‌تر است و به مرور زمان باعث افزایش دقت و سرعت انگشت گذاری نیز می‌شود.
وارد کردن فشار به انگشتان
در این روش، کف دست‌های خود را روی سطح مسطحی مثل میز قرار دهید و انگشت‌های خود را با حداکثر نیرو، به مدت 30 ثانیه روی میز فشار دهید. سپس انگشتان را روی همان میز تا جایی که می‌توانید از هم فاصله دهید. این تمرین به قوی‌تر شدن انگشت‌های‌تان کمک می‌کند.
استفاده از مترونوم
برای اینکه دست نوازنده قدرت بیشتری پیدا کند، باید سرعت بیشتری در نواختن داشته باشد. به همین دلیل برای افزایش سرعت در طول تمرینات می‌توانید از یک مترونوم استفاده کنید. این تمرین‌ها باعث می‌شود که ماهیچه‌ی دستتان قوی شود و سرعت نواختن‌تان نیز افزایش یابد.
تقویت انگشتان ضعیف
قوی‌ترین انگشت دست، انگشت شست است و ضعیف‌ترین انگشت، انگشت کوچک. قدرت بخشیدن به انگشت ضعیف باعث افزایش قدرت کلی دست می‌شود.
انجام تمرین‌های کششی
هنرجو بعد از پایان تمرینات، نیاز دارد یک سری تمرینات کششی انجام دهد تا از فشاری که به عضلات وارد شده، کم کند. همچنین استفاده از آب گرم و ماساژ هم باعث کاهش فشار وارد شده بر انگشتان می‌شود.
رایج‌ترین اشتباهات هنرجویان مبتدی هنگام انگشت گذاری روی پیانو
هنرجویان مبتدی در ابتدای مسیر، به شکل اشتباهی روی پیانو انگشت گذاری می‌کنند. این نوع اشتباهات باعث خستگی زودرس و ایجاد مشکل در اجرای تکنیک‌های پیچیده‌تر می‌شود. رایج‌ترین و پرتکرارترین اشتباهاتی که هنرجویان انجام می‌دهند شامل؛ استفاده نادرست از انگشت شست و عدم ایجاد تعادل بین انگشت‌ها است. هر دو این عوامل باعث وارد شدن فشار بیش از حد و دردناشی از آن در برخی انگشت‌ها می‌شود.
تاثیر انگشت گذاری پیانو روی نوازندگی
بدون شک انگشت گذاری صحیح باعث اجرای درست نت‌ها و ایجاد صدای دلنشین می‌شود. علاوه براین انگشت گذاری پیانو به شکل درست، تاثیرات دیگری هم دارد که شامل موارد زیر می‌شود:
تسریع روند یادگیری
زمانی‌که هر یک از اصول اولیه‌ی نواختن پیانو را به خوبی یاد بگیرید و اجرا کنید، روند یادگیری‌تان سرعت پیدا خواهد کرد. انگشت گذاری صحیح پیانو نیز از این امر جدا نیست. مخصوصا زمانی‌که قطعات طولانی و پیچیده می‌شوند، اهمیت انگشت گذاری صحیح بیش‌تر مشخص می‌شود.
بهبود اعتماد به نفس
بدون شک زمانی که مطمئن باشید انگشت گذاری را به شکل درستی انجام می‌دهید، با اعتماد به‌نفس بیشتری خواهید نواخت.
اجرای تکنیک‌های پیشرفته
همان‌طورکه پیش‌تر نیز اشاره کردیم، انگشت گذاری در پیانو، جزء مباحث پایه و اولیه به شمار می‌رود و تا زمانی‌که آن را به خوبی یاد نگیرید نمی‌توانید تکنیک‌های پیچیده‌تر را اجرا کنید.
حالا که تا انتهای این مقاله با ما همراه بودید، حتما متوجه اهمیت نحوه انگشت گذاری پیانو شده‌اید. دیگر لازم به ذکر نیست که انگشت‌گذاری از مهم‌ترین تکنیک‌های پیانونوازی است و بدون یادگیری صحیح آن نمی‌توانید پیانو بنوازید. از این‌رو آموزش صحیح آن نیز بسیار مهم است، زیرا در صورت آموزش اشتباه، کل مسیر یادگیری پیانو را اشتباه پیش خواهید رفت.
در این راستا اگر می‌خواهید که از همان ابتدا به شکل اصولی و بدون هیچ اتلاف وقتی نواختن پیانو را یاد بگیرید ما در وب نوازان همه‌ی شرایط را برای شما مهیا کرده‌ایم. اساتید وب نوازان جزء اساتید باتجربه و اخلاق‌مدار پیانو هستند که با شیوه‌ی آموزش جذاب شما را بیش از پیش عاشق پیانو خواهند کرد. اگر مشتاق هستید که در رابطه با شرایط کلاس‌های آنلاین پیانو و سابقه‌ی اساتید ما بیش‌تر بدانید آماده‌ی ارائه‌ی مشاوره رایگان به شما هستیم. زیرا هدف ما آسودگی خاطر شما در طول دوره است.
خبرنامۀ وب‌نوازان را از دست ندهید!
هر هفته یک محتوای اختصاصی همراه با جدیدترین مقالات و نکات آموزشی موسیقی را برای شما می‌فرستیم.
