بدون شک تنها با تمرین ویولن می‌توانید نواختن این ساز را یاد بگیرید. پس بهتر است به جای این‌که دنبال میانبر باشید و تمرکز خود را جای دیگری صرف کنید، وقت و انرژی‌تان را صرف تمرین مؤثر ویولن کنید. البته که تنها مدت زمان تمرین کافی نیست؛ بلکه شما باید به شکل اصولی تمرین کنید. اگر راه‌وروش تمرین اصولی را نمی‌دانید و برای‌تان سوال است که بهترین روش تمرین ویولن چیست؟ بهتر است که نگاهی به این مطلب بیندازید تا بیش‌تر از این وقت خود را هدر ندهید.
مراحل تمرین ویولن
بسیاری از هنرجویان مبتدی در ابتدای آموزش ویولن سردرگم می‌شوند و نمی‌فهمند که باید چطور تمرین کنند تا نتیجه‌ی بهتری بگیرند. احتمالا شما هم دچار این حالت شده‌اید. خبر خوب این است که هر کاری، راه و روش خود را دارد که دانستن این راه و روش، ادامه‌ی مسیر را راحت‌تر می‌شود. به همین دلیل با تمرین مؤثر و مرحله‌به‌مرحله و توجه به چند نکته، می‌توانید خیلی سریع‌تر از آن‌چیزی که فکرش را می‌کنید، ویولن نواختن را یاد بگیرید. در ادامه به مراحل تمرین ویولن می‌پردازیم.
گرم کردن عضلات
اولین قدم برای تمرین ویولن، گرم کردن دست‌ها و عضلات است. زیرا برای نواختن ویولن باید یک هماهنگی بین عضلات دست‌ها و بازوها به وجود بیاید. ضمن این‌که گرم کردن عضلات، دست و بازوها را آماده می‌کند و مانع از آسیب‌های احتمالی به عضلات می‌شود. اما روش‌های صحیح گرم کردن دست‌ها قبل از تمرین ویولن چیست؟
بهترین روش گرم کردن قبل از نواختن ویولن، انجام تمرینات کششی است. تمرینات کششی مخصوص نوازندگان ویولن، اصولا شامل چرخاندن مچ دست‌ها، باز وبسته کردن انگشت‌ها و کشش عضلات بازو و شانه است.
تمرین تکنیک‌های پایه
قدم بعدی هنگام تمرین ویولن، تمرین تکنیک‌های پایه است. شما زمانی می‌توانید تکنیک‌های پیچیده را به خوبی اجرا کنید که به تکنیک‌های پایه مسلط شوید. تکنیک‌هایی مانند آرشه‌کشی صحیح، نحوه‌ی قرارگیری دست چپ و شیوهی انگشت‌گذاری، جزء تکنیک‌های پایه هستند که تسلط به آن‌ها ضروری است. علاوه‌بر این تکنیک‌ها، شما باید به ریتم و زمان‌بندی نت‌ها نیز توجه کنید.
تمرین قطعات ساده
حالا که به خوبی عضلات خود را گرم کرده‌اید و تکنیک‌های پایه را نیز تمرین کرده‌اید، نوبت به تمرین قطعات ساده می‌رسد. در واقع تمرین این قطعات به شما کمک می‌کنند تا تکنیک‌های خود را در عمل به کار بگیرید و از نواختن ویولن لذت ببرید.
در این مرحله فراموش نکنید که قطعات مناسب سطح خود را انتخاب کنید. از قطعاتی شروع کنید که برای هنرجویان مبتدی طراحی شده‌اند. این قطعات معمولاً ملودی‌های ساده و ریتم‌های آسانی دارند. همچنین به آرامی شروع به تمرین کنید. یعنی ابتدا قطعه را با سرعت کم تمرین کنید تا بتوانید نت‌ها و ریتم را به درستی اجرا کنید. سپس به تدریج سرعت خود را افزایش دهید.
تمرین قطعات اصلی
حالا که حسابی دست‌های‌تان گرم شده، وقتش رسیده است که سراغ تمرین قطعات اصلی خود بروید. البته در این مرحله هم عجله نکنید و به جای اجرای کامل و یک‌جا، قطعه را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کنید. سپس روی بخش‌های مشکل تمرکز کنید و آن‌قدر آن بخش‌ها را تمرین کنید که به آن‌ها مسلط شوید.
