موسیقیدانان سوئیسی با هدایت “گیوم برنی”(Guillaume Berney) رهبر ارکستر در سالن کنسرت “لوزان”(Lausanne)، سمفونی ناتمام شماره 10 بتهوون، آهنگساز بزرگ آلمانی را به وسیله هوش مصنوعی باز آفرینی میکنند.
به نقل از تکاکسپلور، طرفداران و متخصصین موسیقی کلاسیک همیشه میخواستند بدانند که “لودویگ ون بتهوون”(Ludwig van Beethoven) پس از سمفونی بزرگ نهم خود چه قطعهای مینوشت. تعدادی از موسیقیدانان و آهنگسازان این جسارت را به خرج دادند تا برخی از نوشتههای قدیمی بتهوون که به اعتقاد آنها اولین طرحهای سمفونی بعدی او بود را تکمیل و تنظیم کنند. اما امسال، “برنی” و گروه ارکستر “Nexus” تصمیم گرفتند تا با استفاده از هوش مصنوعی قطعهای چهار دقیقهای به نام سمفونی “۱۰.۱ BeethovANN” ساخته و اجرا کنند.
“برنی” در اولین اجرا به حاضرین گفت: استفاده از حروف بزرگ “ANN” در نام بتهوون یک اشتباه تایپی نیست و اشاره به “artificial neural network” به معنای شبکهی عصبی مصنوعی دارد که به وسیله آن این قطعه ساخته شده است. او پیش از اجرا به خبرگزاری فرانسه گفت: ما نمیدانیم این قطعه چگونه خواهد بود. نتیجهی نهایی تنها چند ساعت قبل از اجرا تولید و چاپ شد. “فلوریان کلمبو”(Florian Colombo)، طراح برنامههای رایانهای آخرین مراحل آن را نظارت کرد و پیش از آن که به نتیجهی نهایی برسد تغییرات کوچکی انجام داد. با توزیع نتها بین نوازندگان هیجان آنها قابل مشاهده بود.
“برنی” با اشاره به این که این قطعه نبوغ بتهوون را کم داشت گفت: برخی از بخشهای این قطعه بسیار خوب بودند و برخی از آنها کمی ناهمانگی داشتند.
“کلمبو” که دانشمند کامپیوتر از دانشگاه پلیتکنیک فدرال لوزان است الگوریتم خود را با استفاده از یادگیری عمیق ایجاد کرده است. یادگیری عمیق زیرمجموعهای از هوش مصنوعی است و هدف آن آموزش نحوه “تفکر” به رایانهها به وسیلهی مدلهای مغز انسان یا شبکه عصبی مصنوعی است.
“کلمبو” برای تولید این قطعه که میتواند بخشی از سمفونی تهوون باشد، همهی ۱۶ کوارتت زهی بتهوون را به عنوان داده به رایانه داد و از آن خواست تا قطعهای مشابه دستنوشتههای پراکنده بتهوون که موسیقیشناسان معتقدند متعلق به یک سمفونی جدید است ایجاد کند.
“کلمبو” میگوید: ما میخواهیم تنها با فشار دادن یک دکمه یک قطعه کامل برای گروه ارکستر به وسیلهی رایانه فراهم کنیم بدون آن که نیاز به دخالت انسانها باشد.
این برنامهنویس رایانهای که نزدیک به یک دهه بر روی تولید قطعات موسیقی به وسیلهی یادگیری عمیق کار کرده است میگوید: استفاده از رایانه برای بازآفرینی قطعهای که توسط یکی از نوابغ موسیقی جهان آغاز شده است باعث از بین رفتن فرآیند خلاقانه انسان نمیشود. او الگوریتم خود را ابزاری جدید برای بهبود فرآیند آهنگسازی و گسترش خلاقیت انسان میداند.
اگرچه این برنامه رایانهای میتواند با استفاده از دادههای قطعات قدیمی موسیقی قطعه مشابه تولید کند اما هدف از ساخت آن تولید قطعات موسیقی کاملا جدید است.
“برنی” تاکید کرد که هیچکس قصد جایگزینی بتهوون را ندارد. در حقیقت به نظر میرسد این آهنگساز آلمانی نیز به الگوریتمها علاقهمند بوده است.
منبع: ایسنا