آموزش دف از آن جهت اهمیت دارد و روزبه‌روز بر تعداد علاقه‌مندانش افزوده می‌شود که یکی از قدیمی‌ترین سازهای ایرانی است. این ساز کوبه‌ای ریتم خاصی به موسیقی می‌بخشد و به همین دلیل یکی از اجزای اصلی موسیقی سنتی، عرفانی و محلی به شمار می‌رود. پس اگر شما هم دلداده‌ی موسیقی ایرانی هستید، بی‌شک علاقه‌ی زیادی به این ساز ریتمیک دارید. خبر خوش این است که یادگیری دف چندان سخت نیست و با تمرین متمرکز می‌توانید به خوبی دف نوازی کنید. در این مقاله قصد داریم به مهم‌ترین نکات آموزش دف بپردازیم.
آموزش دف مبتدی
ساز دف از قدیمی‌ترین سازهایی است که از دوران باستان در منطقه‌ی خاورمیانه و به طور خاص در ایران نواخته می‌شد. صدای ریتمیک این ساز کوبه‌ای با قابلیت ایجاد نواهای شاد و غمگین، باعث شده پس از گذشت هزاران سال، همچنان طرفداران زیادی داشته باشد. به نوعی این ساز، بار تاریخ پرشکوهی را به دوش می‌کشد و با هر ضربه‌ای که به آن وارد می‌شود، نوایی از دل تاریخ را به گوش می‌رساند. به همین دلیل آموزش دف از مهم‌ترین دوره‌هایی است که در آموزشگاه‌های موسیقی آموزش داده می‌شود. فرآیند یادگیری این ساز چندان پیچیده نیست، با این‌حال دارای پیشنیازهای خاصی است. در ادامه به پیشنیازهای یادگیری این ساز و آموزش گام به گام دف می‌پردازیم.
شرکت در دوره‌ی آموزشی و انتخاب استاد
برای آموزش دف راه‌های مختلفی وجود دارد و می‌توانید به شکل حضوری یا غیرحضوری و آنلاین به آموزش این ساز بپردازید. در هر حال، اولین قدم، انتخاب آموزشگاه معتبر و استاد ماهر است. یادگیری دف به شکل خودآموز نیز امکان‌پذیر ولی زمان‌بر است و ضمن این‌که امکان اشتباه در آن وجود دارد. پس برای این‌که از همان ابتدا به شکل اصولی این ساز ملودیک را یاد بگیرید، بهتر است آموزش خود را در محضر استادی باتجربه آغاز کنید.
آشنایی با ساختار دف
پیش از آموزش هر سازی اولین کار آشنایی با ساختار و اجزا آن است. شما نمی‌توانید سازی را با جان دل بنوازید در حالی‌که آن را به خوبی نمی‌شناسید. در رابطه با دف نوازی هم این امر صدق می‌کند. پس اولین گام این است که ساختار دف را به خوبی بشناسید و با تمام اجزای آن و کارکرد هر یک از آن‌ها آشنا شوید. به طور کلی ساز دف از اجزا زیر تشکیل می‌شود:
- کمانه (قاب)؛
- شستی؛
- پوست؛
- گل میخ؛
- حلقه‌ها (زنجیر).
خرید و مطالعه‌ی کتاب‌های کمک آموزشی
در این مرحله از آموزش دف ، برای این‌که به آموزش خود سرعت ببخشید، بهتر است بهترین کتاب‌های موجود در رابطه با دف نوازی را مطالعه کنید. از مهم‌ترین و بهترین کتاب‌های آموزش دف باید به موارد زیر اشاره کرد:
- کتاب آموزش دف از مبتدی تا عالی نوشته‌ی سیامک عزیززاده؛
- آموزش جامع دف نوازی از مقدماتی تا پیشرفته به قلم فرزاد عندلیبی؛
- کتاب دف نواز محمد اخوان؛
- کتاب آموزش دف به قلم بیژن کامکار.
آشنایی با استایل نوازندگی دف
یکی دیگر از نکات مهمی که شما در آموزش دف مبتدی یاد می‌گیرید، نحوهی نشستن و در دست گرفتن دف است. استایل نوازندگی شما در نواختن دف اهمیت زیادی دارد زیرا صدایی که از دف تولید می‌شود به استایل شما بستگی دارد. زمانی می‌توانید انتظار شنیدن صدایی گوش‌نواز را داشته باشید که استایل شما درست باشد. نکته‌ی مهم در دف نوازی این است که کاملا صاف بنشینید و دف را روی هر دو دست نگه دارید. انگشت شست خود را در بخش شستی قرار دهید و ساز را با انگشت شست و اشاره قفل کنید.
یادگیری ضربات و تکنیک‌های دف نوازی
در آموزش گام به گام دف ، بعد از آشنایی با ساز و نحوهی نشستن و در دست گرفتن دف، نوبت به شناخت ضربات اصلی دف و نحوهی اجرای آن‌ها می‌رسد. در دف نوازی سه حرکت اصلی وجود دارد که به نوعی پایه و اساس سایر ضربات هستند. به همین دلیل یادگیری اصولی و صحیح آن‌ها بسیار مهم است. ضربات و حرکات اصلی برای نواختن دف شامل ضربات تُم، بک و چپ است.