استراحت کردن بین تمرین
خب تا این‌جای تمرین ویولن به خوبی پیش آمده‌اید و حالا دیگر وقت این است که کمی به دست و بازوهای خود فرصت استراحت و بازیابی بدهید. تمرین زیاد و بدون استراحت می‌تواند منجر به خستگی و آسیب‌های جسمی شود. بنابراین، حتماً حین تمرین، استراحت کنید و به بدن خود توجه داشته باشید.
تمرین شنیداری
تمرین ویولن تنها به حرکت دست‌ها محدود نمی‌شود؛ بلکه گوش دادن و تحلیل صداها نیز در پیشرفت نوازندگی شما، نقش زیادی دارد. درواقع شما به عنوان یک ویولنیست، باید گوش موسیقایی خود را تقویت کنید تا بتوانید نت‌ها و فواصل آن‌ها را به خوبی تشخیص بدهید. پس به قطعات ویولن گوش بدهید، صداهای خود را ضبط کنید و تلاش کنید اشکالات را تشخیص داده و برطرف کنید.
در ابتدای مسیر یادگیری ویولن برای تقویت گوش و مهارت شنیداری خود می‌توانید از اپلیکیشن‌ها و نرم‌افزارهای موجود استفاده کنید. البته که به مرور و با گوش کردن به قطعات موسیقی ویولن، با ملودی‌ها و ریتم‌ها بیش‌تر آشنا می‌شوید.
تمرین تکنیک‌های هر دو دست
پس از این‌که توانستید در نواختن ویولن کمی پیشرفت کنید و روی تکنیک‌های ابتدایی مسلط شوید، باید به فکر یادگیری تکنیک‌های پیچیده‌تر نیز باشید. زیرا بدون یادگیری این تکنیک‌ها باید همچنان درجا بزنید و در همان سطح مقدماتی باقی بمانید. به همین دلیل بخشی از تمرینات روزانه‌ی هنرجویانی که در سطح متوسط قرار دارند، تمرین تکنیک‌های هر دو دست است. در این میان انجام تمرینات تقویت دست چپ در ویولن و نحوه‌ی قرارگیری و انگشت‌گذاری اهمیت زیادی پیدا می‌کند. به طورکلی، انجام تمرینات هر دو دست برای هماهنگی دست‌ها لازم است.
نواختن آهنگ‌های موردعلاقه
حالا دیگر وقت آن رسیده که آرام‌آرام تمرین خود را تمام کنید. ولی بهتر است پیش از اتمام تمرین ویولن، سراغ نواختن آهنگ‌ها و قطعات معروف و موردعلاقه‌ی خود بروید. با این‌کار انگیزه و شور و ذوق شما برای تمرین متمرکز‌تر و یادگیری سریع‌تر تقویت می‌شود. درواقع شما برای نواختن قطعات محبوب‌تان هم که شده تشویق می‌شوید تا تمرین‌های خود را به درستی انجام دهید.
بداهه‌نوازی و بروز خلاقیت
بسیاری از هنرجویان می‌پرسند که چطور خلاقیت در تمرین ویولن را افزایش دهیم تا کم‌تر خسته شویم؟ برای این‌کار در پاپان تمرین روزانه، خودتان را از بداهه‌نوازی و شیطنت با سازتان محروم نکنید. به خودتان اجازه دهید تا بدون قاعده، سازتان را بنوازید و حسابی شیطنت کنید. شاید در نگاه اول چنین کاری دیوانگی و اتلاف وقت به نظر برسد، ولی از میان همین شیطنت‌ها، خلاقیت‌های خاصی بروز پیدا می‌کند. ضمن این‌که بعد از تمرینی سخت و چالش‌برانگیز، بداهه‌نوازی باعث افزایش شور و ذوق‌تان می‌شود.
سرد کردن
در نهایت بعد از تمرینی سخت و طولانی، هیچ چیز به اندازه‌ی سرد کردن بدن به رفع خستگی‌ها و گرفتگی‌های عضلات شما کمک نمی‌کند. پس همیشه بعد از تمرین ویولن، چند دقیقه‌ای را به سرد کردن بدن و انجام حرکات کششی اختصاص بدهید. با این کار هم ذهن‌تان آرام می‌شود و هم جریان خون بدن‌تان منظم‌تر می شود.
