برنامه تمرین موسیقی در پیشرفت هنرجویان از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و منظور از تمرین کردن در موسیقی فقط این نیست که دو ساعت در روز ساز دستمان بگیریم و فقط ساز بزنیم بلکه باید مباحث مختلف موسیقی را که در ادامه به معرفی آن ها می‌پردازیم تمرین کنیم. مدت زمان مناسب برای تمرینات موسیقی با توجه به هدف و شرایط هنرجویان می‌توانند متفاوت باشد. اما به طور متوسط مدت زمان تمرینات موسیقی بین سی دقیقه الی دو ساعت است. معمولا بعد از دو ساعت عملکرد هنرجویان شروع به پایین آمدن می‌کند و تمرین بعد از این زمان بازدهی چندانی ندارد. اما سوالات اصلی این است که تمرین موسیقی باید چگونه باشد و چه مباحثی باید در این مدت کار شود؟
برنامه تمرین موسیقی شامل چه نکاتی است؟
گرم کردن را فراموش نکنید
قبل از شروع تمرینات حتما دست ها و انگشتان خود را گرم کنید. نباید تمرینات خود را با انجام قطعات سخت و تکنیکال شروع کنید زیرا این کار باعث می‌شود تا فشار زیادی به عضلات شما وارد شود. یکی از بهترین روش های گرم کردن برای تمرین موسیقی این است که یک قطعه ی ساده را با سرعت آهسته بنوازید و کم کم عضلات خود را درگیر کنید البته به غیر از این روش تمرینات ورزشی و نرمش های سبکی هم برای گرم کردن دست وجود دارد که شما به کمک آن ها می‌توانید تمرینات خود را آغاز کنید. بهتر است پنج الی ده دقیقه از هر جلسه ی تمرینی را به گرم کردن اختصاص دهید و پس از آن مراحل دیگر برنامه تمرین موسیقی خود را ادامه دهید.
حتما با مترونوم تمرین کنید
تمرین کردن با مترونوم ممکن است کمی خسته کننده و یکنواخت باشد اما اگر بدانید که چقدر در روند پیشرفت و یادگیری شما تاثیرگذار است دیگر هرگز مترونوم را از برنامه تمرین موسیقی خود خارج نخواهید کرد. تمرینات خود را با مترونوم از تمپوی آرام شروع کنید و به تدریج سرعت نوازندگی را بالا ببرید. بسیاری از نوازندگانی که به تمرینات آزاد و بدون مترونوم عادت می‌کنند بعدها در اجراهای حرفه ای تر و حتی ضبط استودیویی موسیقی دچار مشکل می‌شوند پس اگر قصد دارید تا نوازندگی را به صورت حرفه ای ادامه دهید بهتر است تمام اصول و استانداردهای تمرین آن را از همین ابتدا رعایت کنید.
زمانی را به یادگیری تئوری موسیقی اختصاص دهید
تئوری موسیقی بخش جدایی ناپذیری از یادگیری موسیقی است و به همین دلیل یادگیری و تمرین آن نیز باید حتما بخشی از تمرینات روزانه شما را تشکیل دهد. اگر بخواهم با شما صادق باشم بدون دانش تئوری موسیقی هیچ وقت نمی‌توان به نوازنده یا موسیقیدان موفقی تبدیل شد. اگر تا امروز به مباحث تئوری موسیقی توجه چندانی نداشته اید و آن ها را خوب تمرین نکرده اید از این به بعد این مبحث مهم و پراهمیت را به سبک تمرینی و حتی زندگی خود وارد کنید. خوبی یادگیری تئوری موسیقی این است که نیاز ندارید حتما سازتان کنارتان باشد و به همین دلیل می‌توانید حتی در مسیر رفت و آمد روزانه هم بخشی از آن را مطالعه کنید.
کتاب های آموزشی زیادی برای یادگیری تئوری موسیقی وجود دارد. مثلا یکی از بهترین و کامل ترین کتابهای آموزش تئوری موسیقی کتاب «تئوری بنیادی موسیقی» نوشته ی پرویز منصوری است که با زبان ساده و قابل فهمی برای همه‌ی هنرجویان نوشته شده است. اگر فکر می‌کنید که برای یادگیری تئوری موسیقی به راهنمایی و آموزش های یک استاد موسیقی نیاز دارید می‌توانید در کنار یادگیری ساز تخصصی خود در دوره های تئوری موسیقی هم شرکت کنید.
تمرینات تکنیکی را آغاز کنید
قدم بعدی در برنامه تمرین موسیقی انجام تمرینات تکنیکی برای رفع نقاط ضعف و کاستی های موجود در اجرای تکینک هاست. برای مثال رایج ترین نقاط ضعف هنرجویان پیانو کند بودن حرکات دست چپ، هماهنگ نبودن دو دست و عدم تشخیص صحیح ریتم قطعه و… می‌باشد.
هنرجویان می‌توانند بعد از گرم کردن به سراغ این تمرینات بروند و روی نقاط ضعف خود تمرکز کنند. در نوازندگی هر سازی با توجه به سطح مهارت های هنرجویان تکنیک ها و تمرینات مناسبی برای رفع این نقاط ضعف وجود دارد. اساتید موسیقی با بررسی مهارت ها و شناختی که از هنرجویان خود دارند مجموعه ای از بهترین تمرینات را برای رفع نقاط ضعف شاگردان خود در نظر می‌گیرند.
قطعه نوازی کنید
قطعه اثری از یک آهنگساز است که برای نوازندگی بر روی یک یا چندین ساز خاص طراحی شده است. هدف از قطعه نوازی این است که تمام مهارت های نوازندگی خود را مورد استفاده قرار دهیم و از آن ها استفاده کنیم. برای هنرجویان مبتدی و متوسط نوع قطعه ای که می‌نوازند از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، این افراد باید حتما با مشورت استاد موسیقی از قطعاتی استفاده کنند که با سطح نوازندگی آن ها متناسب باشد.
آهنگسازان موسیقی قطعات خود را با اهداف آموزشی نمی‌سازند و به همین دلیل این قطعات معمولا برای نوازندگانی مناسب اند که تسلط کافی روی نوازندگی دارند. مولفان کتاب های آموزشی موسیقی با توجه به سطح کتاب های درسی قطعاتی را استفاده می‌کنند که برای هنرجویان آن سطح مناسب است. شما می‌توانید زیر نظر استاد برخی از این قطعات را به همراه قطعات مورد علاقه خودتان برای قطعه نوازی انتخاب کنید و بنوازید.
پس از اتمام قطعه نوازی سرد کردن را فراموش نکنید و با آرام کردن عضلات به تمرین خود خاتمه دهید. به شما توصیه می‌کنم که یک دفترچه مخصوص برنامه تمرین موسیقی داشته باشید و تمام پیشرفت های خود را یاد داشت کنید.
