راهنمای خرید تنبک، همان موضوعی است که شما به عنوان هنرجوی مبتدی، برای خرید این ساز به آن نیاز دارید. چون از طرفی هنوز در شناخت این ساز، خبره نشده‌اید و از طرف دیگر، در بازار انواع برندهای تنبک با کیفیت‌های مختلف وجود دارد. پس نیاز به فهرستی دارید که مهم‌ترین نکات خرید تنبک مناسب برای شروع را ذکر کند. این مقاله حکم همان راهنما را دارد.
راهنمای خرید تنبک برای هنرجویان مبتدی
برای آغاز آموزش تنبک نیاز به سازی باکیفیت و خوب دارید. هرچند که لزومی به خرید تنبک حرفه‌ای و خیلی گران نیست. ولی نباید سازی هم بخرید که صدای خوشی ندهد و باعث دلزدگی شما شود. به همین دلیل برای خرید این ساز کوبه‌ای ایرانی باید آن را خوب بشناسید و به نکات و عوامل خاصی توجه کنید. در ادامه به بررسی این عوامل می‌پردازیم.
توجه به جنس بدنه تنبک
ساز تنبک در گذشته‌ها از جنس چوب، سفال و فلز ساخته می‌شد. ولی امروزه بیش‌تر از جنس چوب ساخته می‌شود. بدون شک کیفیت چوب تأثیر مستقیمی بر صدای ساز دارد. چوب‌های گردو، توت و افرا از جمله چوب‌های پرکاربرد در ساخت تنبک هستند. چوب گردو به دلیل دوام بالا و صدای گرم و عمیق، انتخاب خوبی برای هنرجویان مبتدی و حرفه‌ای است. چوب توت نیز صدایی شفاف و رسایی تولید می‌کند.
توجه داشته باشید که ساز تنبک نباید هیچ‌گونه گره، ترک و زدگی داشته باشد. همچنین یک تکه بودن چوب اهمیت زیادی دارد و تنبک نباید از چند نوع چوب به هم چسبیده ساخته شود. بعضی از تنبک‌هایی که با چوب چندتکه ساخته می‌شوند در پوست‌اندازی مجدد دچار ترک می‌شوند. به همین دلیل بهتر است از خرید سازهای خاتم‌کاری خودداری کنید.
نوع پوست تنبک
دومین بخشی که باید هنگام خرید تنبک به آن توجه کنید، نوع پوست تنبک است. اصولا برای تنبک یا از پوست‌های طبیعی استفاده می‌شود یا از پوست‌های مصنوعی. پوست‌های طبیعی (مانند پوست شتر یا گوسفند) صدایی گرم‌تر و طبیعی‌تر دارند ولی در عین‌حال حساس‌تر هستند و نیاز به مراقبت بیش‌تری دارند. زیرا به تغییرات دما و رطوبت حساس هستند. به همین دلیل برای هنرجویان مبتدی، تنبک‌هایی با پوست مصنوعی، گزینه‌ی مناسب‌تری هستند. زیرا دوام بالاتری دارند و کمتر به تنظیم مجدد نیاز پیدا می‌کنند.
پس لازم است هنگام خرید ساز تنبک، به پوست آن توجه کنید تا کاملا سالم و فاقد زدگی باشد. حواس‌تان باشد که وقتی روی پوست فشار وارد می‌کنید نباید بیش‌تر از چند میلی‌متر پایین برود. به عبارت دیگر پوست باید خوب روی ساز کشیده شده باشد و شل نباشد. رنگ پوست هیچ‌گونه تأثیری در کیفیت صدا ندارد اما قطر پوست (کلفتی یا نازکی)، در نوع صدادهی ساز بسیار مؤثر است.
اندازه و وزن تنبک
از جمله مباحثی که در راهنمای خرید تنبک به آن اشاره می‌شود، اندازه و وزن تنبک است. درواقع شما باید تنبکی بخرید که اندازه و وزن آن متناسب با اندام و جثه و قدرت دستان‌تان باشد. حواس‌تان باشد که اگر ساز را برای فرزند خود می‌خرید، سراغ تنبک مناسب کودکان بروید. تنبک‌های کودکان و نوجوانان سبک‌تر و کوچک‌تر هستند و متناسب با قدوقواره‌ی آنان است.