نکات مورد توجه برای تمرین مؤثر ویولن
شما با رعایت مراحلی که گفته شد، می‌توانید به خوبی و مرحله به مرحله، نواختن ویولن را تمرین کنید. با این حال شما می‌توانید با رعایت نکاتی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم، تمرین‌های خود را اثربخش کنید و به روند تمرین‌تان سرعت ببخشید.
ایجاد برنامه تمرینی منظم
اگر برای‌تان سوال است که بهترین زمان تمرین ویولن برای یادگیری سریع‌تر چه زمانی است؟ باید بگوییم که شما اولین کاری که برای داشتن تمرین مؤثر ویولن باید انجام دهید، این است که یک برنامه‌ی تمرینی مشخصی برای خودتان تنظیم کنید. برای این‌کار به شرایط زندگی خود نگاه کنید و ببینید که روزانه چه میزان می‌توانید تمرین کنید؟ حواس‌تان باشد که تمرین روزانه حتی خیلی کم، بهتر از تمرین هفتگی و یا چند در روز میان است. همچنین برای بهم نخوردن برنامه‌تان، خودتان را متعهد کنید که حتما تمرین کنید. می‌توانید هر روز رأس یک ساعت مشخص تمرین کنید تا آرام‌آرام به این کار عادت کنید.
سعی کنید تمرین‌های خود را به بخش‌های مختلف تقسیم کنید، مانند گرم کردن، تمرین تکنیک‌ها، کار بر روی قطعات و تمرین شنیداری. در نهایت زمانی را برای تمرین، انتخاب کنید که ذهن و جسم‌تان در آماده‌ترین حالت خود باشد و بیش‌ترین بازدهی را داشته باشد.
انتخاب مکان آرام و مناسب برای انجام تمرین
اگر می‌خواهید که تمرین ویولن شما کاملا مفید و مؤثر باشد باید مکان مناسبی برای تمرین انتخاب کنید. مکانی آرام که به سادگی حواس‌تان پرت نشود.
آماده کردن لوازم لازم برای تمرین
هر چیزی که برای تمرین نیاز دارید، مثل کتاب‌های آموزشی، صفحه‌ی نت، قلم و کاغذ، تیونر و … را پیش از تمرین آماده کنید. با این کار دیگر نیازی به رفت‌وآمد مداوم نیست و می‌توانید مدت زمان تمرین را به طور پیوسته، به تمرین اختصاص دهید.
استفاده از مترونوم و تیونر
به عنوان هنرجوی مبتدی ویولن باید حتما از مترونوم و تیونر استفاده کنید. با تیونر می‌توانید ساز خود را به دقت و سادگی کوک کنید و مترونوم نیز به بهبود و حفظ ریتم در نوازندگی شما کمک می‌کند. درواقع اگر می‌خواهید که قطعات را با سرعت ثابت بنوازید، باید در ابتدا از مترونوم استفاده کنید تا به این مهارت دست پیدا کنید.
هنگام استفاده از مترونوم ابتدا قطعه را با سرعت کم تمرین کنید و به تدریج سرعت مترونوم را افزایش دهید. همچنین با مترونوم، ریتم‌های مختلف را تمرین کنید تا بتوانید قطعات را با دقت بیشتری اجرا کنید.
حفظ انگیزه و لذت بردن از تمرین
قطعا در فرآیند یادگیری ویولن، روزهایی پیش می‌آید که شور و انگیزه‌ی کافی برای تمرین ندارید. این موضوع کاملا طبیعی است و برای هر هنرجویی اتفاق می‌افتد. اما بهتر است که در چنین شرایطی نیز تمرین خود را انجام دهید تا از برنامه‌ی خود جا نمانید. در چنین شرایطی با تمرین بداهه‌نوازی یا همنوازی و تمرین با سایر نوازنده‌ها و ایجاد خلاقیت در تمرین، می‌توانید شور و انگیزه‌ی از دست رفته‌ی خودتان را به دست بیاورید. زیرا تنوع در تمرینات، از خستگی ذهنی جلوگیری می‌کند و باعث پیشرفت سریع‌تر می‌شود.
ضبط صدا حین تمرین
یکی از بهترین کارهایی که می‌توانید در حین تمرین ویولن کنید، ضبط کردن صدا حین تمرین است. این کار به شما کمک می‌کند تا بعد از تمرین، فایل ضبط شده را بارها و بارها گوش دهید و بتوانید اشکالات و نواقص خود را به سرعت تشخیص دهید. در نتیجه رفع ایرادهای نوازندگی راحت‌تر می‌شود.