نکات مهم برای تمرین دف نوازی
همان‌طور که پیش‌تر هم اشاره کردیم، نواختن دف به دلیل ساختار ساده‌ای که دارد، چندان پیچیده و دشوار نیست. با این‌حال نیاز به تمرین مستمر دارد. بدون تمرین شما نمی‌توانید صدای ریتمیک و دل‌نوازی از آن خارج کنید. تمرین زیاد باعث می‌شود که از چم‌وخم ساز و شیوه‌‌های نواختن آن سردربیاورید و بتوانید اصول و تکنیک‌های ریزنوازی در دف را به خوبی رعایت کنید. در رابطه با تمرین دف باید به نکات خاصی توجه کنید تا نتیجه‌ی بهتری بگیرید. در ادامه به این نکات اشاره می‌کنیم.
- برای تمرین دف به شکل روزانه یک برنامه‌ی دقیق با زمان‌بندی مشخص، تعیین کنید. سعی کنید زمان تمرین را طوری انتخاب کنید که به آن پایبند بمانید.
- حتما در تمرین‌های خود به سطح نوازندگی‌تان توجه کنید. تمرین سطح بالا شما را دل‌زده می‌کند و انجام تمرین‌های خیلی ساده هم باعث می‌شود که دچار ملال شوید.
- بهتر است برای افزایش انگیزه و پیش رفتن طبق برنامه‌ی تمرینی‌تان، زمان تمرین را یاداشت کنید.
- اگر روزی به هر دلیلی نتوانستید تمرین کنید، دل‌سرد نشوید و به فکر جبران باشید.
- به دلیل صدای بلندی که دف دارد، به زمان تمرین‌تان توجه کنید و زمانی را انتخاب کنید که مزاحمتی برای دیگران ایجاد نکنید.
نقش سن در یادگیری دف
برای نواختن دف جنسیت، نقشی ندارد. یعنی فرقی بین زن و مرد برای توانایی در نواختن دف وجود ندارد. ولی سن و شرایط جسمانی متغیر‌های تاثیرگذاری برای دف نوازی هستند. به عبارت دیگر برای نواختن دف باید توانایی بدنی بالایی داشته باشید و دست‌های‌تان از انعطاف بالایی برخوردار باشد. به همین دلیل کودکانی که ریزنقش هستند و جثه‌شان هنوز کامل رشد نکرده و سالمندانی که توانایی جسمی آن‌ها افت پیدا کرده نمی‌توانند دف بنوازند. به طور کلی برای کودکان، 9 سالگی زمان مناسبی برای آموزش دف است. بزرگسالان نیز تا وقتی که مشکل جسمانی در دست‌ها و بدن خود احساس نکنند می‌توانند، دف بنوازند.
آموزش دف چقدر زمان می‌برد؟
حالا شاید برای‌تان سوال پیش بیاید که چقدر طول می‌کشد تا نواختن دف را یاد بگیرم؟ باید بگوییم که این سوال پاسخ دقیقی ندارد. زیرا یادگیری دف تحت‌تاثیر عوامل مختلفی مانند، میزان تمرین روزانه، هدف از یادگیری، توانایی و استعداد موسیقایی و … است. اگر هدف شما از یادگیری این ساز، دف نوازی برای خودتان و در دورهمی‌های دوستانه و خانوادگی است، با توجه به تمرین‌های روزانه‌تان 7 تا دو سال طول می کشد.
آموزش آنلاین دف را در آکادمی موسیقی وب نوازان تجربه کنید!
بسیاری از افراد به دلیل برخی محدودیت‌ها امکان شرکت در دوره‌های آموزشی حضوری را ندارند. خوشبختانه به یمن وجود اینترنت، چنین محدودیت‌هایی برطرف شده و امکان آموزش آنلاین دف نیز وجود دارد. پس اگر خارج از کشور زندگی می‌کنید و به استاد با تجربه دسترسی ندارید و یا مشغله‌های کاری، وقتی برای آموزش این ساز ایرانی باقی نمی‌گذارد، آموزش آنلاین چاره‌ی کار شما است. همچنین آموزش آنلاین دف بهترین گزینه برای خانم‌هایی است که مسئولیت نگهداری از فرزندان و رسیدگی به امور خانه را برعهده دارند نیز است. در این راستا لازم به ذکر است که یکی از پرطرفدارترین دوره‌های آموزشی آکادمی موسیقی آنلاین وب نوازان ، دوره‌ی آموزش دف است. از این‌رو اگر فکر می‌کنید زمان آن رسیده که دست به ساز شوید، روی همراهی ما حساب کنید. برای کسب اطلاعات بیش‌تر و دریافت مشاوره‌‌ی رایگان همین حالا اقدام کنید.
ساز دف ، جدای از پیشنه‌ی تاریخی قابل توجه‌اش، با انواع سازها تلفیق‌پذیر است و همچنین قابلیت تولید نوای شاد و غمگین را نیز دارد. همین عوامل باعث حضور پررنگ این ساز در موسیقی سنتی، عرفانی و محلی شده است. به عبارت دیگر، دف سازی پرکابرد است و از این نظر طرفداران زیادی هم دارد. همه‌ی این ویژگی‌ها در کنار یادگیری آسان، باعث شده دوره‌ی آموزش دف ، جزء پرطرفدارترین دوره‌های آموزشی بین سازهای ایرانی باشد. ضمن این‌که آموزش آنلاین دف، در سال‌های اخیر روند آموزش این ساز را آسان‌تر کرده است.
خبرنامۀ وب‌نوازان را از دست ندهید!
هر هفته یک محتوای اختصاصی همراه با جدیدترین مقالات و نکات آموزشی موسیقی را برای شما می‌فرستیم.
