مراقبت از ویولن به افزایش کارایی و عمر این ساز کمک بسیاری می‌کند. همچنین باعث می‌شود صدای دلنشین‌تری از سازتان بشنوید. به طور کلی زمانی که شما حواس‌تان به سازتان است و از آن مراقبت می‌کنید در صورت بروز هرگونه مشکل، سریع از آن آگاه می‌شوید و آن را رفع می‌کنید. علاوه‌براین ویولن، سازی حساس، ظریف و در عین حال گران است که همین امر، اهمیت مراقبت از آن را بیش‌تر می‌کند. اگر نمی‌دانید که از ساز خود در برابر چه عواملی باید مراقبت کنید، این مطلب را تا انتها بخوانید.
آموزش کامل مراقبت از ویولن برای مبتدیان
اگر به تازگی ویولن خریده‌اید و می‌خواهید که آموزش ویولن را شروع کنید، خوب است که درباره‌ی شیوه‌های نگهداری از ویولن هم اطلاعات‌تان را بالا ببرید. به هرحال یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار در صدای ویولن، شیوه‌ی مراقبت از آن است. البته که کار سختی نیست و تنها باید به موارد زیر توجه کنید و آن‌ها را رعایت کنید.
تمیز کردن ساز
چوب ویولن به سادگی آلودگی‌های مایع و ذرات کوچک را جذب می‌کند، به همین دلیل تمیز نگه داشتن آن طول عمر ساز را افزایش می‌دهد. همچنین از وارد شدن خسارت به ساز نیز جلوگیری می‌کند. لازم به ذکر است، رزینی که برای آرشه به کار می‌رود، روی سطح ساز می‌نشیند و اگر پاک نشود، باعث تغییر رنگ چوب و حتی آسیب به سطح ساز می‌شود. به همین دلیل بعد از هر بار نواختن، ویولن و سیمهای آن را به آرامی با یک پارچه خشک پاک کنید تا گرد و غبار و چربی از آن پاک شود. پارچه‌های بدون پرزی که برای تمیز کردن عینک و دوربین به کار می‌روند، به طور فوق‌العاده‌ای برای نظافت ویولن نیز مناسب هستند. زیرا این دستمال‌ها به اندازه‌ای کوچک هستند که بتوانند بخش‌های مختلف و محافظ ساز را تمیز کنند. به هیچ وجه از مواد شوینده‌ی خانگی استفاده نکنید. برای تمیز کردن دقیق‌تر، می‌توانید از محلول‌ها و روغن مخصوص تمیز کردن ویولن که در فروشگاه‌های موسیقی موجود است، استفاده کنید.
مکان نگهداری ساز
نکته‌ی دیگری که برای مراقبت از ویولن باید مدنظر قرار دهید، مکان نگهداری آن است. ویولن به دلیل بدنه‌ی چوبی‌اش در برابر تغییرات جوی، شرایط محیطی، حشرات و آلودگی حساس است. به همین دلیل باید در جای مناسبی نگهداری شود.
تغییرات شدید دما و رطوبت باعث انبساط و انقباض آن می‌شود که به مرور زمان، ساختار و صدادهی ساز را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ویولن به تغییرات دما و رطوبت واکنش نشان می‌دهد. چوب این ساز در برابر رطوبت زیاد، باد می‌کند و در هوای خشک، ممکن است ترک بخورد. برای جلوگیری از این اتفاق، سعی کنید ساز را در دمای ثابت و محیطی با رطوبت کنترل‌شده نگه دارید. استفاده از رطوبت‌سازهای مخصوص داخل جعبه ویولن می‌تواند کمک‌کننده باشد.
اگر هوا خیلی خشک باشد، باعث ترک‌خوردگی ساز می‌شود و به مرور زمان درزها از هم جدا می‌شوند و در نهایت صدای سوت و زنگ‌مانندی از ساز تولید می‌شود. از این‌رو محل نگهداری ساز ویولن بسیار مهم است.
نگهداری ویولن در جعبه‌ی مناسب
برای مراقبت از ویولن بعد از تمرین، ویولن را داخل جعبه‌اش قرار دهید. این جعبه باید دارای لایه‌ی نرم داخلی و محافظ در برابر ضربه باشد. اگر در آب‌و‌هوای بسیار خشک زندگی می‌کنید یا زمستان‌های خشک و طولانی دارید، یک تنظیم کننده رطوبت مناسب در جعبه‌ی محافظ ساز خود قرار دهید. با این کار میزان رطوبت محیط را کنترل می‌کنید. به طور کلی امروزه لوازم جانبی برای نگهداری بهتر ویولن وجود دارد.
مراقبت از آرشه
آرشه مانند خود ویولن نیاز به مراقبت دارد. پس از هر بار تمرین، موی آرشه را شل کنید تا کشش مداوم به آن آسیب نزند. از تماس دست با موی آرشه خودداری کنید؛ زیرا چربی انگشتان باعث از بین رفتن اثر رزین می‌شود. همچنین مراقب باشید مقدار رزین روی آرشه نه خیلی کم باشد، نه خیلی زیاد.