توجه به میزان پیشرفت
برای هر هنرجویی در ابتدای مسیر، پیشرفت‌های کوچک، نویدبخش است و شور و انرژی زیادی به او می‌بخشد. پس بهتر است به جای مقایسه‌ی خود با نوازنده‌‌های حرفه‌ای و سرخورده شدن، خودتان را با خودتان مقایسه کنید. برای این‌کار باید حواس‌تان را به میزان پیشرفتی که کرده‌اید، بدهید. می‌توانید در یک دفترچه‌ی کوچک مسیر نوازندگی خود را یاداشت کنید و درآن از پیشرفت‌ها و موفقیت‌های کوچک و بزرگ‌تان بنویسید. اگر نوشتن برای‌تان سخت است، می‌توانید به شکل فعالانه درباره‌ی مسیری که پشت‌سر گذاشته‌اید و لحظه‌های موفقیت‌تان فکر کنید.
صبوری و کسب تجربه از اشتباهات
اگر در فرآیند تمرین ویولن دچار اشتباه شدید، سریع خودتان را نبازید و اجازه بدهید تا آرام‌آرام از اشتباهات خود درس بگیرید و پیش بروید. هیچ ویولنیستی در ابتدا بدون خطا و اشتباه نبوده است. پس این نگاه شما به اشتباه‌‌های‌‌تان است که موفقیت یا درجا زدن و شکست را تعیین می‌کند. به جای شمردن اشتباهات خود، سعی کنید دلیل آن‌ها را پیدا و رفع کنید. همچنین موفقیت‌های کوچک‌تان را جشن بگیرید و از آن‌ها لذت ببرید.
کمک گرفتن از استاد
اگرچه تمرین فردی بسیار مهم است، اما یک معلم مجرب، اشتباهات تکنیکی شما را سریع تشخیص می‌دهد و برای رفع آن‌ها راه‌حل ارائه می‌دهد. علاوه‌براین، نقش استاد را نباید در انگیزه دادن و تشویق کردن نادیده گرفت.
یادگیری ویولن نیاز به زمان، صبر و تمرین منظم دارد. با رعایت نکاتی که در این مطلب اشاره شد می‌توانید یک برنامه‌ی تمرین دقیق و اصولی داشته باشید. زیرا همان‌طور که مطالعه کردید تمرین ویولن بدون کیفیت راه به جایی نمی‌برد. فراموش نکنید که هر هنرمند بزرگی روزی مبتدی بوده است، بنابراین به خودتان اعتماد کنید و از هر لحظه‌ی تمرین لذت ببرید.
البته ذکر این نکته لازم است که شما باید از آموزش درستی برخوردار شوید تا بتوانید به خوبی تمرین کنید. پس بهتر است از همان ابتدا میخ‌تان را محکم بکوبید و آموزش خود را در آموزشگاه تخصصی و زیر نظر استاد با تجربه‌ای آغاز کنید. در این میان، می‌توانید به تخصص و تجربه‌ی ما در آکادمی موسیقی آنلاین وب نوازان اعتماد کنید. زیرا ما طی این سال‌ها، دست هنرجویان زیادی را از گوشه‌وکنار دنیا گرفته‌ایم و به آن‌ها کمک کرده‌ایم تا نواختن ویولن را به خوبی و اصولی یاد بگیرند. زیرا شیوهی آموزشی آنلاین، محدودیت‌های مکانی و زمانی را رفع کرده‌ایم تا مانعی برای یادگیری موسیقی وجود نداشته باشد.
بدون شک مشاوره رایگان می‌تواند به کسب اطلاعات بیش‌تر درباره‌ی وب نوازان و رفع ابهام‌ها و سوالات ذهنی‌تان کمک کند.
در نهایت خوشحال می‌شویم که چالش‌های خود را حین تمرین ویولن در بخش دیدگاه‌ها با ما به اشتراک بگذارید تا به کمک هم، راه‌حلی برای آن‌ها پیدا کنیم.
خبرنامۀ وب‌نوازان را از دست ندهید!
هر هفته یک محتوای اختصاصی همراه با جدیدترین مقالات و نکات آموزشی موسیقی را برای شما می‌فرستیم.
