روبرت شومان (Robert Schumann) یکی از بزرگترین آهنگسازان و پیانیست های قرن نوزدهم در دوران رمانتیک است که نام او در کنار بزرگان موسیقی دوران خود آمده است. شومان پیش از آهنگسازی موسیقی، پیانیستی برجسته بود که بر اثر آسیب های فیزیکی نتوانست نوازندگی را ادامه دهد. در ادامه زندگی و آثار این آهنگساز تاثیرگذار را با یکدیگر بررسی میکنیم:
زندگی روبرت شومان
شومان در تاریخ 8 ژوئن 1810 در شهر تسویکاو آلمان به دنیا آمد. او آخرین فرزند خانواده ی هفت نفره ی شومان بود و در دوران کودکی توسط پدر و خواهر و برادرهایش با دنیای موسیقی و ادبیات آشنا شد. پدر شومان نویسنده، ناشر و فروشنده ی کتاب بود و روبرت علاقه مندی خود به رمان و ادبیات را از پدرش به ارث برده بود. او شیفته ی آثار نویسندگان و ادیبان بزرگی مثل گوته، شیلر و جرج گوردن بایرون بود و بسیاری از آثار موسیقیایی خود را با الهام از نوشته ها و آموزه های این افراد نوشته بود.
استعداد و علاقه ی روبرت شومان در سنین کودکی و با مشاهده ی نوازندگی «ایگناتس مشه لس» که نوازنده ی پیانو ی مشهوری بود شکوفا شد. به همین دلیل او آهنگسازی را در سن هفت سالگی شروع کرد و در 14 سالگی یک مقاله درباره زیبایی شناسی و موسیقی نوشت. این مقاله در همان سال به کتاب اخیر پدرش که نام آن «چهره انسان مشهور» بود به عنوان یک فصل مجزا اضافه شد و اتفاقا مورد توجه بسیاری از کتاب خوانان آن دوره قرار گرفت.
پدر شومان اصلی ترین و بزرگترین مشوق او در آموزش و یادگیری موسیقی بود و پس از در گذشت او در سال 1826 ، مادر روبرت و قیم قانونی او فعالیت در حوزه ی موسیقی را کاری بی فایده و پوچ خواندند به همین دلیل شومان برای کسب رضایت و خشنودی مادرش در رشته ی حقوق تحصیلات خود را ادامه داد.
بازگشت به دنیای موسیقی
روبرت شومان درسال 1830 و زمانی که برای تعطیلات عید پاک به فرانکفورت رفته بود نوازندگی نیکولا پاگانیتی را شنید و آتش موسیقی دوباره در جانش شعله ور شد. او پس از این اتفاق به مادرش نامه نوشت و گفت:
«تمام زندگی من در کشمکش میان نظم و نثر است، یا بهتر است بگوییم کشمکش میان حقوق و موسیقی»
وقتی که به محل زندگی خود برگشت و فراگیری پیانو را نزد استاد قدیمی خود «فردریش ویک» آغاز کرد. دست راست روبرت در طول تمرین های پیانو آسیب بدی دید و به دلیل ضعف امکانات پزشکی در آن دوران این درد تا آخر عمر با او باقی ماند. بعد از این واقعه ی دلخراش شومان تصمیم گرفت تا نوازندگی را رها کند و فعالیت خود را در حوزه ی آهنگسازی ادامه دهد. او برای یادگیری تئوری موسیقی نزد «هاینریش دورن» رهبر گروه موسیقی اپرا و آهنگساز آلمانی رفت و به مدت شش سال تحت تعلیم و تربیت او قرار گرفت. روبرت در این سال ها اپرای مشهور هملت اثر شکسپیر را ساخت.
ویژگی آثار شومان
علاقه و مطالعه ی آثار ادبی در کنار دقت و توجه بسیار بالای شومان او را به یکی از باسوادترین آهنگسازان دوران خودش تبدیل کرده بود. او اغلب به بداهه نوازی توجه ویژه ای نشان میداد و از همین رو بدیهه سرایی در آثار آهنگسازی شده توسط او نقش مهمی را ایفا کرده اند.
رابرت شومان منبع الهام بزرگی داشت و او کسی نبود جز همسر و نزدیک ترین فرد زندگی اش «کلارا شومان». کلارا از پنج سالگی پیانو میزد و زمان که این دو با هم ملاقات کردند یکی از مشهورترین پیانیست های زمان خودش به شمار میرفت.
در فوریه 1854، روبرت شومان دچار فروپاشی ذهنی شد و پس از آن در آسایشگاهی در روستای اندنایش، نزدیک بن، بستری شد و دو سال آخر زندگی خود را در آنجا گذراند.
آثار
- اپرای گنوا
- ده ها اثر موسیقی برای ارکستر و گروه های کر که مشهورترین آن ها قطعه ی «بهشت و پری» و «یک ریکوئیم برای مینیون» هستند.
- چهار اثر سمفونی کامل و یک سمفونی ناقص
- یک کنسرتو ویولن
- یک کنسرتو پیانو
- یک کنسرتو ویولنسل
- دو کوارتت و یک کوئینتت
- سه کوارتت برای سازهای زهی
- سه سونات و تعداد زیادی قطعه برای ساز پیانو که مهم ترین آن ها «صحنه های کودکی» است
- 260 لید
- تعداد زیادی دونوازی و تریو