واگنر یکی از بزرگترین آهنگسازان جهان است که با خلاقیت و نوآوری در آثار خود توانست موسیقی آن زمان را دگرگون کند، همچنین او به عنوان یکی از الهام بخش ترین و تاثیرگذارترین هنرمندان برای آهنگسازان قرن بیستم شناخته می‌شود.
ریچارد واگنر آهنگسازی بود که بر بسیاری از جنبش های موسیقی تاثیر گذاشت. تاثیر واگنر در نحوه ساختن موسیقی به همان اندازه که در تنظیم قطعات مشهود است در ملودی ها و هارمونی های او نیز به چشم می‌خورد.
درباره ریچارد واگنر
واگنر فردی بود که به علت سبک زندگی خاص و نظریه های منحصر به فردش، نظر مخالفان و موافقان زیادی را به خودش جلب کرده بود. او شخصیتی متفاوت داشت و در مشهور ترین آثار خود که اپراهایش بودند دست به خلاقیت و نو گرایی های بسیاری می‌زد.
او ابتدا خودش را به عنوان یک آهنگساز رومانتیک معرفی کرد. او علاوه بر اینکه آهنگساز بود یک نظریه پرداز، رهبر ارکستر و کارگردان تئاتر هم بود. به طور قطع می‌توان با مقایسه قطعات واگنر با بقیه آهنگسازان هم دوره خودش متوجه تفاوت های حرفه ای او با سایرین شد. او برای تمام کارهایش هم موسیقی و هم لیبرتو می‌نوشت. ساخته های این آهنگساز مشهور به خاطر وجود هارمونی غنی و بافت پیچیده خود معروف اند.
بسیاری از موسیقیدانان اعتقاد دارند که وجود ریشارد واگنر، تاثیر بسیار زیادی بر موسیقی کلاسیک داشته است به همین دلیل به او لقب خداوندگار اپرا داده شده است.
زندگی شخصی
واگنر در تاریخ 22 می سال 1813 در شهر لاپیزیک آلمان و در خانواده ای فقیر متولد شد. مادرش دختر یک نانوای معمولی بود و پدرش منشی دفتر پلیس. هنگامی که او در دوران طفولیت به سر می‌برد، پدرش به علت بیماری تیفوس از دنیا رفت.
پس از آن مادرش با شخصی به نام «لودویک گیبر» ازدواج کرد، گیبر بازیگر و نقاش بود و به عنوان اولین فرد تاثیرگذار در مسیر زندگی واگنر به شمار می‌رود.
واگنر در سال 1817 به مدرسه رفت و همزمان با آن یادگیری پیانو را آغاز نمود. او تا سن 15 سالگی با نام خانوادگی پدرخوانده خود زندگی می‌کرد اما پس از ورود به مدرسه نیکولایشوله در سال 1828، نام خانوادگی اصلی خود را انتخاب کرد.
آغار فعالیت حرفه ای
واگنر در سن بیست سالگی سرپرستی گروه کر ووتسورگ را برعهده گرفت و فعالیت حرفه ای خود را در زمینه موسیقی آغاز کرد. البته در این دوران تمام فعالیت های او با بودجه مالی اندک انجام می‌شد و مخاطبین برنامه هایش را مردم روستایی تشکیل می‌دادند.
اما در همان دوران که سرپرستی ارکستر کوچک ووتسبورگ را برعهده داشت، اولین اپرای خود به نام «پریان» را تکمیل کرد.
واگنر پس از اجرای اپرای «مییر بیر» به مشهورترین آهنگساز آلمان تبدیل شد. چند روز بعد از این اجرا آهنگساز سلطنتی فرانچسکو مورلاکی در گذشت و در دوم فوریه 1843 واگنر جایگزین او شد. این جایگاه به او برتری بیشتری داد و او را به فردی متخصص و دارای خلاقیت و با توانایی مدیریت تبدیل کرد.
سلیقه هنری او با فعالیت های سیاسی اش درهم آمیختند، او بر این باور بود که تئاتر نماینده جامعه ای بود که با تغییر آن می‌توانست جامعه بزرگتر را نیز دگرگون کند.
در سال 1865 واگنر اُپرای تریستان و ایزولد را در مونیخ آلمان اجرا کرد و به لطف حمایت مالی پادشاه، واگنر توانست بدون نگرانی در مورد مخارجش، روی اپراهایش کار کند.
واگنر و نویسندگی
او علاوه بر اینکه یک آهنگساز با استعداد بود، نویسندگی هم می‌کرد. او در بین سال های 1840 تا 1842 دست به انتشارات مقالاتی زد که بعدها به عنوان مهم ترین مقالاتش تبدیل شدند.
«وقتی دین تصنعی می شود، هنر وظیفه دارد آن را نجات دهد. هنر می تواند نشان دهد که نمادهایی که به ادعای ادیان حقیقی هستند، درواقع استعاری هستند. هنر می تواند این نمادها را ایده آل کند و بنابراین حقایق عمیقی که در آن ها وجود دارد را آشکار کند.»
موضوع این مقالات مباحث تاریخی و نظری ای بودند که او در طول عمرش آن ها مورد بررسی قرار داده بود. او همچنین نقدهای زیادی نسبت به رویدادهای موسیقی در پاریس می‌نوشت و آن ها را منتشر می‌کرد.
برخی از بهترین آثار واگنر
بدون شک چهارگانه واگنر از بهترین آثار او به شمار می‌رود. این اثر از چهار اپرای مختلف تشکیل شده است. طلای راین (راین گلد)، والکِیری، زیگفرید و شامگاه خدایان.
این چهارگانه به همراه تریستان و ایزولد، مایسترزینگرهای نورنبرگ، لوهنگرین، تانهویزر و هلندی پرنده، همگی جزء کانن بایرویت هستند.
این مجموعه تا قبل از سال 1876 هرگز بطور کامل اجرا نشد، اما از آن زمان به بعد تمامی اپراهای این کانن هر ساله در فستیوالی که هنوز در بایرویتِ آلمان برگزار می شود، اجرا می شوند.
سرانجام ریچارد واگنر، آهنگساز سرشناس و خداوندگار اپرای جهان، در 13 فوریه سال 1883 بر اثر حمله قلبی درگذشت و در باغ ویلایش به خاک سپرده شد.
