موسیقی درمانی یکی از جذاب ترین تاثیرگذارترین تجربه هایی است که هر فرد در طول زندگی خود میتواند با آن مواجه شود. موسیقی اولین و تاثیر گذارترین هنر از هنرهای هفت گانه انسان است که باعث غلیان احساسات درونی و تاثیرات مثبت بی شماری بر روح و روان انسان میشود.
هزاران ساز پیش انسان ها در طبیعت و نی زارهای وسیعی زندگی میکردند. زمانیکه باد شروع به وزیدن میکرد از نی زار صدای خوشایندی به گوش میرسید که این صدا تجربه ی لذت بخش و آرامشی وصف نشدنی را در مردم به وجود میآورد. این احساسات سرآغاز ساخت اولین آلات موسیقی و پیدایش اولین نوازندگان در بشر بود.
موسیقی، ترکیبی از صدا و سکوت، زیر و بم ، ریتم و کلام است که نشانی از احساسات درونی سازنده خود دارد. اگر بخواهیم به تاریخچه ی موسیقی درمانی و سرآغاز آن نگاهی بیندازیم باید به دوران افلاطون سفر کنیم. اولین استفاده و کارکرد اصلی موسیقی درمانی در آن زمان و در رابطه با درمان جنگجویان جنگ جهانی اول به ثبت رسیده است.
در سال 1944 ، برای نخستین بار موسیقی درمانی به عنوان حرفه ای علمی و تایید شده در دانشگاه میشگان بررسی شد. در همان سال ها آموزش موسیقی درمانی آغاز شد و موسیقی درمانگران بسیاری پس از آموزش و کسب دانش به سراسر دنیا فرستاده میشدند.
تاریخچه موسیقی درمانی در ایران
هنر و به ویژه موسیقی از گذشته جایگاه بسیار والایی در میان ایرانیان داشته است. دوره ی ساسانی یکی از دوره هاییست که مراکز آموزشی بیشماری در سراسر ایران بنا نهاده شد. در جندی شاپور که یکی از مراکز فرهنگی آن دوران بود، پزشکان ایرانی برای بیمارهایشان موسیقی تجویز میکردند.
نکته ی جالب تر این است که تمام درمانگران آن دوران خود به نوازندگی موسیقی تسلط داشتند و از این طریق بسیاری از امراض و بیماری ها را بر طرف میکردند.
موسیقی درمانی چگونه عمل میکند؟
موسیقی درمانی در واقع شامل بهره مندی از امواج فیزیکی با توجه به شیوه های علمی یا تجربی است. موسیقی درمانی در شیوه های علمی با توجه به طول فرکانس امواج و شناسایی و استفاده از هرکدام بر مغز انسان انجام میشود. موسیقی درمانی تجربی هم بر پایه ی بازکردن و یا تاثیر موسیقی بر چاکراها صورت میگیرد.
امواجی که در موسیقی درمانی مورد استفاده قرار میگیرند، قابل شنیدار نیستند در واقع طول اینگونه موج ها خارج از محدوده ی شنوایی انسان است.
برای تاثیر گذاری این امواج، درمانگران طول موج هایی بالاتر از محدوده مورد نظر تولید میکنند که حاصل تفاضل آن برابر با فرکانس تاثیر گذار مورد نظر در یکی از دسته های «دلتا»، «تتا»، «آلفا»، «بتا» و «گاما» است.
تاثیرات هر طول موج روی مغز
طول موج گاما که پایین ترین طول موج را دارد در صورت نواخته شدن باعث ایجاد احساس خواب آلودگی در مخاطب میشود.
موج بعدی موج تتا است و احساس آرامش و رویا دیدن را به وجود میآورد.
امواج آلفا خاصیت درمانی و آرامش زیادی دارند. اینگونه امواج خلاقیت را در مغز بالا میبرند و از مفیدترین امواج برای استفاده در موسیقی درمانی هستند.
امواج بتا در صورتی که به صورت اشتباه مورد استفاده قرار بگیرند حالت دلمشغولی و استرس را القا میکنند، به همین علت توصیه نمیشود که برای مدت طولانی در معرض این امواج قرار بگیرید.
درنهایت این خط موج، امواج گاما قرار دارند. نواخته شدن امواج گاما فعالیت زیاد، انرژی حل مسائل و هشیاری ایجاد میکند.
معمولا هریک ازاین امواج با یک موسیقی ترکیب میشوند تا مخاطب در مدت طولانی تحمل شنیدن آنرا داشته باشد.
ضرورت بهره گیری از یک فرد متخصص
موسیقی درمانگران با استفاده از دانش شناخت امواج و تجربیات عملی خود به درمان بیماری های مختلف میپردازند. موسیقی های مخصوص درمان همانند داروهای شیمیایی باید تحت نظر متخصص مورد استفاده قرار بگیرند. زیرا استفاده اشتباه و بدون رعایت استانداردهای مورد نیاز ممکن است حتی تاثیرات منفی هم داشته باشند.
درست همان طور که یک تیغ کوچک در دست یک پزشک نجات بخش و در دست یک قاتل کشنده است، امواج صوتی هم میتوانند در صورت استفاده ی نادرست خطراتی را به همراه داشته باشند، پس اگر قصد بهره مندی از این علم را دارید حتما تحت نظارت یک فرد متخصص پیش بروید.