انواع کوک سنتور در دستگاه ها متفاوت می باشد و یکی از مهم ترین کارهایی است که هر نوازنده باید بلد باشد تا بتواند ساز خود را در دستگاه های مختلف کوک کند. همانطور که می دانید ساز سنتور یکی از سازهای اصیل ایرانی است که از طرفداران زیادی برخوردار می باشد. سنتور دارای 72 سیم است به همین دلیل کوک کردن آن نسبت به سازهای دیگر مثل تار که 6 سیم دارد راحت تر می باشد. در این مقاله کوک سنتور در دستگاه های مختلف را به شما می گوییم.
کوک کردن سنتور
انواع کوک سنتور ممکن است به دو دلیل سخت باشد: 1- زیاد بودن تعداد سیم ها، چرا که همانطور که اشاره کردیم سنتور 72 سیم دارد و همینطور هر چهار سیم یک خرک باید هم صدا شوند. 2- موضاعاتی که باعث سردرگمی و خستگی نوازنده می شود و در نتیجه هنرجوها اغلب اعتماد به نفس کافی برای کوک کردن و تغییر کوک سازشان را ندارند.
کوک کردن سنتور در دستگاه های مختلف
کوک سنتور در دستگاه شور
آوازهای ابوعطا، بیات ترک، افشاری و دشتی از متعلقات دستگاه شور می باشد و دارای کوک یکسان با دستگاه شوراست. کوک سنتور در دستگاه شور عبارت است از:
خرک اول: نت می در هر سه پوزیسیون کرن کوک میشوند.
خرک دوم: نت فا هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک سوم: نت سل هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک چهارم: نت لا سیمهای زرد و سفید کرن و سیمهای پشت خرک، بمل کوک میشوند.
خرک پنجم: نت سی هر سه پوزیسیون بمل کوک میشوند.
خرک ششم: نت دو هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک هفتم: نت رِ سیمهای زرد کرن و سیمهای سفید و پشت خرک بکار کوک میشوند.
خرک هشتم: نت می هر سه پوزیسیون بمل کوک میشوند.
خرک نهم: نت فا هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
کوک سنتور در دستگاه نوا
دستگاه نوا هم مانند دستگاه شور (شور سل) کوک می شود ولی چون شخصیت مستقلی دارد آن را جزیی از دستگاه شور حساب نمی کنند و فقط کوک خرک های هفتم با شور فرق دارد.
خرک اول: نت می در هر سه پوزیسیون کرن کوک میشوند.
خرک دوم: نت فا هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک سوم: نت سل هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک چهارم: نت لا سیمهای زرد و سفید کرن و سیمهای پشت خرک، بمل کوک میشوند.
خرک پنجم: نت سی هر سه پوزیسیون بمل کوک میشوند.
خرک ششم: نت دو هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک هفتم: نت رِ سیمهای زرد بکار و سیمهای سفید و پشت خرک کرن کوک میشوند.
خرک هشتم: نت می هر سه پوزیسیون بمل کوک میشوند.
خرک نهم: نت فا هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
کوک سنتور در دستگاه سه گاه
کوک دستگاه سه گاه مانند دستگاه شور می باشد با این تفاوت که کوک خرک هفتم سیم سفید هم باید کرن کوک شود. کوک سنتور در دستگاه سه گاه به این صورت است:
خرک اول: نت می در هر سه پوزیسیون کرن کوک میشوند.
خرک دوم: نت فا هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک سوم: نت سل هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک چهارم: نت لا سیمهای زرد و سفید کرن و سیمهای پشت خرک، ببمل کوک میشوند.
خرک پنجم: نت سی هر سه پوزیسیون بمل کوک میشوند.
خرک ششم: نت دو هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک هفتم: نت رِ در هر سه پوزیسیون کرن کوک میشوند.
خرک هشتم: نت می هر سه پوزیسیون بمل کوک میشوند.
خرک نهم: نت فا هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
کوک سنتور در دستگاه چهارگاه
خرک اول: نت می در هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک دوم: نت فا هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک سوم: نت سل هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک چهارم: نت لا سیمهای زرد و سفید کرن و سیمهای پشت خرک، بمل کوک میشوند.
خرک پنجم: نت سی هر سه پوزیسیون بِکار کوک میشوند.
خرک ششم: نت دو هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک هفتم: نت رِ در هر سه پوزیسیون کرن کوک میشوند.
خرک هشتم: نت می درسیمهای زرد کرن و در سیمهای سفید و پشت خرک بکار کوک میشوند.
خرک نهم: نت فا سیمهای زرد دیز و سیمهای سفید و پشت خرک بکار کوک میشوند.
کوک سنتور در دستگاه همایون
آواز اصفهان از متعلقات دستگاه همایون می باشدو مثل دستگاه همایون کوک می شود و کوک آن عبارت است از:
خرک اول: نت می سیمهای زرد بکار و سیمهای سفید و پشت خرک کرن کوک میشوند.
خرک دوم: نت فاهر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک سوم: نت سل هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک چهارم: نت لا سیمهای زرد و سفید کرن و سیمهای پشت خرک، بمل کوک میشوند.
خرک پنجم: نت سی هر سه پوزیسیون بِکار کوک میشوند.
خرک ششم: نت دو هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک هفتم: نت رِ در هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک هشتم: نت می هر سه پوزیسیون بِمُل کوک میشوند.
خرک نهم: نت فا هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
کوک سنتور در دستگاه ماهور
خرک اول: نت می در هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک دوم: نت فا هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک سوم: نت سل در هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک چهارم: نت لا سیمهای زرد و سفید بکار و سیمهای پشت خرک، بمل کوک میشوند برای کوک خرک چهارم نیاز می باشد خرک چهارم را کمی به سمت راست بکشیم تا بتوانیم سیمهای سفید را بکار و پشت خرک را بمل کوک کنیم.
خرک پنجم: نت سی هر سه پوزیسیون بمل کوک میشوند.
خرک ششم: نت دو هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند.
خرک هفتم: نت رِ سیمهای زرد بکار و سیمهای سفید و پشت خرک کرن کوک میشوند.
خرک هشتم: نت می هر سه پوزیسیون بمل کوک میشوند.
خرک نهم: نت فا هر سه پوزیسیون بکار کوک میشوند .