به طور کلی پیشنهاد می‌شود که هنرجویان مبتدی، تنبکی با اندازه‌ی متوسط و وزن مناسب تهیه کنند چون نواختن تنبک‌های سنگین برای هنرجویان تازه‌کار دشوار است. پس مهم است که پیش از خرید، ساز را در دست بگیرید و امتحان کنید و مطمئن شوید که احساس راحتی می‌کنید.
کیفیت ساخت و طراحی ساز
کیفیت ساخت، طراحی و شکل و ظاهر ساز نیز جزء مواردی است که باید به آن توجه کنید. اطمینان حاصل کنید که ساز هیچ‌گونه ترک یا ناهماهنگی در بدنه ندارد. همچنین یکنواختی ضخامت پوست و پرداخت خوب لبه‌ها می‌تواند نشان‌دهنده کیفیت بالای ساز باشد.
ساز تنبک باید خوش استیل باشد یا به عبارت دیگر تراش خوبی خورده باشد. قانون خاصی برای این استیل زیبا وجود ندارد اما در تنبک‌های خوب معمولا اندازه‌ی دهانه‌ی ساز با طول نفیر برابر است. همچنین کاسه‌ی ساز نیز نباید کاملا استوانه‌ای شکل باشد و بهتر است، مقداری قوس داشته باشد.
تست صدای تنبک
صدای تنبک نیز جزء نکات و عوامل مهمی است که در راهنمای خرید تنبک دست‌ساز به آن پرداخته می‌شود. زیرا کیفیت ساز، روی صدای آن تأثیر مستقیمی دارد. صدای تنبک باید شفاف، پرطنین و یکنواخت باشد. کوبیدن بر قسمت‌های مختلف پوست این ساز کوبه‌ای، می‌تواند به شما نشان دهد که آیا تنبک صدای مطلوبی دارد یا خیر. می‌توانید از یک استاد و یا نوازنده حرفه‌ای بخواهید تا در این زمینه به شما کمک کند. به طور کلی تنبک‌ها از نظر صدا به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:
- صدای بم: در این حالت ساز صدایی عمیق و پر دارد.
- صدای زیر: با ضربه زدن به ساز صدای شفاف و رسایی به گوش‌تان می‌رسد.
تعادل صدا: در این حالت بین صدا بم و زیر، تعادلی وجود دارد.
قیمت تنبک
یکی از مهم‌ترین مواردی که هنرجویان را به راهنمای خرید تنبک نیازمند می‌کند، قیمت ساز است. بدون شک، قیمت فاکتور مهمی در انتخاب تنبک است. واضح است که هرچه کیفیت ساز بالاتر باشد، صدادهی بهتری خواهد داشت و درنتیجه، قیمت آن نیز بیش‌تر خواهد بود. البته که برای شروع نیاز به تهیه‌ی سازی با قیمت بالا نیست.
کیفیت ساز، قیمت آن را تعیین می‌کند. پس نوع چوب و پوستی که در تهیه‌ی ساز به کار رفته روی قیمت آن تاثیر می‌گذارد. طبیعی است که تنبک‌هایی با پوست طبیعی، گران‌تر از نمونه‌های مصنوعی هستند. اگر به دنبال تنبکی با هزینه ی کمتر می گردید بهتر است به خرید تنبک دست دوم نیز فکر کنید. البته پیش از خرید، حتما دستورالعمل و راهنمای خرید تنبک دست دوم را مطالعه کنید.
خرید از فروشگاه‌های معتبر
اگر به فرد متخصصی دسترسی ندارید که بتواند به عنوان راهنمای خرید تنبک به شما کمک کند، توصیه می‌کنیم که از فروشگاه‌های معتبر خرید کنید. فروشگاه‌هایی که در فروش سازهای سنتی تخصص دارند، معمولا مشاوره‌های خوبی به خریداران ارائه می‌دهند. در نتیجه می‌توانند، سردرگمی شما را از بین ببرند و به شما در خرید سازی باکیفیت و خوب کمک کنند.
بهترین برندهای تنبک
نمی‌توان از راهنمای خرید تنبک حرف زد و به برندهای تنبک اشاره نکرد. فرقی نمی‌کند که شما قصد خرید تنبک برای مبتدیان را دارید یا می‌خواهید یک تنبک حرفه‌ای خریداری کنید، به هرحال باید به برند ساز توجه کنید. زیرا در بازار کنار تنبک‌های اصل و برند، انواع تنبک با برندهای متفرقه و تقلبی نیز به فروش می‌رسد. همان‌طور که تا به این‌جا متوجه شده‌اید، کیفیت ساز روی صدادهی آن تأثیر مستقیمی دارد. پس باید هنگام خرید ساز تنبک، به برند آن نیز توجه کنید. البته که انتخاب برند تنبک، بستگی به بودجه و سلیقه‌ی شما دارد. با این‌حال خوب است که با برخی از بهترین برندهای تنبک نیز آشنا شوید.
