ساز هارپجی یک ساز بسیار عجیب و منحصر به فرد است که میتوانیم بگوییم جزو عجیب ترین و ناشناخته ترین سازهای جهان به شمار میرود. من همیشه عاشق وسایل عجیب و جدیدی هستم که با تلاش افراد خلاقی ساخته شده اند که جرات و جسارت نوآوری را داشتند.
حتی در میان نوازندگان هم، همیشه آن هایی برایم جذاب تر بوده اند که سازهای غیر متداول تر را انتخاب میکردند، خوب است که کسی آنقدر شهامت داشته باشد که همرنگ جماعت نباشد، مسیری را برود که بقیه جرات رفتن به آن را ندارند، سازی را بزند که رایج نیست اما او از نواختن آن لذت میبرد. خلاصه اینکه برای من همیشه کسانی که به دنبال راه جدیدی برای بروز خلاقیت های خود بوده اند قابل احترام تر از سایرین هستند.
سازها هم مثل آدم ها شخصیت خاص خودشان را دارند، گاهی حتی پدر و مادری دارند که از آن زاده شده اند و گاهی خودشان کشف جدیدی هستند که میتوانند سر منشا خلاقیت ها و گونه های دیگری باشد.
درباره ساز هارپجی
سازی که امروز قرار است به بررسی آن بپردازیم، ساز هارپِجی است، اگر بخواهم از اصل و نسب و خانواده این ساز بگویم میتوانید ظاهر و شخصیت آن را ترکیبی از دو ساز گیتار الکتریک و پیانو بدانید. البته در نگاه اول تعداد زیاد سیم های آن میتواند ما را به یاد چنگ یا هارپ هم بیندازد.
هارپجی مدل های مختلفی دارد که 3 الی 5 اکتاو دارند. تاریخچه ساخت این ساز به سال 2007 برمیگردد و جزو سازهای ابداعی و جدید است. مخترع این ساز «تیم مکس»، بنیان گذار شرکت موسیقی مارکودی بود. هدف او از ساخت این ساز این بود که فاصله ی تکنیکی میان سازهای گیتار و پیانو را از بین ببرد.
نحوه نواختن هارپجی
در این ساز نوازنده به جای آکورد گیری با انگشت به سیم ها ضربه می زند و می تواند از قاب چوبی برای ایجاد ضربات پشتی استفاده کند. این ساز باید مانند کیبورد روی یک پایه به صورتی قرار بگیرد که سیم ها به صورت عمودی روبروی نوازنده قرار بگیرند. نوازنده میتواند از تمام انگشتان خود برای نواختن ساز استفاده کند. البته با گذشت زمان نوازندگان با خلاقیت خود از وسایل جانبی مثل پیک هم برای نواختن استفاه کردند. از آنجایی که هیچ آموزش واحدی برای نواختن ساز هارپجی وجود ندارد هرکس میتواند مطابق با سلیقه خود روی این ساز دست به نوآوری و خلاقیت بزند.
«جیم دانکر» از اولین نوازندگان ساز هارپجی بود، همچنین او اولین کسی بود که اجرای زنده این ساز را به روی صحنه برد. پس از آن آهنگسازان مختلف شروع به استفاده از هارپجی در آثار خود کردند. یکی از این اشخاص «جردن رودس» بود که این این ساز برای ساخت موسیقی بازی کامپیوتری «God of war 3» استفاده کرد.
ساختار ساز
اگر به صفحه ی انگشت گذاری این ساز نگاهی بیندازید متوجه این میشوید که تمام نت ها با علامت های سفید و سیاه علامت گذاری شده اند. این علامت ها در واقع نقش کلیدهای سفید و سیاه پیانو را ایفا میکنند. درست همانند پبانو در نواختن این ساز هم حافظه عضلانی نقش بسیار مهمی را ایفا میکند.
برای نواختن این سازتنها کافیست که یک الگوی انگشت گذاری ثابت را یاد بگیرید و آن را برای نواختن همه آکورد ها مورد استفاده قرار دهند.
علامت گذاری بصری نت ها یکی از بزرگترین مزیت های این ساز است، زیرا صفحه گسترده انگشت گذاری و تعداد زیاد سیم ها میتواند حتی بهترین نوازندگان را هم سردرگم کند اما این شیوه علامت گذاری به نوازندگان کمک میکند تا در مدت کوتاهی به یک الگوی نوازندگی منسجم دست پیدا کنند.
سازهای منحصر به فرد زیادی در دنیا وجود دارند که تازه و خلاقانه اند اما آنقدرها در ساخت یک قطعه موسیقی کاربردی نیستند. هارپجی برخلاف این دسته از سازها ها به خوبی با همه سبک های موسیقی ترکیب میشود و به دلیل خاصیت الکتریکی بودن خود میتواند تعداد بی شماری افکت روی آن اجرا کرد.
یکی از دیگر مزایای این ساز در شیوه نوازندگی آن است، بسیاری از سازهای زهی طریقه ی دست گرفتن و نواختن دشوار و خسته کننده ای دارند که در مدت زمان طولانی میتواند به نوازنده آسیب برساند اما ساز هارپجی به گونه ای طراحی شده است که شما در تمام حالات میتوانید به راحتی از آن استفاده کنید، میتوانید روی زمین بنشینید، بایستید یا از صندلی کمک بگیرید. مهم این است که شما چه روشی را ترجیه میدهید.