محافظت در هنگام حمل و نقل
اگر ویولن را با خود به آموزشگاه، تمرین گروهی یا سفر می‌برید، حتماً از کیف سخت و محکم با بندهای ایمن استفاده کنید. مراقب باشید در هنگام حمل، ساز به دیوار یا اشیاء سخت برخورد نکند. همچنین ساز را هیچ‌وقت در خودرو جا نگذارید، مخصوصاً در روزهای گرم یا سرد. بیش‌تر آسیب‌هایی که به ساز وارد می‌شود، حین رفت‌وآمد به آموزشگاه رخ می‌دهد. مخصوصا اگر با وسایل حمل‌ونقل عمومی جابه‌جا می‌شوید. البته که امروزه کلاس آنلاین موسیقی تا حد زیادی این مشکل را رفع کرده است. زیرا در این شیوه‌ی آموزشی، جای سازتان کاملا امن است و نیازی به جابه‌جایی آن نیست.
تعویض سیم‌ها در زمان مناسب
نکته‌ی دیگری که نگهداری از ویولن باید به آن توجه کنید، سیمهای ویولن است که باید به صورت دوره‌ای عوض شوند. به طور کلی، سیمهای ویولن، عمر مشخصی دارند و پس از مدتی دچار فرسایش، زنگ‌زدگی یا کاهش کیفیت صدا می‌شوند. به همین دلیل بهتر است که سیم‌ها را بسته به میزان تمرین، هر ۶ تا ۱۲ ماه یک‌بار تعویض کنید. تعویض سیمهای ویولن را به‌آرامی و یکی‌یکی انجام دهید تا فشار ناگهانی به صفحه‌ی ویولن وارد نشود.
عدم استفاده از چسب یا وسایل غیرمجاز
بسیاری از مشکلات ساز را می‌توانید خودتان به سادگی حل کنید با این‌حال گاهی مشکلاتی برای آن رخ می‌دهد که بایدآن را به فرد متخصصی نشان دهید. اگر اتفاقی برای سازتان افتاد، مثلاً ترک خورد یا گوشی‌ها سفت شدند، هرگز خودتان با چسب یا ابزارهای دیگر اقدام به تعمیر نکنید. زیرا دخالت نادرست می‌تواند سطح آسیب را بیش‌تر کند. یک سازگر حرفه‌ای یا تعمیرکار آلات موسیقی، بهترین فرد برای حل مشکلات فنی ساز شماست. در صورت آسیب‌دیدگیsoundpost ، پل، گوشی‌های ساز و یا ترک و درز در ساز باید آن را به سازگر و فرد متخصصی بسپارید تا درست کند.
توجه به کوک ویولن
کوک کردن ویولن تنها برای بهتر شدن صدا نیست؛ این کار بخشی از فرآیند مراقبت و نگهداری از ویولن نیز است. چون کوک نادرست به بخش‌های مختلف ویولن آسیب وارد می‌کند و کیفیت صدای آن را پایین می‌‌آورد. درواقع کوک نبودن ویولن به خرک و سیم‌ها، فشار وارد می‌کند و در نتیجه صدای خروجی، گوش‌خراش و ناهنجار می‌شود.
نتیجه‌گیری
در نهایت باید گفت که اگر سازتان را دوست دارید و می‌خواهید که سالیان سال برای‌تان بنوازد باید از آن به خوبی مراقبت کنید. در غیر این صورت، حتی بهترین تکنیک‌ها هم نمی‌توانند صدای دل‌نشینی از ساز ایجاد کنند. پس با رعایت چند نکته‌ای که به آن‌ها اشاره کردیم، می‌توانید هم عمر سازتان را افزایش دهید و هم از شنیدن صدای دلنشین آن لذت ببرید. فراموش نکنید که اگر با ساز خود رفتار خوبی داشته باشید، می‌تواند یک عمر برای‌تان بنوازد و آخ نگوید.
در نهایت اگر دوست دارید که یادگیری ویولن را در یک آموزشگاه معتبر آغاز کنید، وب نوازان کنار شماست. همچنین اگر از آموزشگاه و استاد فعلی خود راضی نیستید و کمی در انتخاب آموزشگاه جدید دچار وسواس شده‌اید، می‌توانید از راهنمایی تخصصی و رایگان ما استفاده کنید. بدون شک، پس از دریافت مشاوره، تصمیم‌گیری برای شما راحت‌تر خواهد بود. لازم به ذکر است که ما در وب نوازان به ارائه‌ی آموزش آنلاین موسیقی می‌پردازیم و شما هرکجای جهان که باشید، می‌توانید یادگیری موسیقی را آغاز کنید.
خبرنامۀ وب‌نوازان را از دست ندهید!
هر هفته یک محتوای اختصاصی همراه با جدیدترین مقالات و نکات آموزشی موسیقی را برای شما می‌فرستیم.