تنبک شیرانی
یکی از بهترین سازگران تنبک، استاد رحیم شیرانی هستند که تنبک‌های ساخت ایشان با صدای گرم و دلنشینی که دارند، برای شروع یادگیری بسیار مناسب هستند. از آن جایی که استاد شیرانی اهل اصفهان هستند، تنبک‌های ساخت کارگاه شیرانی با مهر اصفهان به فروش می‌رسند. البته که تنبک‌های شیرانی، برای نوازندگانی که مراحل یادگیری تنبک را طی کرده‌اند و قصد دارند به سطح حرفه‌ای برسند نیز گزینه‌ای مناسبی است. زیرا تنبک‌های شیرانی با ظرافت و دقت خاصی تولید می‌شوند و از این‌رو صدای مناسبی نیز تولید می‌کنند.
تنبک حلمی
یکی دیگر از بهترین برندهای تنبک، تنبک حلمی است که حاصل دسترنج دست‌های استاد فریدون حلمی است. این برند از قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین برندهای تولید تنبک در ایران است. هدف کارگاه حلمی ارتقای کیفیت ساز تنبک است تا بتواند جایگاه مناسب خودش را بین سایر سازهای ایرانی پیدا کند. امروزه برند حلمی به برندی نام‌آشنا تبدیل شده است.
این تنبک‌ها عمدتاً برای اجراهای گروهی طراحی شده‌اند و به دلیل ویژگی‌های صوتی خاص خود، محبوبیت زیادی در بین نوازندگان حرفه‌ای دارند. در ساخت تنبک‌های حلمی از پوست شتر استفاده می‌شود که صدایی بسیار بلند و پرقدرت تولید می‌کند. همین ویژگی باعث می‌شود این نوع تنبک برای کودکان مناسب نباشد، زیرا کنترل صدای آن برای نوازندگان کم‌تجربه دشوارتر است.
بدنه تنبک‌های حلمی عمدتاً از چوب کاج ساخته می‌شود که به دلیل سبکی و مقاومت بالا، انتخاب مناسبی برای این ساز است. در برخی مدل‌ها نیز برای دهانه‌ی ساز از پوست گاو استفاده می‌شود تا صدایی بم‌تر و کلاسیک‌تری تولید کند.
در نهایت باید گفت که برای خرید تنبک خوب و باکیفیت ابتدا، راهنمای خرید تنبک را به خوبی مطالعه کنید تا تمام سوالات و ابهامات شما رفع شود. بهتر است که برای خرید از دانش و تخصص فردی ماهر کمک بگیرید. همچنین فراموش نکنید که راحتی شما هنگام نواختن تنبک از اهمیت بالاتری برخوردار است و باید به این موضوع توجه زیادی بکنید و صرفا جذب ظاهر ساز نشوید.
فراموش نکنید که خرید ساز مرحله‌ی اول و آغازین است و آموزش تنبک اهمیت بیش‌تری دارد. درواقع بهتر است با توجه به هزینه‌ای که برای خرید ساز می‌کنید، آموزشگاهی را برای یادگیری تنبک انتخاب کنید که مطمئن شوید تجربه‌ی لذت‌بخشی از یادگیری تنبک خواهید داشت. در این راستا لازم به ذکر است که آکادمی موسیقی آنلاین وب نوازان، در طول سال‌های فعالیتش توانسته در کنار بسیاری از هنرجویان باشد. همچنین خوب است بدانید که این آکادمی مشاوره و راهنمای خرید ساز نیز ارائه می‌دهد.
شما می‌توانید با درخواست مشاوره رایگان از چندوچون کلاس‌ها و نحوه‌ی آموزش و رزومه‌ی اساتید باخبر شوید و سپس برای آغاز ثبت‌نام و شروع آموزش تصمیم‌گیری کنید.
خبرنامۀ وب‌نوازان را از دست ندهید!
هر هفته یک محتوای اختصاصی همراه با جدیدترین مقالات و نکات آموزشی موسیقی را برای شما می‌فرستیم.
