فلوت (Flute) از سازهای بادی چوبی (بیزبانه یا بیقمیش) است که برخلاف دیگر سازهای این دسته، صدای آن نه از لرزش قمیش، بلکه از نوسان هوای دمیده شده بر لبهٔ دهنی (یا تیغهٔ هوایی) ساز تولید میشود و جزو سازهای بادی چوبی بدون زبانه است.
این ساز جزء قدیمیترین سازهای بادی محسوب میشود و قدمت برخی از انواع آن، که باستان شناسان یافتهاند، به ۵۰٬۰۰۰ سال پیش میرسد.
این ساز در گذشته از جنس چوب ساخته میشدند (به همین دلیل در قدیم از آن به عنوان ساز بادی چوبی نام برده میشد) ولی امروزه با وجود اینکه این ساز در زمره سازهای بادی چوبی قرار دارد، لیکن ملاک تقسیمبندی آن جنس و آلیاژی که در ساخت آن استفاده شده مد نظر نیست، بلکه نحوه تولید صدای آن است.
واژه فلوت در زبانهای اروپایی به معنای نام کلی سازهای مشابه آن نیز بکار میرود. این ساز و ساز شرقی نی هم نوعی فلوت شمرده میشود. بهطور کلی فلوت و نی سازهایی هم خانواده هستند.
برخی از ویژگیهای این ساز:
- با اینکه فلوت نیز جز سازهای بادی چوبی است ولی امروزه آن را از جنس طلا میسازند.
- انواع جدید آن را «فلوت بوهم» مینامند.
- نت این ساز را با کلید سل مینویسند.
انواع فلوت
فلوت چینی: چین را میتوان یکی از قدیمیترین کشورها در نواختن آلات موسیقی بویژه این ساز دانست. در چین انواع مختلفی از این ساز وجود دارد از جمله:
- Dizi: یکی از آلات اصلی موسیقی در چین است. علاوه بر این که از آن در موسیقی سنتی، اپرا و ارکستر استفاده میشود، به کشورهای غربی نیز راه پیدا کردهاست. نواختن آن به صورت اریب میباشد. به طور عمده از چوب بامبو (خیزران) ساخته میشود و صدای بسیار زیبایی دارد.
- Xiao: سازی بسیار قدیمی میباشد. نواختن آن به صورت عمودی و جنس آن نیز از خیزران تیره رنگ است.
- Paixiao
- Koudi: از جنس خیزران و بسیار کوچک و نازک میباشد. در سال ۱۹۷۱ توسط یکی از استادان نوع Dizi اختراع شد.
منبع: ویکیپدیا