ساز دان باو یکی از سازهای سنتی موسیقی شرق آسیا است که مدت زیادی از اختراع آن می‌گذرد. اولین نوشته ها حاکی از آن است که این ساز در قرن هفدهم در کشور ویتنام مورد استفاده قرار می‌گرفته است. اما تعداد زیادی از تاریخ شناسان بر این باورند که عمر ساز دان باو بیش از هزار سال است.
تاریخچه دان باو
درباره این ساز داستان ها و قصه های اساطیری بسیاری وجود دارد. یکی از مشهورترین افسانه ها در مورد شروع نوازندگی دان باو به این صورت است:
زنی نابینا که وضع مالی بسیار بدی داشت، زمانی که همسرش در جنگ بود برای تامین مخارج و معیشت خانواده برای اولین بار به نواختن این ساز مشغول شده. مهم نیست که این افسانه حقیقت دارد یا نه. اما تمام منابع به این مسئله اشاره کرده اند که این ساز نخستین بار توسط یک نوازنده نابینا نواخته شده است.
سبک موسیقی ساز دان باو چیست؟
دان باو یکی از سازهای قدیمی موسیقی فولکوریک و اصیل کشور ویتنام به شمار می‌رود که توسط هنرمندان محلی به صورت اجراهای سنتی تکنوازی می‌شده است. این سبک نوازندگی هنوز هم میان مردم مناطق مختلف ویتنام رواج دارد و مورد پسند ساکنان امروزی این کشور نیز هست.
علاوه بر تکنوازی، صدای این ساز در مراسم های مختلف و آیین های مذهبی با اشعار سنتی همراه می‌شده و توجه بسیاری از مسافران را به خود جلب می‌کرده است.
امروزه با اختراع پیکاپ مغناطیسی، کیفیت و میزان صدای دان باو به میزان زیادی تقویت شده است و همین مسئله جایگاه این ساز را در میان گروه های موسیقی پاپ ، کلاسیک و حتی راک در کشور های آسیایی باز کرده است.
ساختمان این ساز چگونه است؟
دان باو از چهار قسمت اصلی تشکیل شده است. یک شاخه اصلی از گیاه بامبو، یک میله چوبی، نصف پوست نارگیل و یک سیم ابریشمی. این سیم ابریشمی به میله چوبی عمود به بامبو متصل می‌شود. و پوست نارگیل به عنوان ارتعاش دهنده صدا عمل می‌کند.
در شکل امروزی ساز دان باو به جای چوب بامبو از یک صفحه معمولی چوبی استفاده می‌کنند که کناره های آن از چوب سفت و میانه آن از چوب نرم تشکیل شده است و به جای سیم های ابریشمی از سیم های گیتار الکتریکی در ساختن آن استفاده می‌شود.
معمولا ساز دان باو را یک اکتاو پایین تر از نت دو میانی و معادل تقریبا 131 هرتز کوک می‌کنند اما این امکان وجود دارد تا به نت های دیگر هم کوک شود.
نحوه نواختن دان باو چگونه است؟
نواختن این ساز در نگاه اول شاید ساده به نظر برسد اما در حقیقت نواختن دان باو یکی از مشکل ترین انواع نوازندگی است. علت آن هم این است که به دقت و تمرکز فراوانی احتیاج دارد.
برای نواختن ای ساز انگشت پنجم دست راست نوازنده به آرامی روی سیم بر روی یکی از هفت گره قرار گرفته و در این حالت نوازنده با انگشت اشاره و شصت خود مضراب بلندی را گرفته و با آن سیم را به صدا در می آورد.
نوازنده با دست چپ برای بم کردن صدا با انگشت اشاره میله چوبی قابل انعطاف را به طرف ساز فشار می دهد و یا اینکه برای زیر کردن صدا میله را با انگشت شصت خلاف جهت ساز می کشد.
