نحوه دست گرفتن سه تار بطور صحیح چگونه است؟ نحوه درست نشستن حین تمرین نوازندگی سه تار چطور باید باشد؟ بسیاری از هنرجویان به واسطه ی آموزش اشتباهی که در شروع یادگیری داشتند، هنوز نمی توانند ساز خود را به طور صحیح در دست بگیرند و اصلاح آن برایشان دشوار است. عدم صحیح دست گرفتن سه تار موجب بسیاری از مشکلات در نوازندگی سه تار نیز خواهد بود. می توان به این اهمیت پی برد که هنرجویان باید از ابتدا به این موضوع توجه کنند و تلاش کنند برای نواختن و تمرین، نحوه نشستن و دست گرفتن سه تار را به طور صحیح انجام داده و سپس به نوازندگی بپردازند. اما نحوه ی صحیح دست گرفتن سه تار و حالت بدن ما چگونه باید باشد؟
نحوه صحیح نشستن برای نوازندگی سه تار
برای صحیح دست گرفتن سه تارو نواختن سه تار نوازنده یا هنرجو اول می بایست به حالت نشستن خود توجه داشته باشید. اگر هنرجوی مبتدی سه تار هستید حتما برای نشستن از صندلی استفاده کنید اما تکیه ندهید. سعی کنید از وسط صندلی استفاده کنید برای راحتی خود می توانید پای راست را بر روی پای چپ قرار دهید. فیزیک بدن خود را در آرامش قرار داده و تلاش کنید بدون اضطراب، و با جلوگیری از انقباض بدن و گرفتگی عضلات به راحتی تمرین کنید.
نحوه صحیح دست گرفتن سه تار
بعد از نشستن به فرم صحیح و راحت، بدون انقباض و گرفتگی بدن، باید ساز خود را دست بگیرید و برای نواختن آماده شوید. قوس کاسه سه تار را بر پای راست خود قرار داده به صورتی که صفحه رویی ساز سه تار عمود بر ران پا قرار گرفته باشد. دسته سه تار را طوری در دست بگیرید که با افق شیب سی درجه داشته باشد و وزن دسته بر روی دست چپ باشد. (دسته سه تار را بیش از 30 درجه بالا نبرید ممکن است دست شما را خسته کند). دست راست نیز راحت و بدون انقباض باشد و روی کاسه سه تار تکیه کند به طوری که پایین ساعد از بالای سیمگیر و روی کاسه ساز عبور کند؛ بند مچ نیز تقریبا بالای خرک قرار بگیرد. مچ دست باید کاملا صاف باشد و وزن دست از کتف تا ساعد بر کاسه سه تار بیافتد. کف دست نیز کاملا به طرف صفحه ی سه تار باشد.
انگشت شست نوازنده نباید با سیم چهارم سه تار تماس داشته باشد و کاملا صاف بر صفحه قرار می گیرد. انگشتان سوم و چهارم به حالت عمود روی صفحه ساز قرار می گیرند. انگشتان اول و دوم نیز به حالت آزاد در فضا هستند.
چگونه درست مضراب بزنیم؟
اکنون که می دانید چگونه باید ساز سه تار را در دست بگیرید باید درست مضراب زدن را نیز تمرین کنید. توجه داشته باشید که منظور از مضراب زدن همان زخمه زدن به سیم های ساز است؛ حال این زخمه زدن می تواند با ناخن نوازنده باشد یا مضراب سه تار . برای مضراب زدن دست و ساعد نوازنده باید بدون شکستگی و در یک راستا باشند. انگشت اشاره (انگشت اول) از بند دوم آن خم می شود و به کف دست برخورد می کند. انگشت دوم باید در هوا آزاد باشد تا دست یک مقدار آزاد باشد و تسلط بیشتری بر ساز داشته باشیم. دو انگشت آخر نیز باید زاویه ای 90 درجه ای نسبت به ساعد دست داشته باشند و به سطح ساز بچسبد. انگشت شست راست با ساعد روی صفحه ی سه تار قرار بگیرد. دقت کنید که برای مضراب زدن با انگشت اشاره، از کنار ناخن استفاده کنید؛ اگر با روی ناخن مضراب بزنید ممکن است سیم پاره شود.
قبل از مضراب زدن دقت کنید دستتان انقباض نداشته باشد و بسیار راحت باشد. برای شروع به هیچ نیروی اضافه ای برای مضراب زدن نیاز ندارید و با سنگینی انگشت اول (انگشت سبابه) خود می توانید مضراب بزنید. اگر بخواهید در طول کلاس و تمرینات خود با اعمال نیرو و فشار مضراب بزنید بر صدادهی ساز شما اثر منفی داشته و همچنین دست راست شما بسیار خسته می شود، این خستگی عضلات بر دست چپ نیز تأثیر می گذارد. اگر بتوانید با نیروی مناسبی فقط با انگشت سبابه مضراب بزنید، می توانید صدای قوی در سه تار ایجاد کنید. در نتیجه برای خوب مضراب زدن و ایجاد صداهای دلخواه در سه تار، بر نیروی انگشت سبابه و انتقال آن توسط ناخن به سیم ها تمرکز کنید و تمرین زیادی داشته باشید.
برای یادگیری سه تار بدون اشتباه و ایجاد عادات نامناسب در دست گرفتن سه تار و همچنین نواختن آن، شما نیاز دارید که در کلاس سه تار که بصورت آموزش سه تار آنلاین نیز برای شما فراهم است شرکت کنید و این ساز خوش صدا را بصورت اصولی فرابگیرید. پس زمان را از دست ندهید و هرچه سریع تر آموزش خود را شروع کنید.