زمان درس خواندن موسیقی گوش دهیم یا نه؟ همه ما میدانیم موسیقی فواید بسیار زیادی بر روح و روان ما دارد و نوع موسیقی که ما انتخاب میکنیم میتواند در روحیه و حس و حال ما اثر گذار باشد. اما سوال مهمی که وجود دارد این است که آیا میتوانیم هنگام انجام فعالیت هایی که انرژی و تمرکز زیادی را طلب میکنند موسیقی گوش دهیم؟ مثلا موقع درس خواندن موسیقی گوش دادن به ما کمک میکند تا بهتر تمرکز کنیم یا اینکه حواس ما را پرت میکند و راندمان ما را پایین میآورد؟
موسیقی برای همه تاثیر یکسانی ندارد
دانشمندان متوجه شده اند که برخی از دانشجویان موقع درس خواندن ترجیح میدهند هدفون در گوششان باشد و موسیقی گوش کنند، اما برخی دیگر سکوت مطلق و آرامش را ترجیح میدهند. قطعا شما هم افرادی را در اطرافتان دارید که در یکی از این دو گروه جای میگیرند و هر کدام سلیقه ی شخصی خود را برای درس خواندن دارند.
یکی از نکات جالب در مورد افرادی که هنگام درس خواندن موسیقی گوش میکنند این است که این افراد معمولا ژانر خاصی از موسیقی را برای مطالعه انتخاب میکنند.
نتیجه گوش دادن به هرنوع موسیقی در هنگام درس خواندن
موسیقی هایی که با آواز همراه است
به نظر میسد که دانشجویانی که ترجیح میدادند موسیقیهای باکلام گوش دهند بازدهی کمتری نسبت به سایرین داشتند. شاید بتوان این نتیجه را اینگونه استنباط کرد که کلام در موسیقی بخشی از فعالیت مغز را به خود اختصاص میدهد و در نتیجه افراد انرژی کمتری برای تمرکز روی درس خواندن دارند.
جالب است بدانید که مهم نیست کلام موسیقی به زبان مادری ما باشد یا زبانی که اصلا با آن آشنایی نداریم، زیرا این مسئله به وسیله ی ناخودآگاه ما میافتد و لزومی ندارد که ما حتما متوجه معنی آهنگ بشویم.
مورد علاقه بودن یا نبودن موسیقی
در کمال تعجب ، نتیجه ی آزمون هنرجویانی که موقع درس خواندن موسیقی مورد علاقه شان را گوش میدادند با آن دسته از دانشجویانی که یک موسیقی معمولی و نه چندان محبوب را گوش داده بودند یکسان بود و هر دو نمرات یکسانی به دست آورده بودند.
پس میتوانیم اینگونه نتیجه گیری کنیم که احساس ما نسبت به موسیقی که گوش میدهیم روی تمرکزمان تاثیر چندانی ندارد.
موسیقی بی کلام
افرادی که موسیقی بی کلام گوش میدادند نتیجه ای مطلوب تر از دو گروه بالا به دست آورده بودند. این دانشجویان دقیقا مانند دانشجویانی عمل کرده بودند که در سکوت درس خوانده بودند. میتوانیم از این مسئله این گونه نتیجه گیری کنیم که اگر هنگام درس خواندن موسیقی ای گوش دهیم که کلام یا آوازی نداشته باشد ، شنیدن آن نمیتواند به عاملی برای برهم زدن یا کاهش تمرکز ما تبدیل شود.
تاثیر موسیقی به شخصیت شما هم بستگی دارد
شخصیت هرکدام از ما نیز بر اینکه موسیقی چه تاثیری روی عملکرد ما میگذارد تاثیرگذار است. مثلا افراد درونگرا ترجیح میدهند فعالیت های مهم خود را در سکوت و با آرامش کامل انجام دهند اما برونگرایان فکر میکنند که موقعی که موسیقی در زمینه ی فعالیت هایشان در حال پخش باشد هم تمرکز بهتری دارند و هم انرژی بیشتری برای انجام کارهایشان پیدا میکنند.
البته بازهم بیشتر تحقیقات علمی ثابت کرده اند که مطالعه در سکوت مطمئنترین راه برای حفظ تمرکز است و درصورتی که شما جز آن دسته افرادی هستید که به شنیدن موسیقی هنگام مطالعه علاقهمندید بهترین پیشنهاد میتواند موسیقی بدون کلام و سازی باشد.
حتی میتوانید خودتان سطح کیفیتی مطالعه تان را با انواع مختلف موسیقی بسنجید. مثلا یک نمودار تهیه کنید و هر روز یک نوع موسیقی جدید را امتحان کنید و نتیجه را یاد داشت کنید. این روش به شما کمک میکند تا حالت منحصر به فرد خود را برای بالابردن تمرکز پیدا کنید و بدون اتلاف وقت و انرژی کیفیت مطالعه ی خود را افزایش دهید.
اثر موتسارت
شاید درباره اثر موتسارت شنیده باشید. بیشتر افرادی که درباره این مسئله از آن ها سوال میشود میگویند: «اوه! بله! گوش دادن به موسیقی موتسارت ما را زرنگتر و باهوشتر میکند!»
این جمله نه تنها اشتباه است، بلکه یک تعریف گمراهکننده از اثر موتسارت ارائه میدهد. اثر موتسارت عبارت است از تقویت موقتی فعالیت ذهن پس از گوش دادن به یک سونات پیانو از موتسارت.
در یک بررسی چند گروه از دانشآموزان قبل از انجام تکالیف خود چندین قطعه موسیقی از ژانرهای مختلف گوش دادند و پس از آن سونات پیانو موتسارت برای آن ها پخش شد بعد از آن دانش آموزان شروع به انجام تکالیف خود کردند.
نتایج به دست آمده نشان میدهد هنگامی که شرکت کنندگان قبل از انجام تکالیف درسی خود به سونات موتسارت گوش داده بودند عملکرد بهتری داشتند. البته نتایج دیگری هم از این تحقیق به دست آمدن که دانستن آن ها خالی از لطف نیست:
- اثر این موسیقی کوتاه مدت است و فقط ده تا پانزده دقیقه در تقویت استدلال ذهنی تاثیر دارد.
- این تقویت فقط مختص انجام تکالیف مربوط دروس استدلالی است.
- این آزمایش چند بار دیگر روی افراد مختلف تکرار شد ولی مطالعات نشان داد که موسیقی موتسارت فقط روی برخی افراد تاثیرگذار است.